Er is eigenlijk niet veel nodig om een mens te verwonderen. Grootsheid en grootschaligheid is niet nodig om aangenaam getroffen te worden. Eerder zijn het de kleine dingen die je de ogen doen openen, je doen voelen. Verwondering ontstaat vaak op plekken waar cocreatie is omarmd.
Verwondering is klein van postuur en komt regelmatig waar het niet verwacht wordt. Een voorbeeld: In het dorp waar ik woon was afgelopen week de week van het Iepenloftspul. Een Iepenloftspul is een toneelvoorstelling in de buitenlucht. Het is een lokaal initiatief, op diverse plekken worden deze in Friesland georganiseerd.
Wat is een Iepenloftspul?
Een iepenloftspul is een Friestalige (muziek)theaterproductie of een (muziek)theaterproductie in een Friese streektaal die in de open lucht plaatsvindt in de periode maart t/m oktober.
Ik ben van huis uit niet met (regionale) cultuur opgegroeid. Maar toen ik zag dat de voorstelling ‘Freddy – Hâld my net tsjin’ (vertaling ‘Freddie, houd mij niet tegen’) heette en over de voorman van Queen ging, was het voor mij duidelijk: “Ik ga!“
Mijn première
Op de avond van de voorstelling kan ik op mijn gemak naar het terrein wandelen. Op het terrein is het een gezellige drukte. Ik ben in de Coronatijd naar dit dorp verhuisd- en ik begin ik nu eindelijk wat mensen te herkennen. Dat is leuk. Een buurman praat me bij over wie de hoofdrolspelers zijn. Ik voel me hier niet echt een vreemde meer.
Op de houten tribune zit ik even later op mijn zelf meegebrachte kussen in de openlucht. Alle voorstellingen waren binnen no-time uitverkocht. De belangstelling is voor dit soort evenementen is groot. Ik heb op de tribune gelijk leuke kleine gesprekjes met de mensen naast en voor me. De vrolijkheid overheerst. Iedereen heeft er zin in.
Stipt op tijd start de voorstelling
Het toneel is groot, het heeft meerdere verdiepingen en is professioneel ingericht. De voorstelling is overweldigend. Meer dan 500 man zitten tijdens deze Try-out op de oncomfortabele banken gekluisterd. Geen telefoon gaat over tijdens de voorstelling. Deze voorstelling is prachtig.
Schoonheid en saamhorigheid gaan goed samen
Mijn verwondering nam tijdens de voorstelling toe omdat ik ‘dit’ niet verwachtte. Ik verwachtte nogal wat ‘minder’. Deze voorstelling heeft twee hoofdrolspelers, een man en een vrouw. Samen nemen ze de hoofdrol van Freddie Mercury op zich. Er zijn tientallen andere mensen die ook een rol hebben in deze productie. Iedere toneelspeler moest ook verbluffend goed kunnen zingen. Er doet een koor mee, een band is onderdeel van het toneel. De hoofdrolspelers zijn verbluffend goed. Ze betoveren mij en het publiek met hun zangkunsten en spel.
Alle spelers wonen hier gewoon allemaal in de buurt. Kun je het geloven?
Talent is overal, de kunst is het te herkennen
Terwijl ik naar de voorstelling zit te kijken, verbaas ik me over de hoeveelheid competenties die hier op het podium staan. Als je ‘alleen maar‘ toneel kunt spelen, hoe goed je daarin ook bent, dan is dat niet voldoende. Als je niet kunt zingen of als je geen instrument bespeelt, dan heb je op dit podium helemaal niets te zoeken vanavond.
Cocreatie vs. competitie
Ik ben me bewust dat dit grote toneelproject is ontstaan binnen een kleine, plaatselijke community: mijn dorp. Juist in deze kleinschalige communities komen vaak opvallende knappe initiatieven van de grond. Ik vind deze voorstelling een prachtig voorbeeld van cocreatie.
In 2013 maakte ik met het begrip cocreatie kennis in mijn toenmalige de rol als innovatie specialist. Ik was direct overtuigd. Innoveren doe je door te cocreëren, dat stond voor mij als een paal boven water. Het start met samenwerking en goodwill, de wil om te luisteren en open te staan om samen te werken met de ander.
Cocreatie
Ik schreef 10 jaar geleden het volgende op over cocreatie in mijn dagboek. Ik denk dat deze omschrijving vandaag de dag nog steeds actueel is:
Wat is cocreatie?
Co-creatie bestaat uit afstemming over wat te doen
In dit geval volgen de toneelspelers het script.
Gedeelde kennis over standaarden
Er zijn regels voor het toneel, muziek regels, noten, ritme.
De juiste basis skills
In dit geval zijn toneelspelen / zingen / een instrument bespelen benodigde skills.
Het hebben van moed
Je moet auditie durven doen / geen podiumvrees hebben
Het hebben van plezier
Ze leken er verbluffend veel plezier in te hebben!
De regisseur roemt de club mensen met wie ze deze voorstelling heeft opgezet. Er is ook saamhorigheid, betrouwbaarheid en beschikbaarheid nodig om zo’n groot project tot een goed einde te brengen. Voorwaarden die deze groep mensen heeft ontwikkeld.
Ze hebben alles in huis. De ideale basis voor deze voorstelling!
Toneelspelen doe je niet vanuit competitie. Vanuit competitie kan je geen goede voorstelling opvoeren. Vanuit cocreatie kan dat wel.
Competitie
“Competitie is voor domme mensen”
Competitie is de tegenhanger van cocreatie. Deze quote nam ik over van Frans van der Reep, tijdens onze ontmoeting -tien jaar geleden- vertelde hij me er het volgende over:
“Competitie is voor extreem domme mensen. Het is een dis-connecterende strategie die mensen reactief maakt. Wanneer je wilt dat mensen in je organisatie innovatief gedrag vertonen, dan kun je beter een connecterende strategie gebruiken zoals coöperatie of cocreatie” – Frans van der Reep
Wanneer stoppen we met competitie? Wanneer starten we met cocreatie?
Meer lezen over dit onderwerp?
- Iepenloftspullen.nl – waar zijn iepenlofspullen te bekijken?
- We zijn God niet – Jim van Os, Myrrhe van Spronsen
- Ecosysteem Mentale Gezondheid (GEM)
Geef een reactie