Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

Anouk Prop

Anouk Prop is psycholoog & yogadocent en werkt op het snijvlak van psychologie, yoga, trauma healing en mindfulness. Ze heeft de Nederlandse GGZ verlaten en werkt sinds 2014 in het buitenland, als vrijwilliger in een Indiaas weeshuis in combinatie met verslavingszorg en retreat center in Thailand.

Contactgestoord is zo gek nog niet

Eigenlijk is het gewoon heel simpel. Mensenwerk is niet moeilijk. Toch heb ik me heel vaak afgevraagd wie hier nu gek is. Als ik weer een vermanende blik kreeg toegeworpen van een collega die het niet gepast vond om persoonlijke ervaringen te delen met cliënten. Die ik overigens zelf bewust ook niet zo noem. De mensen die ik zie klinkt toch iets respectvoller, niet?

Of een opmerking van hoger hand dat het niet de bedoeling is om cadeautjes te accepteren van mensen die trots een traject afsluiten. De knuffel waar ze netjes om vragen aan het eind, moet je vooral niet toelaten. Laat iemand lekker in de kou staan, dat is veel beter voor de relatie.

En laat vooral niet zien als iets je raakt

Bij alle nare dingen die mensen moedig met je delen, moet je er vooral bij blijven zitten als een flauwe zoutzak. Een knikje en een hum, dat mag nog net.

Wie is hier nu contactgestoord? Ik werd doodongelukkig van het feit dat ik niet gewoon mens kon zijn. Mezelf kon zijn. Ik voelde me gevangen in het web van formaliteiten en regels. Mijn maag draaide zich regelmatig om tijdens de zogenaamde clïentbesprekingen waarin mensen werden besproken als casussen.

Welgeteld driekwartier. Gooi je hele hebben en houden op tafel en snel een beetje want anders gaat het van mijn verslagtijd af. En dan na 45 minuten – die tijd houd ik trouwens stiekem bij op het klokje dat verborgen achter de plant in de hoek staat – zeg ik gewoon: ‘Zo, dat was het wel voor vandaag. Ik zie je graag volgende week weer terug.’

Met een stalen gezicht en ijzeren glimlach werk ik de cliënt de deur uit, waarop de volgende net een voet tussen de deur heeft gezet. Die je gewoon voor zijn neus dichtsmijt, want het is nog geen tijd. Een typisch geval van contactgestoordheid als je het mij vraagt.

Ik had er zó genoeg van. Als ik ’s avonds thuiskwam was ik leeg. Verwijderd van mezelf en de waarden die ik nastreef in mijn leven.

Behalve hulpverleners zijn we boven alles ook gewoon mens. En werken we met mensen die net zo gek zijn als jij en ik

Wie zijn we om te oordelen? Om onderscheid te maken? Regelmatig werd ik geconfronteerd met driedubbele diagnoses waar je bang van werd. Angstig en onzeker kropen de mensen nog dieper in het hokje waarin ze zich bevonden.

Het eeuwige geklets hing me ook zwaar de keel uit. Ellenlange verhalen, ervaringen uit het verleden werden tot in den treure opgerakeld. Ik zag ze spartelen in de woordenstroom waar ze soms zelf ook niet meer uitkwamen.

Wat hielp? Echt contact maken. Een hand vastpakken. Op het puntje van stoel gaan zitten en iemand diep in de ogen aankijken

Dat brengt iemand weer in het nu. Stil zijn. Samen ademen. Een stuk wandelen of zelfs rennen in de frisse buitenlucht en met de neuzen dezelfde kant op de wind alle opgekropte spanning laten meenemen. Haar op een ijsje trakteren nadat ze een beetje oververhit is geraakt door alle emoties waar ze dapper is bij gebleven door stil te zijn en te ademen in plaats van erover heen ratelen.

Nadat ik de reguliere ggz vaarwel zei, werkte ik jarenlang met veel plezier op mijn contactgestoorde manier samen met de mensen die ik zag in mijn eigen praktijk waar ik uiteraard allerlei gekke dingen deed. Inmiddels heb ik ons geformaliseerd landje al een tijd verlaten en woonde ik in India in een weeshuis waar ik met getraumatiseerde kinderen en vrouwen werkte, dat zich nu verplaatst heeft naar Cambodja.

Uiteraard worden hier alle ‘regels’ gebroken zoals we die in Nederland kennen

Heerlijk. Ik kan gewoon een kind in mijn armen nemen als het verdrietig is, letterlijk en figuurlijk een schouder bieden voor iemand die erdoor heen zit, komen de mensen gewoon op bezoek in mijn hut als ze hulp nodig hebben en zitten de kinderen op mijn bed. Hun zelfgemaakte cadeautjes ontvang ik met open armen en samen peuzelen we de lekkernijen op die ze ook gerust in mijn mond stoppen. Mag best.

Allemaal onder het genot van een lach en een traan. Ook ik

De mensen die ik zag in Nederland, volgen me niet alleen via Facebook, maar steunen me ook in zelfbedachte acties en donaties in het project dat ik had opgezet. Het beklimmen van de Kilimanjaro om wensen van de kinderen naar de top te brengen die ze tijdens hun trauma sessies driftig hadden opgeschreven.

Niets is te gek.

Uiteindelijk zijn we gewoon allemaal mensen en het is juist het menselijke dat ons zo verbindt. Ik denk dat als we dit er iets meer zouden kunnen laten zijn dan zou een hoop psychische problematiek zich vanzelf al oplossen.

Niks geks aan. Zo simpel is het.

Reacties

24 reacties op “Contactgestoord is zo gek nog niet”

  1. […] en bijdraag bij de ander. Waarom professionele hechting? Omdat naar mijn mening pas uit werkelijk menselijk contact en interesse (presentie) iets therapeutisch en helend kan ontstaan in mijn relatie met de patiënt. […]

  2. […] en bijdraag bij de ander. Waarom professionele hechting? Omdat naar mijn mening pas uit werkelijk menselijk contact en interesse (presentie) iets therapeutisch en helend kan ontstaan in mijn relatie met de patiënt. […]

  3. Dineke Otten

    Haaa, jaaa, wat herkenbaar! Zo onzeker en gesplitst als wát word ik er van! Maar de opleiding tot haptotherapeut helpt wel om beter te luisteren in de menselijke ontmoeting en maakt het ook makkelijker er naar te handelen, weerbaarder te worden. En met weerbaar bedoel ik bewust.

  4. Inge van Heesch

    Dag Anouk,
    wat een mooi blog en wat leest het mooi weg. Toch maakt het me verdrietig. Ik heb een aantal jaar een behandelaar gehad welke net wat dichter bij kwam staan. Letterlijk mijn hand vasthield bij angst, me aanmoedigen om net wat verder te komen in mijn verhaal. Beschikbaar was tijdens weekenden mits ze thuis was.Naar mijn mening nu: te dicht bij me kwam staan. Klinkt ideaal. Vond het ideaal. Tot het moment kwam dat ze me echt niet verder kon helpen en ik me geen raad wist hoe verder zonder haar. En zij niet goed wist hoe het contact af te sluiten. Dit werkte zo escalerend dat we uiteindelijk in een enorm conflict zijn gekomen waarbij de hiërarchie tussen cliënt en behandelaar enorm duidelijk werd. Geen ruimte meer voor gesprek. Iets wat mijn ptss enorm verergerde en mijn copingsmechanismes waar we zo hard aan gewerkt hadden volledig terug gooide naar voor de behandeling en het vertrouwen in behandelaren naar het 0 punt gooide. Eigenlijk vertrouwen in mensen in zijn algemeenheid naar het 0 punt gooide.En daar stond ik. Eenzaam. Inmiddels 1,5jr verder. Begrijpen doe ik het nog altijd niet.
    Ik denk dat de verandering binnen de psychiatrie goed zijn. Meer in verbintenis staan met je cliënt. Maar een bepaalde afstand is nodig. Bovenstaande wil ik in ieders geval nooit meer!

    1. Lizet

      Zelfde ervaring. Te persoonlijk en meenemen in “vriendschap” heeft voor mij een traumabinding veroorzaakt. Bij mij is het zelfs verder gezakt onder 0 , suïcidaliteit, dissociatie opnieuw en verraadtrauma en dat heeft mij CVS gegeven. Kwam ook doordat de hulpverleenster zelf nog oude pijn had en dat projecteerde op mij en omgeving dat niet zag.

      Verbintenis en LEAP-methode/Xavier Amador is goed, empathie, luisteren.. maar inderdaad met bepaalde afstand.

  5. Wilhelmina

    Geweldig! Zo moet het zijn! Dat is pas menswaardig! Nederland sluit u aan bij deze manier van werken bij de GGZ! Al zijn er gelukkig wel uitzonderingen! Ik heb er een paar, die niet bang zijn voor een knuffel, traktatie of hand, en daar ben ik meer dan blij mee. Bedankt voor je prachtige artikel!

  6. Saya Franken

    Dank voor deze mooie blog want zo heet dat toch (ik ben al wat ouder dus niet meer zo op de hoogte) Maar ik had plezier in het lezen ervan en tegelijkertijd maakt het me een beetje verdrietig, voor zover als ik dat kan voelen, want dat contact tussen hulpverlener en “cliënt” zoals jij het nu doet heb ik tien jaar gehad met mijn hulpverlener. Zij was een paar jaar ouder dan ik en soms als ik het moeilijk had pakte ze mijn hand of legde ze een hand op mijn schouder en ze vertelde ook regelmatig iets over zichzelf om mij een voorbeeld te geven van wat ik zou kunnen doen. Kortom wij hadden een heel fijne vertrouwensband. Helaas ging zij vorig jaar met pensioen en kreeg ik een andere hulpverlener iemand die een stuk jonger was dan ik en veel afstandelijker en rationeler dan mijn vorige hulpverlener die een gevoelsmens was net als ik dat zelf ben. Maar ik dacht, ik zal het een kans geven in de hoop dat ze na een tijdje wat zou ontdooien, maar niets was minder waar. Haar wijsheid kwam rechtstreeks uit de boeken en elk stukje gevoel ontbrak en er was geen enkel invoelingsvermogen van haar kant. Ook vertelde ze nooit eens iets van haarzelf en ik zou niet geweten hebben dat ze getrouwd was en kinderen had als ik daar niet zelf naar gevraagd had. Kortom er was en er kwam geen vertrouwensband en ik voelde me steeds ongelukkiger worden in ons contact en in plaats dat ik vooruit ging raakte ik steeds meer in mezelf gekeerd en op een gegeven moment was ik weer terug bij af en vertelde ook niet meer wat mij bezig hield . Ik heb zo zeker twee jaar van mijn leven verprutst voor mijn gevoel en toen werd ik weer heel erg depressief en suïcidaal en toen ik na een paar maanden weer heel langzaam begon op te krabbelen werd het voor mij duidelijk dat ik met haar moest kappen en vragen om een andere hulpverlener. En na een heftige strijd is het mij nu eindelijk gelukt om een andere hulpverlener te krijgen en deze is meer betrokken en ik denk dat ik met haar wel weer een vertrouwensband kan opbouwen. Maar die allereerste hulpverlener zal ik nooit vergeten en dat kan ook niet, want inmiddels hebben we privé ook contact en doen hetzelfde vrijwilligerswerk.

  7. Bianca van Beugen

    Heel herkenbaar die beschrijving van dat gevalletje contactgestoord! En ja daar heb ik zelf ook écht last van gehad als patiënt, misschien wel de belangrijkste reden dat het voor veel hulpverleners leek of ík contactgestoord was! Ik werd zo vreselijk onzeker van zo’n gevoelloos stuk steen tegenover me, waarvan ik wel wist dat het allerlei analyses zat te maken maar dat totaal niks liet blijken….tot het moment dat het zijn meedogenloze analyse klaar heeft, vol van pathologiserende termen en ontkenningen van alles wat ik zelf denk te zijn!

    En ik dacht ook toen al, dat moet toch anders kunnen! Ik snap niet dat ze het op die manier aanleren! En echt dat het neutraal, objectief en wetenschappelijk zou zijn om als een stuk stalen meetapparatuur tegenover je patiënt te zitten, daar geloof ik ook niets van! Het is voor mij echt niet neutraal, het is NEGATIEF! En dat beïvloedde mijn gedrag ook natuurlijk, dus zelfs voor de wetenschappelijke zuiverheid is het volgens mij beter om je een beetje als een mens te gedragen als hulpverlener!
    Ik hoop echt dat dit in de toekomst anders gaat worden, al vanaf de opleiding en alles. Als dit soort dingen door professionals zelf ook gezien worden, zoals wel blijkt uit dit stuk, is dat zeker een goed teken. Fijn om te lezen dus, hoe naar het ook is dat het een beschrijving is van hoe het echt gaat!

  8. Anouk Prop

    Dankjewel Annemarije voor je reactie en delen van je ervaringen. Mooi om te lezen dat je als ervaringsdeskundige werkt! Ik denk inderdaad door jezelf steeds die vraag te stellen, je ervoor zorgt dat je je eigen grenzen en die van de ander kunt bewaken, op een manier die voor beiden gezond is. En misschien gaat het hier niet eens zozeer om wat gepast is, maar eerder wat bij jou en de persoon waar je mee werkt past. Ieder mens is anders, dus ook iedere relatie is anders. Bij sommigen is er wat meer afstand nodig, bij anderen kun je iets meer nabijheid toestaan. En dat vraagt inderdaad een bepaalde alertheid en continue reflectie op dat wat er gebeurt in de relatie, een leren aanvoelen of iets zuiver is of niet. Ik wens je alle moois toe in dit leerproces en dat er maar veel mensen mogen leren van jou!

  9. Anouk Prop

    Dankjewel Jim! Mooi dat je de ‘wetende getuige’ aanhaalt. Voor mij essentieel onderdeel van de therapeutische relatie. Iemand die naast je staat, samen met je kijkt naar dat wat er is, zonder oordeel, met veel compassie en ‘weet’ vanuit ervaring.

  10. Annemarije Sjoerdsma

    Wat een mooie blog, zo herkenbaar voor mij. Ik heb aan de ene kant veel ervaring met hulpverlening. De mensen die mij vooral blijvend geraakt hebben, zijn zij die contact maakten en daarbij iets van zichzelf lieten zien. Zoals het knuffelkonijntje dat ik meekreeg van een psychologe, de verpleegkundige die vertelde dat hij zelf ook zo verlegen was vroeger, de hulpverleenster van de FIOM die mij bovenaan de wachtlijst plaatste ‘Je hebt al zo vaak gewacht’ en bij mij thuiskwam toen ik ziek op bed lag, de verpleegkundige die schreef: ik ook van jou, toen ik als tiener in mijn schriftje schreef dat ik van haar hield. Of mijn huidige psycholoog, wiens kinderen de oppas zijn van mijn kinderen en die me altijd een heel stevige handdruk geeft.
    Ik voel heel goed wie professionele afstand wil houden en wie naast professional ook de menselijke kant er laat zijn. Bij die eerste voel ik mijzelf een echte cliënt.
    Nu werk ik als ervaringsdeskundige. Ik ben van het aankijken, meeleven, aanraken, elkaar foto’s laten zien, bereikbaar zijn, nieuwsgierig, delen, samen buikademen. En iedere keer weer denk ik dat ik te ver ga in persoonlijk contact, dat ik afstand en nabijheid nog onder de knie moet krijgen, dat ik geen vriendschappelijke gevoelens mag koesteren maar professionele afstand… Ook als ervaringsdeskundige – wat ik overigens liever ben dan reguliere hulpverlener omdat je dan volgens maatstaven wel ‘informeler’ contact mag hebben.
    Ik heb ook nog een hoop te leren. Maar wat ik mooi meeneem uit jouw krachtige blog, is mijzelf steeds opnieuw afvragen waarom ik mijzelf terugfluit. Is het omdat ik denk dat het niet hoort, of is er een gegronde reden bijvoorbeeld omdat ik de ander of mijzelf ergens onnodig mee belast?

    Dank je wel voor het delen van je kracht, spontaniteit, het volgen van je hart en dat doen wat werkt.

  11. stef linsen

    Ik associeer even door op je boodschap.
    Het axioma nu is: Goed = snel (= goedkoper!), subject = onnodig, objectieve standaard = goed genoeg.
    Afgezien van de mentale armoede daarvan, is het ook geestdodend voor de GGZ werkers zelf.
    Een uitdaging nu om als GGZ werker je werk voldoende op te leuken en je eigen subject voldoende
    aan bod komt, zodat je anderen ook kunt inspireren..
    Succes en plezier in Cambodja gewenst.

    1. Anouk Prop

      Mooie associaties Stef, dankjewel daarvoor. Succes met deze mooie uitdaging!

  12. Maurice Wasserman

    Prachtig en natuurlijk de herkenning. Ik had een keer heftige angst. Enfin, de crisdienst kwam binnen en ik hoorde de spv-er van dienst over mij zeggen: ‘patient is gedecompenseerd’.
    Toen ik later in fact ging werken walgde ik van dit soort jaron. Hulpverleners verbloemen met jargon hun onkunde. Die taal lijkt professioneel,maar is het natuurlijk niet: het is hun manier om uit te drukken dat ze bang zijn voor mensen die het uitschreeuwen van leed!
    In mijn werk geef ik mensen (inderdaad niet patienten of clienten vaak een knuffel).
    Dank voor je mooie blog

    1. Anouk Prop

      Dankjewel Maurice! Blijf lekker knuffelen! 🙂

  13. Clara Koek-Michels

    Hallo Anouk, daar is ie dan je blog! Zo treffend en herkenbaar geschreven. Geweldig dat je een weg en manier hebt gevonden om in je werk je hart te kunnen laten spreken. En er daar in het verre Cambodja mooie dingen mee kan doen met mensen die het zo hard nodig hebben. In ons koude kikkerland kunnen we echter ook nog veel leren van jouw simpele maar wezenlijke boodschap, heel inspirerend!

    1. Anouk Prop

      Dankjewel Clara voor je fijne woorden en je inspiratie!!

  14. Jenny Biemans

    Hi Anouk, wat een mooi geschreven blog. Het brengt een brede glimlach op mijn gezicht en heel veel herkenbaarheid. Ook ik probeer het hier nu nog in Nederland te doen, maar je brengt me op een idee. Veel succes met al het moois wat je doet. Veel liefs vanuit hier.

    1. Anouk Prop

      Dankjewel Jenny, wat leuk je hier terug te zien! En wie weet in de toekomst ergens anders live 🙂 Je bent van harte welkom als je eens een kijkje wil komen nemen! Veel liefs terug!

  15. Annelies Gieling

    Wat een mooi verhaal, dank je wel daarvoor! Voor mij is het de uitdaging om het hier in Nederland te doen op onze eigen manier in een kleinere GGZ instelling. Het kan wel, laten we niet de moed en de hoop verliezen, er is geen verzekeraar die zegt hoe je moet luisteren of wat je moet zeggen. Die oordelen alleen over tijd en geld. Het zijn de op aannames gebaseerde protocollen die de mensen bang maken, omdat je daarin met de door jou benoemde contactloze, korte gesprekken lijkt te voldoen aan professionele eisen. Hoe vaak is me niet gezegd dat mijn (onze) manier van werken gewoon niet meer kan in deze tijd, omdat hij te veel tijd kost en dat dat niet meer betaald wordt?
    Mensen met een visie op de lange termijn weten wel beter: als je steeds maar zegt tegen mensen dat de tijd/het budget op is of dat ze uitbehandeld zijn voor de gestelde diagnose, ook al ervaren ze nog veel problemen, moet er bij een volgende terugval eerst gewerkt worden om vertrouwen te krijgen dat ze wel mogen vertellen, dat ze wel mogen leren erkennen van gevoelens en behoeftes. Dat ze ook mogen werken aan verwerking van dieper liggende oorzaken en niet alleen maar hoeven leren om te gaan met hun klachten. Wat kost het aan tijd en geld als je mensen eerst leert dat ze niet te veel tijd en aandacht mogen vragen voor hun als heel echt ervaren problemen waardoor ze zich moeten schamen als ze zich daarna niet staande houden? De schade op meerdere levensgebieden is dan vaak groot en het vertrouwen in wat een behandelaar voor je kan betekenen is klein, waardoor een nieuwe hulpvraag al bij voorbaat hopeloos lijkt.
    Ik vind het prachtig wat je doet in Cambodja en wens je het allerbeste daar.

    1. Anouk Prop

      Dankjewel Annelies voor je reactie! Heel herkenbaar wat je schrijft en vind het mooi te lezen hoe je hier voor jezelf een weg in hebt gevonden om mee om te gaan, door het klein te houden en te blijven focussen op wat er wel is en je eigen waarden hiermee niet uit het oog te verliezen. Niet altijd even makkelijk lijkt me, maar niet ondoenlijk…een inspirerend voorbeeld voor anderen!

  16. Nanette waterhout

    Hallo Anouk,

    Bedankt voor je mooie blog. Het is zoooo herkenbaar. Nabijheid, verbinding en oordeel loos luisteren dat is wat we allemaal als mens nodig hebben. Ik heb het gemist bij en in de zorg voor mijn broer en moeder. En ook naar mij zelf toe als familielid. Gelukkig kwam ik het in mijn eigen hersteltraject wel tegen bij mijn hulpverleners. Ik weet dus net als jij dat dit essentieel is om gewoon mens te kunnen en mogen zijn. Jammer dat we in de zorg mooie mensen als jij verliezen. Ik ben zelf juist in die zorg gaan werken als ervaringsdeskundige om hier toch iets in te proberen bereiken. Professionele distantie, ik walg er van…….doe gewoon maar normaal en bedenk wat jezelf nodig hebt als het niet goed met je gaat. Succes met je vele mooie projecten!

    1. Anouk Prop

      Dankjewel Nanette voor je reactie en wat mooi om te lezen dat je als ervaringsdeskundige in de zorg bent gaan werken…en er als mens voor anderen bent! Blij te horen dat je in je eigen hersteltraject de hulpverlening hebt gehad die bij je past en weet hoe het ook kan. Ik wens je veel succes met je werkzaamheden! Keep up the good work! 🙂

    2. roelof evenhuis

      In de verslavingszorg is het idem dito – men werkt met vaste pakketten terwijl men suggereert individueel te werken. Ik ben nu 4 jaar clean,maar merkte dit in de jaren in contakt met VNN ook precies zo. men heeft contakt met je maar maakt geen contakt,terwijl dat juist de behandeling ten goede komt ( vertrouwen krijgen in elkaar) . er zijn weinig hulpverleners geweest waar ik echt contakt mee had en kan je vertellen dat het niet alleen met hen het contakt leuker was en leerzamer,maar ook werkzamer .

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *