Overal kom ik ze tegen, van die types die continu het gesprek kapen, en bijna een wedstrijdje doen voor wie het leven zwaarder is. Oftewel: de gouden overtreffende trap ‘wie is het zieligst’. Ik noem ze gesprekskapers, en ben hard bezig te leren ermee om te gaan.
Gesprekskapers zijn overal
Het gebeurt bij de inloop van mijn ambulante begeleiding, in een dorpje bij Arnhem, of tijdens de inloop van een Nijmeegse herstelacademie, maar ook in het ziekenhuis. Altijd is er wel iemand die het zwaarder heeft, compléxe ptts in plaats van gewone, 3 diagnoses tegelijk, én een zieke moeder.
Luistervink
Momenteel lig ik in het ziekenhuis en daar is de privacy ver te zoeken. Want ook met het gordijn dicht kan die ene luistervink alles horen. En vervolgens tegen je gebruiken, want zij heeft 0,2 graden meer koorts, en een gebroken arm. De bemoeial vraagt ook ongeneerd door over de psychische problemen die ik nu ervaar zo op een zaaltje. Had ik toch niet zacht genoeg gepraat met de arts.
Betweter
En dan die ene man bij de inloop, als ik vertel over mijn hulphond-in-opleiding. Hij heeft ook een hond gehad, 30 jaar geleden, maar kan niet ophouden met erover te vertellen. En mij vooral te berispen om hoe ik met mijn hond moet omgaan. “En waarom loop je niet 3 keer een uur met dat beest?” (“Nou omdat ik een dubbele hernia heb; en ik heb trouwens bijna dagelijks een uitlater geregeld; waarom biedt jij dat niet aan, betweter??)
Gesprekskapers
Helemaal top was die keer met een kerstdiner in een inloophuis, toen ik tussen twéé van die ‘gesprekskapers’ zat… Ik kon nog geen zin afmaken, of de ene had het veel zwaarder psychisch gezien en was al zijn hele leven (hij leek niet ouder dan 20) op zoek naar de juiste behandeling. (Ik ben 53 en heb sinds een paar jaar een fijne klik met een psychiater)
Afbranden
De andere was er heel kundig in om mijn pogingen tot een positief gesprek af te branden en er wat negatiefs van te maken. Dus bijvoorbeeld: “ik heb tegenwoordig vrijwilligerswerk”, werd afgekraakt, omdat zij 20 jaar betááld had gewerkt. Met nog even een rechtse sneer erbij, dat ik al die jaren dus lekker makkelijk van een uitkering kon trekken. Mijn sneue reactie dat ik graag had willen kúnnen werken, kwam amper van mijn lippen.
Bemoeial
Intussen wordt mijn buurvrouw hier in het ziekenhuis teruggebracht en is gelijk weer aan het klagen, hoe bijzonder haar toestand is, alles in de meest medisch klinkende taal.
Zegt de verpleegkundige ook nog ‘s: “houdt elkaar maar goed in de gaten en leer mekaar maar gezellig kennen”, alsof deze bemoeial, de grootste gesprekskaper ooit, een extra duwtje nodig had.
Smalltalk
Ik moet steeds terugdenken aan een cursus ‘Smalltalk” die ik ooit heb gedaan. Ik volg de tips nu andersom op: geen oogcontact maken, niet reageren op gezeur, geen ingang geven om weer gekaapt te worden.
Peer support
En ik pas toe wat ik heb geleerd op een cursus ervaringsdeskundigheid, zo negeer ik mensen die constant aan t woord zijn, en dan vooral de gesprekskaper die indertijd halverwege mijn verhaal over rouw de aandacht opeiste. Even niet op een peer-supported manier de ander te woord staan, dus oordeelloos, geïnteresseerd, verbonden of empowerend. Deze gesprekskapers gaat t niet om het gesprek, maar om aan t woord te zijn.
Zichtbaarder
In mijn behandeling ben ik bezig met ‘zichtbaarder’ durven worden. Wel grappig om nu heel bewust precies het tegenovergestelde te doen. Ik praat niet, knik alleen vriendelijk, en laat mijn blik weer zakken tot op mijn beeldscherm. koptelefoon op, liefst ook nog een zonnebril: ik ben er niet!
Overlevingsstrategie
Ook handig is een oude overlevingsstrategie: dissociëren… Wat gaat de tijd dan snel!
Meer lezen van Miriam?
- Hechtingsproblemen begrijpen – gevoelsmatig snap ik er niks van
- Lieve Ixta Noa – een woord van dank
- Aandacht gevraagd voor hulphonden onderzoek
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Verder lezen over goede zorg en GGZ?
Onderstaande boeken zijn geschreven door hoogleraar Jim van Os. In deze eerlijke boeken lees je meer over psychose, trauma, de nieuwe GGZ, herstel en veel meer.
Geef een reactie