Dia-gnosis komt uit het Grieks. Vrij vertaald betekent het ‘door en door begrijpen’. Als je ergens last van hebt, wil je begrijpen hoe dat komt. De volgorde is meestal: eerst een probleem, dan een diagnose en daarna een behandeling die daarbij aansluit.
Zou het niet mooi zijn als je het –als patiënt– met je dokter eens zou kunnen worden over wat je nou precies hebt?
Als je ergens last van hebt, heb je vaak zelf wel een idee waar dat door zou kunnen komen. Je probeert het te snappen. Dat doe je in je eentje, je zoekt het op of je praat er met iemand over.
Je zoekt een verklaring
Stel: je komt er niet uit en het gaat niet over, dan kun je naar een dokter gaan. Bij psychosegevoeligheid hebben anderen vaak sneller door dan jijzelf wanneer dat een goed idee is. Je arts is getraind om patronen te herkennen. In spoedgevallen is het handig als hij dat snel kan. Dus terwijl jij je verhaal doet en je dokter vragen stelt, zit al in z’n achterhoofd: ‘Dus dat valt af, dit en dat blijven over, om dat uit elkaar te halen wil ik nog weten of…’. En dan komt de volgende vraag.
Je arts zoekt óók naar een verklaring
Onderzoek laat zien dat ervaren artsen vaak al binnen de eerste minuut een idee hebben over de diagnose. In de psychiatrie is dat niet anders. Dat is mooi en nuttig.
Maar soms is het ook linke soep
Waarom? Omdat het in de psychiatrie heel belangrijk is dat de psychiater niet alleen weet wat iemands symptomen zijn, maar dat hij ook wie hij voor zich heeft en wat er in grote lijnen in het leven van die patiënt gebeurd is. Want alleen dán kan hij begrijpen wat er met iemand aan de hand is. En dat kan hij dus niet alleen. Daar heeft hij jou, als patiënt, bij nodig. En je vriend of je vriendin, je partner, broer, zus, vader, moeder, oom, buurman, enzovoort.
Mensen die weten wie jij bent en hoe jij in elkaar zit
Je kunt het dus niet alleen. Ook al hebben sommige patiënten wat hulp nodig om dat in te zien. Je arts kan het ook niet alleen. Sommige artsen hebben óók wat hulp nodig om dat in te zien. De oplossing is simpel: doe het samen. Ga samen met je dokter en je familie op zoek naar een antwoord op de vraag: hoe kunnen we begrijpen dat ik dit heb, op dit moment in mijn leven?
Ervaringsdeskundigen en verpleegkundigen kunnen daar heel goed bij helpen. Dus stel, je hebt psychosegevoeligheid: puzzel dan verder. Waarom het dit keer wel opschoof naar een psychose en de vorige keer niet. En waarom het dit keer bijvoorbeeld lang duurde voordat je het zelf ook zag.
Schrijf het op, liefst samen
In taal en woorden waarin jij je herkent. Probeer zelf ook een beetje open te staan voor de medische staal. Vráág het als je het niet begrijpt. Zo werk je samen aan een gedeeld verklaringsmodel, waarin je op zoek gaat naar hoe een klacht is ontstaan. En dat kan de basis zijn voor je herstelplan.
Alexander Thissen is psychiater en werkt in een kliniek van GGZinGeest in Haarlem.
Geef een reactie