Een carrouselmodel met eigen keuzes voor type behandeling. Angèle behoort met haar video tot de mensen die als eersten hun verhaal deelden op PsychoseNet. In dit achtergrondartikel over Complementaire Integrale Psychiatrie gaat ze dieper in op de behandeling die ze kreeg aangeboden en hoe ze zelf voor een andere herstelroute koos.
Tussen mijn drieëntwintigste en zesentwintigste jaar beleefde ik een paar zogeheten psychoses – of wellicht kan ik beter zeggen: periodes van geestverruiming en spirituele ervaringen? Ik belandde een paar keer in klinieken en daar kreeg ik te horen:
“Je hebt een ziekte, daar zul je de rest van je leven last van hebben, daar zul je mee moeten leren leven, je bent namelijk manisch depressief. Daarom zul je ook de rest van je leven deze pillen moeten blijven slikken.”
En er werd een pot met lithium-pillen over de tafel heen mijn kant opgeschoven.
Ik herinner mij dat moment nog enorm goed. Er kwam een enórme weerstand in mij op. Ik dacht:
“Wie ben jij in godsnaam dat je dit zomaar tegen mij kunt zeggen? Ik ben pas zesentwintig…hoezo de rest van mijn leven? En hoezo ziek? Ik lig toch niet in bed? Ik kan toch werken? Ik heb toch een supergoede mooie opleiding gedaan? Ik kan toch leuke zinvolle dingen doen?”
Ik besloot op dat moment al dat ik hier niet lang aan mee wilde werken en op onderzoek zou uitgaan hoe ik zélf de regie kon hebben.
De lithium maakt me supersuf en dingen waar ik anders zo van genoot, zoals honderden bandjes zien, kunst en cultuur; daar had ik allemaal niet meer zo’n zin in of het ging half langs me heen.
Ik besloot na een tijdje de pillen zelf voor een groot deel af te bouwen door ze doormidden te snijden en ze minder vaak in te nemen. Zo! Ik voelde me gelijk al een stuk beter!
Bij het volgende bezoek aan de psychiater zei ik:
“Mijnheer, ik kies ervoor om liever één maand per jaar het gesticht in te gaan, dan de rest van mijn leven deze pillen te blijven slikken. Ik word er namelijk nogal een zombie van, wat hebben jullie nog meer in de aanbieding?”
Behoorlijk mondig dus, maar ik ben er erg blij om dat ik mijzelf toen zo heb uitgedrukt. Ik vond dat ik het recht had om te kijken wat er zou gebeuren als ik geen pillen zou slikken- in ieder geval niet die sufmakers- en vroeg om advies en begeleiding daarbij.
Daarnaast vond ik dat ik wel beter op de hoogte kon worden gesteld van wat er nog meer in de wereld te koop is rondom type behandeling en andersoortige medicatie
De beste man was not amused. En dat ik eigenhandig aan het afbouwen was kon al helemaal niet door de beugel. Maar ik hield voet bij stuk, en het toeval wilde dat er een heel bijzonder experiment gaande was bij het RIAGG (nu Mentrum) waar ik als extra persoon aan kon worden toegevoegd.
Ik ben behandeld door een homeopatisch én regulier psychiater met: narratieve therapie, droomduiding, homeopatische medicatie, haptotherapie en -last but not least -een healingsessie waarbij zij met haar handen blokkades uit mijn lichaam zijn getrokken.
Een jaar lang mocht deze bijzondere psychiater, Anje Brüch genaamd, experimenteren bij het RIAGG met mensen die manisch-depressief (zo heette dat toen nog -nu heet dat bipolair) waren gediagnosticeerd. Er mochten 10 mensen meedoen en maar ik mocht als elfde aanhaken.
Zij filmde en analyseerde mijn levensverhaal, ik moest al mijn dromen opschrijven waarna zij in een heel dik boek de betekenis duidde. Bij elke afspraak werd mij gevraagd wat ik voelde in mijn lichaam, was het deze keer een klem of een brok in mijn keel? Want dat maakte allemaal verschil.
Ik kreeg homeopatische medicatie, van plantextracten tot druppeltjes waar varkenshart in verwerkt was. En wellicht een van de meest wonderbaarlijke ervaringen uit mijn leven; ik heb anderhalf uur op een behandelbank gelegen en gaf haar toestemming om de energie die op bepaalde plekken in mijn lichaam waren opgeslagen, mee te geven aan haar hand. De vlammen sloegen eruit terwijl zij een van haar handen van dicht boven mijn huid naar boven trok – heel bizar.
Vlak na de behandeling voelde het alsof er heel veel ballast uit mijn systeem verdwenen was, ik voelde me zo licht als een veertje en mijn energie is enorm gaan stromen. Door deze vrouw voelde ik mij enorm gezien en gehoord en kwam ik weer in contact met mijn gevoel, voelde weer vertrouwen in het leven en kon weer door.
‘Eucalyptapraktijken!’ hoor ik de vereniging van kwakzalverij al denken.
Maar het mooie was: de reguliere GGZ bleef op de achtergrond als achtervanger. Mocht het mis gaan, dan kon er altijd weer worden ingegrepen met medicatie. Maar dat bleek helemaal niet nodig. Dus: ik hoefde helemaal niet de rest van mijn leven aan de lithium! Zie je wel?
Ik wil hierbij niet beweren dat iedereen nu gelijk van zijn medicatie afmoet, maar kijken wat er zoals te koop is in de wereld qua activiteiten en behandeling waar je je beter door voelt. Neem de ruimte om te kunnen onderzoeken of het met minder medicatie (tapering) kan is absoluut de moeite waard.
Ik ben ervan overtuigd dat ervaringen/trauma’s zich opslaan in je systeem
De ervaringen in opnameklinieken komen er vervolgens nog bij:
- Je kunt er letterlijk en figuurlijk geblokkeerd door raken;
- Medicatie kan je ook nog eens flink afvlakken;
- Expressie geven aan je gevoel en wie je nu eigenlijk bent raakt zo flink op de achtergrond.
Op mijn vijftigste heb ik mijzelf nog laten behandelen met EMDR voor mijn horror levensbedreigende trauma’s die ik op mijn zeventiende en drieëntwintigste jaar heb beleefd. Goed spul dat EMDR, ook heel lichaamsgericht! En het heeft me zeker steviger op deze aardkloot doen staan.
Zelfzorg en “Peer Recovery’ zijn ook enorm belangrijk
- Wat en wie heb jij nodig om je goed te voelen?
- En wat kun je zelf doen om jezelf te helpen?
- Waar wil je zijn?
Dat zijn belangrijke vragen bij herstel.
Voor mij gaat dat om: zingeving; liefde; creativiteit; natuur; verbindingen met mooie mensen in werk en de andere dingen die ik doe. Ik weet dat ik mij goed voel bij fietsen; workshops/trainingen en voorlichtingen geven; dansen; zingen en tuinieren.
Ook heb ik een paar jaar geleden Kundalini yoga ontdekt (waarvan sommigen mensen ook zullen denken als je ons bezig ziet: ‘Rijp voor de Psychiatrie!’)
Ik behandel mijzelf soms met Reiki, wat een voor heel veel ontspanning in mijn lichaam zorgt en ik ga soms naar een holistisch masseuse en mediteer.
Ik kom graag bij Centrum de Brouwerij in Amsterdam. Dit is een fijne community in Amsterdam, waar je in veel gevallen geen verschil ziet tussen cliënten en behandelaars en veel aandacht is voor integrale aanpakken, creativiteit, goede voeding en beweging.
Zoals ik naar Centrum de Brouwerij ga, zo zou ik in een groter geheel graag zien dat de GGZ hier naar toe groeit:
Een maatwerk carrouselmodel naar eigen keuze met meer ruimte voor natuurlijke behandeling en medicatie
Mensen krijgen vaak behandelingen die nu eenmaal in het aanbod zitten en niet hetgeen zij zelf hebben kunnen ontdekken wat bij hen past. Bij een crisis word je opgenomen ergens in je eigen postcodegebied en moet het doen met de behandelaars van die bepaalde instelling.
Op het HIC (High Intensive Care)-festival hoorde ik vorig jaar een verpleegkundige zeggen:
“Zijn we eigenlijk niet heel erg arrogant in de GGZ? Mensen belanden in een crisis en krijgen ons er vervolgens jarenlang bij.”
In mijn werk hoor ik te vaak van medemensen (cliënten) dat gesprekken met (dure!) psychiaters en andere behandelaars eigenlijk niets opleveren voor hen. Eigen kracht, eigen oplossingen, cliëntparticipatie is aan de orde van de dag en lijkt mij van toegevoegde waarde voor de kwaliteit van zorg.
De weg vrij voor Complementaire Integrale Psychiatrie
Ik ken heel veel mensen die buiten de GGZ om zijn gaan rondshoppen in het ‘alternatieve ‘circuit, althans zo wordt dat vaak genoemd in onze westerse maatschappij en cultuur. Het blijkt dat mensen enorm gebaat zijn bij deze alternatieve methoden.
Zelf noem ik het liever natuurlijke behandelingen, behandelingen die in andere culturen heel normaal zijn. Wel is het goed als je je laat behandelen door mensen die aangesloten zijn bij een beroepsvereniging, die goed opgeleid en bijgeschoold zijn.
Wat mij betreft maken we de weg vrij voor Complementaire Integrale Psychiatrie. Dat houdt in dat naast de gebruikelijke reguliere technieken ook complementaire (aanvullende) en alternatieve technieken en medicatie worden toegepast.
En ja, er is veel evidence based onderzoek. En nee: ik ben géén zweefteef.
Angèle de Jong is Onderwijskundige. Ze werkt allround en freelance aan nieuwe verbindingen rondom GGZ en WMO, onder andere bij Centrum De Brouwerij, Psychosenet, Onderboven, Gemeente Amsterdam, Mentrum, en diverse onderwijs instellingen.
Fotocredits: Angele de Jong
Zie verder:
