Wat gebeurt er met je als je hypomaan, manisch of depressief bent? Roos beschrijft deze fases die ze heeft ervaren treffend. “Mijn ‘overlevingsreactie slaat op tilt’” vertelt ze. “Mijn hersenen gaan aan de haal met de interpretaties en intussen zit ik eigenlijk in een heel benauwde situatie”.
Ik heb een gevoelig, snel angstig maar ook temperamentvol paard. In een nieuwe omgeving met dingen die ze eng vindt raakt ze ‘in de stress’. Ze maakt zich heel groot, briest door haar neusgaten en is bereid om bij elk geluidje opzij te springen. Een schim in de bosjes kan al een grote beer zijn in haar beleving. Als ze dan iets moet doen wat ze niet ziet zitten verzet ze zich hevig, ze maakt zich groot en desnoods gaat ze rechtop staan op de achterbenen. Ze is niet te overtuigen dat iets te vertrouwen is, niemand vertrouwt ze nog. Ik noem dit code rood. Is ze in code groen dan is ze een mak lammetje.
Code rood is echter haar overlevingsstand, niet haar normale karakter in de wei.
Maar ik herken deze reactie wel, in code rood kan ik ook komen. Soms moet ik me even sterk maken en voor mezelf of voor iemand opkomen en dan ben ik een ander persoon, minder angstig. Ik kan daarin doorschieten.
In de (hypo)manie schiet ik dan door en kan en kon ik ook ineens veel minder onzeker en minder angstig zijn dan ik normaal ben
Dit is niet een kort moment. Eigenlijk maak ik me sterk, blijf ik sterk en kan ik de problemen die er mogelijk zijn zonder zorgen aan. Ik ben scherp, in het begin nog goed geconcentreerd, ondernemend en heb weinig slaap nodig. Ik kan de gevaren op mijn weg wel aan.
Dit schiet door. Problemen zie ik niet, alleen maar mogelijkheden en dingen die gebeuren hebben altijd een goede speciale reden, ergens gestuurd en geen toeval. Naarmate ik meer ‘hyper’ ben ga ik dan ook meer associëren, de stoplichten gaan speciaal voor mij op groen en het liedje ‘ze is alles ineen’ wordt speciaal voor mij op de radio afgespeeld.
De wereld lijkt wel om mij te draaien
Uiteindelijk is elk dingetje wat gebeurt, juist zo voor mij door God op mijn pad gezet en moet ik daar wat mee. Alles past ineens in het hele plaatje. Intussen ben ik ook achterdochtig, al die mensen die niet aardig of afstandelijk zijn en dan vooral mensen met een machtspositie zijn niet betrouwbaar meer. Ik alleen weet nog wat echt goed is. Dat ik ‘hyper’ ben en geen goede keuzes maak, dat kan ik niet van mijn omgeving aannemen. ‘Ze’ zien het totaal verkeerd, ik heb namelijk ‘ het licht’ gezien.
Mijn ‘overlevingsreactie slaat op tilt’ en mijn hersenen gaan aan de haal met de interpretaties.
Intussen zit ik eigenlijk in een heel benauwde situatie
Ver van mijn familie die ook al problemen hebben. Met relatieproblemen en later ook schulden. Eigenlijk ben ik heel bang, want het is me teveel allemaal. Ik ben bang voor de depressies en wil vooral niet meer zover komen dat ik suïcidaal wordt. Vechten is wat ik doe, vechten en zoeken naar hoop voor mijn eigen leven. Naar oorzaken voor mijn zwaktes en problemen, die ik dan kan oplossen. Maar ik maak me intussen heel groot, mijn hersenen slaan op volle toeren, een gezonde overlevingsreactie schiet finaal door. Opeens ben ik de nieuwe Maria en het geloven dat God zo met mij bezig is geeft me kracht, maar geen realiteitszin. Mijn sterke reactie treft zijn doel niet meer en in plaats van overleven en kunnen vechten worstel ik me dieper het drijfzand in. Het antidepressivum wat ik slik werkt daarin als Pokon.
Tot ik daarna langzaam tot de realiteit kom, de angst gaat overheersen, ik uitgeput ben en juist alleen nog maar problemen zie
Overleven probeer ik niet zozeer meer, ik wordt passief en trek me terug. In de manie is mijn leven op de kop gegaan. Ik voel me zwak en heb geen hoop. Steeds vaker denk ik dat het niet meer hoeft, ook al wil ik dat niet, de gedachte gaat mij steeds meer beheersen. Maar ik durf niks te zeggen, bang voor een opname en de veroordeling van mijn zwakheid. Maar ik wil niet dood en ik accepteer, mijn hele leven zal ik me misschien wel zo blijven voelen, het is zoals het is.
Langzaam drijf ik in het drijfzand naar boven, met behulp van de mensen die me willen helpen en medicatie. Nooit had ik gedacht dat ik er bovenop kon komen. Het vertrouwen, doordat het wel kon, zorgt dat ik niet meer zo sterk vecht. Ik ben open over mijn kwetsbaarheid en houd er rekening mee. En ik hoop eigenlijk dat dat zo blijft. Ik heb namelijk wel wat geleerd. Mijn manier van ‘overleven’ kan voor mij averechts werken en doorschieten.
Kon ik dat mijn paard in sommige situaties ook maar vertellen.
Roos (pseudoniem) is 38 jaar en was in opleiding tot psychiater en ze in haar 3e jaar eerst depressief en daarna twee keer hypomaan-manisch werd bij gebruik van een antidepressivum. Met Lithium en een aangepast leven is Roos nu relatief stabiel.
Meer informatie:
Geef een reactie