Lotje maakt deel uit van de redactie bij PsychoseNet. Ze houdt erg van lezen en las dit jaar veel boeken die te maken hebben met psychologie en levenskunst. Hierbij haar boekenlijst met haar favorieten.
De afgelopen drie jaar stonden voor mij in het teken van afscheid nemen
In 2018 overleed mijn vader na een ziekbed van ongeveer twee jaar. Die periode heb ik veel voor hem gezorgd. Hij woonde niet langs de deur, dus bijna elk weekend reed ik naar hem toe. Nadat mijn vader overleed ging de zorg over naar mijn schoonmoeder en schoonvader. Die overleden beiden dit najaar. Daardoor was ik geïnteresseerd in verschillende boeken over rouw.
Ik las:
Patrick Ness – Zeven minuten na middernacht Een prachtig Young Adult boek dat gaat over een kind dat om moet gaan met de aanstaande dood van zijn moeder. Zijn ouders zijn gescheiden en in de toekomst zal hij bij zijn oma moeten gaan wonen. Een heel troostrijk boek. Dit was een tip van mijn schoonzus, lichaamsgericht danstherapeut, die ik graag doorgeef.
Martin Bril – Het evenwicht is een autobiografie van de bekende schrijver die verslag doet van hoe kanker hem naar het einde van zijn leven brengt. Hoewel ik de afgelopen drie jaar niet zelf ziek ben geweest, vond ik het toch troostend te lezen over het einde van iemand anders, en hoe die daar rust in vindt. Het hielp me ook me te verplaatsen in die mensen die afscheid namen van het leven, die in dat proces zaten. Martin Bril schrijft erg to the point en kun je ook lezen als je beheersing van het Nederlands nog niet top is.
Verdriet is het ding met veren – Max Porter werd me aangeraden door Dagmar Slagmolen van Via Berlin Het is heel troostend hoe in dit boek een vader van zijn fantasie en zijn boekenkennis een coping mechanisme maakt om om te gaan met de dood van zijn vrouw.
Andere boeken gingen meer over troost
Matt Haig – Middernachtbibliotheek geeft je het gevoel dat er maar 1 leven voor jou het juiste is, en dat het is het leven dat je nu leidt. Daarin ben je vrij om de keuzes te maken die jij voorstaat.
Fokke Obbema – De zin van het leven. De schrijver balanceerde zelf op het randje van de dood en ging zich daardoor afvragen: wat is eigenlijk de zin van het leven? Een vraag die vele mensen zichzelf stellen na een crisis. En daarom ook relevant voor de lezers van psychosenet. Wat beantwoorden mensen zoal?
Harold S. Kushner – Als het kwaad goede mensen treft Dit was het lievelingsboek van mijn oma. Die overleed toen ik nog erg jong was. Mijn oma was een heel zachtaardig mens en heel warm en betrokken ondanks een jeugdtrauma. Heeft zij steun gehad aan dit boek bij het maken van haar keuzes? Ik vind het bijzonder en fijn om boekentips van anderen te lezen. Het lievelingsboek van je oma lezen heeft iets bijzonders.
Seneca – Een gelukkig leven gaat over het vinden van gemoedsrust in woelige emotionele tijden. Dat lukt mij zelden, dus ik kan zeker wel wat tips gebruiken. Het boek leest heel rustgevend en brengt mij door het lezen zelf in een rustige staat van zijn. Dat is dan wel weer voorbij als ik boodschappen ga doen. 🙂
Etty Hillesum – Het verstoorde leven werd mij aangeraden door mijn tante, die geestelijk verzorger is. Een heel bijzonder boek over iemand die haar eigenheid behoudt en haar eigen keuzes maakt, ook al zit de hele wereld haar tegen. Een hele bijzondere inkijk in een bijzondere gedachtengang. Een pleidooi voor diversiteit ook. Om jezelf te zijn, ook als dat niet kan en niet mag.
Worrying – Francis O’Gorman is een heel boek gewijd aan het fenomeen piekeren. Ik doe dat meer naarmate ik slechter in mijn vel zit en heb nogal eens moeite om er uit te komen. Dat is met dit boek niet opgelost, maar het biedt me wel troost om er meer over te lezen. Hoe anderen er ook last van hebben, hoe normaal het is en welke vormen het kan hebben. Het is fijn vanwege de herkenning, maar ook vanwege het benoemen van gedachten die we allemaal hebben, maar die we eigenlijk niet zoveel uitspreken.
Gerrit Komrij – Humeuren en temperamenten vind ik een fantastisch boek. Zo mooi uitgewerkt hoe hij allerlei diverse emoties beschrijft. Echt een kunstenaar. Dat levert zoveel meer op bij de vraag: hoe gaat het? Of: hoe voel je je? Een ongelooflijk leesplezier. Staat bij mij met stip op één.
Ruby Wax – De mens blijft een beetje aan de oppervlakte. De grappige cabaretière heeft zelf last gehad van depressies en is zich daardoor bezig gaan houden met mindfulness. Het boek is luchtig en erg toegankelijk geschreven, met veel grappige opmerkingen die je van haar kunt verwachten. Het heeft bij mij niet geleid tot het praktiseren van mindfullness, maar smaken verschillen.
Klinische interesses met een literair vleugje
Vanwege interesse in de psychiatrie ben ik ook geïnteresseerd in stemmen, depressie en angst.
Over stemmen las ik:
Luna – Pieter Koolwijk Het is een kinderboek, maar dat leest soms erg prettig. Ik ben niet altijd in de juiste mindset om ingewikkelde boeken te lezen. In periodes dat mijn concentratie en focus wat minder is ga ik op zoek naar goede kinderboeken. Luna hoort stemmen, maar dit is voor haar iets positiefs. Het won de prijs voor beste kinderboek!
De bijzondere woorden van Gioia – Enrico Galiano koos ik niet louter uit omdat het ging over stemmen horen. Het is een Young Adult boek, vertaalt uit het Italiaans. Het had ook mijn interesse vanwege het onderzoek van de psycholoog Tim Lomas. Over positieve onvertaalbare woorden in verschillende talen. Zijn positieve woordenlexicografie kun je ook volgen op Facebook en Instagram als The Happy Words Project.
Pil van Mike Boddé werd me aangeraden door een oud studiegenootje die creatief therapeut is. Over een cabaretier die depressief wordt. Raak verteld.
De glazen stolp – Sylvia Plath heeft mijn historische interesse. Het is interessant hoe depressie van alle tijden is. Overigens vond ik wel dat het boek van Connie Palmen over Sylvia Plath (“Jij zegt het”) treffender een depressie neerzet. Ik denk dat dat komt omdat we in onze tijd veel meer open zijn over depressie en we daardoor nu meer transparante woorden kunnen gebruiken om een depressie te omschrijven.
Daan Heerma van Voss – De bange mens is ook een fijn boek denk ik voor mensen die veel last hebben van angst.
De maatschappijduiders
Vind ik toch ook interessant. Psychiaters die op de stoel van socioloog gaan zitten. Cultuurwetenschappers met een psychologische interesse. Zelf ben ik van de laatste soort.
Statusangst – Alain de Botton levert je zeker geen handvaten om van je statusangst af te komen. Maar het geeft je wel inzicht in wat het is. En dat is bij mijn ervaring vaak de clou. Ik moest ook denken aan al de blogs van Francois de Waal, die hier ook vaak over gaan.
Identiteit – Paul Verhaeghe onderzoekt de rol van onze neoliberale samenleving en de prestatiemaatschappij. Wat zijn de gevolgen voor ons psychische welzijn?
Dirk de Wachter – De kunst van het ongelukkig zijn Ongelukkig zijn als kunst. Ik vat mijn psychische kwetsbaarheid ook op als een verkoudheid waar ik af en toe last van heb. Dat wil zeggen: als ik er niet in zit. Ik weet dat er veel mensen zijn die er nog middenin zitten en voor die groep is dit boek geen handleiding. Nou gaat het bij psychiatrie vaak om mensen die diep ongelukkig, uitermate kwetsbaar of in de problemen zijn, zoals Jim van Os laatst terecht opmerkte. Dus er is wat op aan te merken. Toch heeft in mijn leven ook acceptatie van mijn psychische kwetsbaarheid een belangrijke rol gespeeld in mijn welzijn en dat is denk ik waar dit boek op doelt.
Zelfverwoestingsboek – Marian Donner Hier moet je even voorbij de provocatieve titel kijken. Ik vind het een fijn boek in de lijn van Paul Verhaeghe. Een pleidooi om niet perfect te hoeven zijn. Om onze demonen te bestrijden hoeven we geen karikatuur te worden, geen heilige te zijn. Hierbij moet ik ook denken aan de blogs van Peter Pijls, die met enige relativering, humor en een kritische blik weet waar hij staat.
Geef een reactie