Veel gezochte termen

Antipsychotica afbouwen

Auteur

Jim van Os

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht.

Jim van Os werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Jim van Os schreef deze toegankelijke boeken:

Trauma Begrijpen in 33 vragen

Psychose Begrijpen in 33 vragen

Neurodiversiteit Begrijpen in 33 vragen

We zijn God niet

Antipsychotica afbouwen

Ieder mens reageert anders op medicatie afbouwen. Een standaardmanier om af te bouwen is er niet. Evalueer werking en bijwerkingen regelmatig.

Bouw nooit af op eigen houtje maar overleg dit samen met je behandelaar. Als je de dosering te snel verlaagt of plotseling helemaal stopt, kun je last krijgen van nare ontwenningsverschijnselen (zoals misselijkheid, zweten, onrust, spierpijn en slapeloosheid) of zelfs een nieuwe

Zo’n nieuwe psychose na abrupt stoppen kan een ‘rebound’ fenomeen zijn, veroorzaakt door het feit dat het brein probeerde het effect van de medicatie ongedaan te maken. Als je dan opeens stopt, kan deze breincompensatie tegen de medicatie je acuut psychotisch maken.

Wat als je wilt afbouwen met antipsychotica?

Bij het afbouwen van medicatie is het heel belangrijk dat je dit geleidelijk doet en onder begeleiding. Stel samen met je behandelaar een afbouwschema op en houd regelmatig contact over hoe het afbouwen je vergaat.

YouTube player
Film over medicatie afbouwen van Vereniging Afbouwmedicatie

Afbouwen kun je het beste doen als je voldoende hebt leren omgaan met je psychotische ervaringen en inzicht hebt gekregen in jouw kwetsbaarheid én weerbaarheid.

Een vorm van psychotherapie kan hierbij heel behulpzaam zijn

Bijvoorbeeld om antwoorden op deze vragen te onderzoeken:

  • Wat zijn jouw triggers?
  • Wat zijn voor jou signalen dat je klachten toenemen?
  • Hoe ga je daar vervolgens mee om?

Het is belangrijk bij deze vragen stil te staan als je wilt gaan afbouwen met het gebruik van antipsychotica.

Het kan fijn en steunend zijn contact te zoeken met lotgenoten en/of ervaringsdeskundigen. Praten met mensen die ook in dit proces zitten of het al hebben doorgemaakt kan heel prettig zijn.

Meer weten over afbouwen?

Op PsychoseNet is er veel informatie over te vinden. Neem bijvoorbeeld een kijkje naar onze 33 praktische afbouwtips, geschreven door Jim van Os en Peter Groot.

Bij het afbouwen van antipsychotica geldt: hoe geleidelijker hoe beter

Soms duurt het wel een paar maanden (en in een enkel geval zelfs jaren) en moet je af en toe een pas op de plaats maken. Op die manier heb je de minste kans op ontwenningsverschijnselen of een terugval.

Vul zo nu en dan de bijwerkingen checklist in

Hou zelf ook goed bij hoe het met je gaat nadat je bent gaan afbouwen door de checklist werking en bijwerkingen antipsychotica af en toe in te vullen.

Ook het gebruik van de PsyMate kan je helpen bij het monitoren van hoe je je voelt en hoe het met je gaat.

Het is goed ook een aantal naasten in te lichten wanneer je in overleg met je behandelaar hebt besloten om af te bouwen, zodat ze een beetje in de gaten kunnen houden hoe het met je gaat en of klachten terugkomen. Bij het afbouwen en stoppen van medicatie kan het namelijk gebeuren dat na een paar weken of maanden klachten terugkomen of verergeren. Dit heb je zelf niet altijd door, zeker niet als je je alleen maar steeds beter gaat voelen omdat de bijwerkingen verdwijnen.

Streef de voor jou laagst mogelijke dosis

Het kan zijn dat je (nog) niet helemaal kan afbouwen en je arts je adviseert antipsychotica te blijven gebruiken. Zoek in dat geval samen naar de voor jou laagst mogelijke dosis en probeer eventueel over enige tijd opnieuw (en misschien ook nóg langzamer) om verder af te bouwen.

YouTube player
Animatie “Hoe kom ik van medicatie af?”

Heb je een vraag over medicatie afbouwen?

Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.

Laatste wijziging: