Als gastblogger levert Bram-Sieben maandelijks een bijdrage aan PsychoseNet. Veel plezier met het lezen van zijn tiende blog met een interview met dr. Marieke Begemann over trauma.
Bram-Sieben: “Mijn blogs hebben als doel om meer bekendheid te geven aan wat er binnen het onderzoeksveld gebeurt rondom psychoses. Er is ook ruimte voor de persoonlijke kanten van de onderzoekers.
“Pas wanneer je zelf iets ergs meemaakt, begrijp je anderen die ook iets heftigs hebben meegemaakt”, dr. Marieke Begemann over trauma.
Marieke is een bevlogen onderzoeker, neuropsycholoog en docent. Ervaringen van mensen die wat meemaken, dat vindt zij interessant. Zelf maakt ze ook graag wat mee, zoals tijdens de verre reizen die ze maakt. In het traject om onderzoeker te worden schreef ze een proefschrift over traumatische ervaringen in de kindertijd. Ze merkt op dat je als mens het positieve vaak voor lief neemt (en dus de waarde er van onderschat). Aan de andere kant kun je negatieve ervaringen juist alleen echt goed begrijpen, als je deze zelf ook hebt meegemaakt.
Op het doormaken van een trauma reageert iedereen anders
En het type trauma maakt uit. Marieke nam in haar onderzoek alleen de echt heftige dingen mee, daaronder vallen emotioneel trauma (uitschelden, geen liefde krijgen bij de opvoeding en verwaarlozing), fysiek en seksueel trauma. Ook in HAMLETT wordt traumatisch ervaringen meegenomen in het onderzoek. Dit trauma wordt niet altijd in de psychose behandeling aangepakt. EMDR als behandeling voor psychose is bijvoorbeeld relatief nieuw. Opvallend vond ik te horen dat EMDR ook mogelijk is voor angsten over toekomstbeelden.
Haar opa heeft in een Jappenkamp geleefd, maar ze heeft er nooit met hem over gesproken
Later is Marieke er met haar familie heen gegaan. Dat heeft echt haar ogen geopend. Haar mening over heftige dingen is nu: “Praat erover!” Als psycholoog is zij van mening dat het behandelen van mensen door middel van gesprek een belangrijk focuspunt kan zijn. Toch vindt ze dat ook antipsychotica een rol hebben in de behandeling van psychose. Verder betekent onderzoek veel voor haar, want op die manier kunnen er betere behandelingen komen. Zo kan ze uiteindelijk extra veel betekenen voor de cliënten.
Marieke vertelde ook dat ze een keer bij iemand met psychosegevoeligheid een test afnam en zei: “Zullen we naar een andere kamer gaan, want het is zo’n lawaai hiernaast?” De persoon was opgelucht: “Hoor jij dat dan ook?” Marieke zei hierover dat ze het jammer vindt dat mensen dit soort ervaringen niet makkelijk kunnen toetsen bij familie en vrienden, dat je het er soms niet over mag hebben.
Het is erg helpend als je omgeving je ondersteunt en dat de beleving er gewoon mag (of kan) zijn
Eén van Marieke haar onderzoeken is een analyse van bestaande studies naar trauma en gehoorhallucinaties. Daarin vond ze dat 10 procent van de hele populatie weleens gehoor hallucinaties, zoals stemmen horen, heeft gehad. Kinderen en jongeren vaker. Het ervaren hiervan is dus vrij normaal, terwijl veel mensen het lastig vinden om het hierover te hebben. Er wordt pas gesproken van een psychose wanneer je er in het dagelijks leven hinder van ondervindt en ook andere symptomen hebt.
Vroege trauma hebben een verband met zowel psychose, als met stemmen horen zonder psychose
In beide groepen heeft zo’n 60 tot 70 % van de mensen weleens traumatische ervaringen meegemaakt in hun jeugd. Trauma en psychose hangt samen met negatievere stemmen en een negatievere opvatting over het horen er van. Dit kan deels verklaard worden door een angstigere en kwetsbaardere levenshouding, ook wel neuroticisme genoemd. Verder blijkt het kunnen omgaan met tegenslagen minder makkelijk voor mensen in de psychose groep. Dit kan ingangen geven voor behandeling.
Marieke heeft zelf altijd een erg stabiele thuissituatie gehad
Ze is al ruim de helft van haar leven samen met haar partner Tim en samen hebben zij een zoontje en sinds kort ook een dochter. Marieke ervaart de relatie met haar vriend zowel als vrij als ondersteunend. Met vriendinnen kon ze dingen ondernemen en op vakantie gaan, ondanks de geboorte van haar zoontje. Ook ervaart ze alle ruimte om haar energie in haar carrière te kunnen steken. Marieke’s ouders gaven haar een stabiele en warme omgeving om met haar broer in op te groeien. Het is een volleybalfamilie en Marieke volleybalt nu zelf ook een paar jaar in Utrecht – vooral voor de gezelligheid.
Samen met Tim heeft ze een grote vriendengroep, waar ze erg van geniet. Ook zijn zij en haar man erg begaan met het milieu. Marieke is erg sociaal gericht. Wanneer ze zich eens een dag wat minder voelt, dan richt ze zich op de buitenwereld. Ze geeft bewust in ieder geval één compliment per dag aan een ander. “Door een ander blij te maken, word je zelf ook blij”, aldus Marieke. Haar vader is drie jaar geleden overleden. Dat viel haar erg zwaar. Ze snapt hierdoor een groot verlies nu wel beter. Ik vind het knap dat ze dit verlies op die manier een plek heeft gegeven.
Slotboodschap:
“Het leven gaat over de kleine dingen. Let daar op, en op de mensen om je heen. Als je er bent voor een ander, ben je er ook voor jezelf.”
Meer lezen over trauma en psychose?
Geef een reactie