Als gastblogger levert Bram-Sieben maandelijks een bijdrage aan PsychoseNet. Hij is al jaren actief voor patiëntenvereniging Anoiksis, de vereniging van mensen met een psychosegevoeligheid. Tevens is hij als onderzoeksmedewerker betrokken bij de studies Ophelia en HAMLETT, twee grote Nederlandse onderzoeken naar het gebruik en afbouw van anti-psychotische medicijnen. Veel plezier met het lezen van dit Interview met Bodyl Brand over specifieke psychosebehandeling voor vrouwen.
Bram-Sieben: “Mijn blogs hebben als doel om meer bekendheid te geven aan wat er binnen het onderzoeksveld gebeurt rondom psychoses. Er is ook ruimte voor de persoonlijke kanten van de onderzoekers.
Bodyl’s promotieonderzoek gaat over specifieke behandeling voor vrouwen met een psychose. Bodyl wil graag meer kennis verkrijgen over dit onderwerp en hoe medicatie hierin een rol kan spelen.
Het is daarbij goed te weten dat tijdens de cyclus vrouwen wisselend last hebben van psychoseklachten. Rond de menstruatie maar ook na de menopauze (rond het 45e levensjaar) ervaren zij meer klachten. Op die momenten zijn er minder oestrogenen in het lichaam van een vrouw aanwezig. Daarom wordt gedacht dat oestrogenen beschermend kunnen werken tegen psychose.
Bodyl is een echte onderzoeker en een doorzetter
Ze kan ergens helemaal induiken tot ze het kan of er alles van weet. Haar eigen grenzen niet overschrijden is voor haar soms een opgave. Zij vindt de mensen en de verhalen van de mensen met psychose boeiend. Herkenning in het hebben van een diagnose ervaart ze wel. In haar familie komt bijvoorbeeld depressie relatief veel voor. Zijzelf kan ook sombere en niet helpende gedachten ervaren. En dan wat meer in zichzelf gekeerd zijn bij stress.
Ze heeft een diagnose ADD gekregen en kan niet altijd rust vinden. Muziek spelen komt ze minder aan toe, al staat er een mooie vleugel in huis die ze geërfd heeft van haar vaders familie. Het lezen van boeken of het kijken van films of series is ook niet echt iets voor haar. Creatieve dingen als gedichten maken en sporten vindt ze leuk en is ook goed voor haar welzijn. Ze loopt hard, skeelert of wandelt graag. Buiten zijn laadt haar op en daar komt ze tot rust. Daar zijn minder prikkels. Ook een duidelijke planning helpt haar om niet in alle opties te verdwalen.
Bodyl is stapsgewijs in het Rapsodi onderzoek terechtgekomen
Vanuit een studie Psychobiologie in Amsterdam wekte de psychiatrie haar interesse, vooral omdat iemand uit haar omgeving ermee te maken kreeg. Daarna liep Bodyl stage bij en ging afstuderen aan de Rapsodi studie, die ze nu coördineert. Daar werd gebruik gemaakt van een op oestrogeen gelijkend medicijn, raloxifeen. De studie is net afgerond en nu moeten de resultaten bekeken worden.
In de studie is de basisgedachte dat oestrogenen een beschermend effect hebben op psychose
Kunnen we dat beschermende effect vergroten? En kunnen we ook mannen laten profiteren van dit beschermende effect? Dat hoopt ze te beantwoorden met de Rapsodi studie. Raloxifeen lijkt qua werking op oestrogeen en heeft geen effecten in andere delen van het lichaam. Daarom kan het ook aan mannen worden gegeven.
Vrouwspecifieke behandeling is nodig. Er zijn biologische verschillen zijn tussen mannen en vrouwen onder invloed van de geslachtshormonen. Vrouwen hebben meer oestrogeen en progesteron, terwijl mannen meer testosteron hebben. Oestrogenen blijken veel effect te hebben op de werking van antipsychotica. Oestrogenen remmen bijvoorbeeld de doorstroming van de maag. Daardoor worden antipsychotica beter opgenomen. Ook werken antipsychotica beter in de aanwezigheid van oestrogenen. En de afbraak van veel antipsychotica is ook trager door de werking van oestrogeen.
Door de man vrouw verschillen hebben vrouwen vaak een hogere concentratie van antipsychotica in het bloed bij een zelfde dosis inname
Aan de ene kant kunnen er daardoor meer antipsychotica op de plek komen in de hersenen waar ze hun werk moeten doen. Aan de andere kant zorgen die hogere concentraties er ook voor dat er meer antipsychotica op plekken komen waar we ze liever niet willen hebben. De bijwerkingen zijn dan groter. Dit komt overeen met onderzoeken waar gevonden is dat antipsychotica meer effect hebben bij vrouwen gekeken naar symptomen als wanen en hallucinaties. Wel werden er meer bijwerkingen, zoals gewichtstoename gevonden. Het vermoeden is dus dat vrouwen eigenlijk een te hoge dosis krijgen. Naar bloedconcentraties was in die onderzoeken echter niet gekeken. Bodyl gaat dit verder onderzoeken.
Daarnaast gaat zij de rol van prolactine onderzoeken
Antipsychotica brengen dopamine concentraties omlaag en geven zo vaak seksuele bijwerkingen. Dopamine remt normaal de prolactine vorming, maar dopamine is minder aanwezig door antipsychotica. Doordat er minder dopamine is, wordt er meer prolactine gevormd. Prolactine zorgt er voor dat de geslachtshormoon concentraties omlaag gaan. Bij zowel mannen als vrouwen kan dit seksuele bijwerkingen geven. Bij vrouwen ontstaan er nog meer negatieve effecten als ze te veel prolactine in hun lichaam hebben. Ze kunnen dan bijvoorbeeld last krijgen van gevoelige borsten, onregelmatige of uitblijvende menstruatie. Ook zijn er hypothesen over een mogelijke relatie tussen verhoogd prolactine en borstkanker maar een recent wetenschappelijk overzichtsartikel laat zien dat dit niet het geval lijkt. Wel blijft voorzichtigheid natuurlijk altijd geboden en meer onderzoek is welkom. Het is belangrijk om de symptomen van prolactine levels goed in de gaten te houden.
Om stigma van psychose te verminderen werkt Bodyl met haar zus aan een podcast waarin de verhalen van mensen met een psychose aan bod komen.
Geef een reactie