Hoe is het om opgevoed te worden door een psychosegevoelige vader, en pas na zijn zelfmoord tot dat besef te komen? Mieke vraagt zich af welke klappen van de molen zij heeft gehad door jarenlang haar vaders psychotische gedrag als waarheid te hebben beschouwd.
Ja, hij was vaak obsessief en had weleens last van paranoïde gedachten, maar Mieke zag dat als een karaktereigenschap van hem. Nu ze zelf in therapie is, komt ze erachter dat haar vader haar hele jeugd al abnormaal gedrag vertoonde. Of zoals haar psycholoog het noemt: ‘loochening en psychotische trekjes’.
Een klein jaar heeft mijn vader voor ons verzwegen dat hij psychotisch was
Daarna pleegde hij zelfmoord. Heel lang heeft hij zelf dus ook niet in deze ‘wijsheid’ geleefd. De diagnose is, achteraf gezien, veel te laat gesteld.
In het gesprek dat ik na zijn dood had met mijn vaders behandelend therapeuten, vertelde zijn psycholoog over het moment dat ze besefte dat mijn vader psychotisch was. Terwijl mijn vader met zijn vinger naar een plek op de tafel wees, vertelde hij haar tijdens de therapie dat er een vlo naar haar map liep. Hij waarschuwde dat ze nu ook besmet kon raken. De psycholoog zag niets op tafel, behalve haar opengeslagen ordner en twee glazen water.
Kan ik het de psycholoog kwalijk nemen dat zij toen pas besefte dat mijn vader psychotisch was? Zij had tenminste nog door dat zijn vlooienobsessie onrealistisch was. Ik had geen idee.
Het was begin december. Ik was net terug van een vakantie in Chili en belde mijn vader op om hem daarover te vertellen
‘Dochter Mieke’, zei hij, nadat hij opgenomen had. Zijn stem klonk mat. ‘Weer in het land?’
‘Hoi pap. Ja ik ben weer thuis.’
‘Mooi.’
‘Hoe gaat het met je?’
‘Heel slecht.’ Hij zuchtte hoorbaar. ‘Die kut vakantie in Egypte, ik wou dat ik nooit gegaan was.’
‘Waarom?’ Ik voelde pijn in mijn buik opkomen.
‘Ik heb zandvlooien meegenomen en alles is besmet! Ik heb mijn hardloopschoenen en al mijn kleding weg moeten gooien. Mijn beddengoed heb ik al drie keer gewassen, maar er zitten nog steeds vlooien op. Gezeik ook allemaal.’
‘Er bestaat vast wel een middel om ze te bestrijden’, probeerde ik hem gerust te stellen.
Mijn vader was even stil.
‘Zal ik voor je op internet kijken naar een goed middel?’
‘Ik heb de hele nacht al achter de computer gezeten om uit te zoeken wat ik moet doen’, zei hij. Dat verbaasde me niets. Als mijn vader ergens van in de ban was, kon hij nachtenlang op internet speuren. Hij vertelde dat de bestrijdingsdienst ook al twee keer langs was geweest, maar niets kon vinden. Dat de bestrijdingsdienst niets kon vinden, omdat er geen vlooien waren was toen niet in me opgekomen, bij mijn vader al helemaal niet. Hij praatte aan één stuk door.
Toen hij hardop verzuchtte zag ik mogelijkheid om in zijn monoloog in te breken
‘Zal ik volgende week langskomen om mijn vakantiefoto’s van Patagonië te laten zien?’, vroeg ik.
‘Dat gaat niet, want dan raak je ook besmet. Ik kan met niemand afspreken.’ Zijn stem werd sipper.
‘Vervelend voor je pap’, zei ik, waarna we ophingen en mijn ogen zich met tranen vulden.
Een week later ontving ik een app van mijn vader. Hij nodigde me uit voor een diner op tweede kerstdag. Ik stuurde terug dat mij dat gezellig leek en vroeg of we bij hem thuis zouden afspreken. Mijn vader appte dat hij nog niet wist waar we zouden afspreken, want zijn huis was nog steeds besmet door zandvlooien.
Hij schreef dat het alleen maar erger werd, want zijn vensterbank zat vol met nestjes
Toen ik een paar dagen voor de kerst bij mijn vader peilde wat de precieze plannen waren, appte hij terug: ‘Ik weet het nog niet Mieke, het is zo’n klotezooi allemaal’. En een paar uur later volgde er nog een app: ‘Ik heb een tafel bij restaurant Fabels gereserveerd om half acht. Ik laat nog weten of je daarvoor bij mij thuis kan komen. Maar besef wel: besmettingsgevaar!’
Had ik maar toen maar geweten dat het een psychose was.
Heb je hulp nodig? 113 Zelfmoordpreventie Nederland -> 0900 0113 en 113.nl. Openingstijden: 24 uur, 7 dagen per week
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Denk je aan zelfmoord?
Denk je aan zelfmoord? Bel of chat met 113 Zelfmoordpreventie.
Dat kan 24 uur per dag. Bel 113 of ga naar www.113.nl.
Geef een reactie