Al jaren (sinds 1996) is Monique zo nu en dan te vinden op een psychiatrische afdeling in een academisch ziekenhuis maar opname in een psychiatrische kliniek is haar ook niet vreemd. “Het meeste en moeilijkste werk is voor de patiënt die een behoorlijk doorzettingsvermogen nodig heeft.”
De laatste keer (december 2022) kwam ik de afdeling op en zag mijn medepatiënten. De afdeling lag bijna vol, waar je ook keek, er waren mensen en er was verdriet. Zelf heb ik ervaren dat wanneer emoties zo prominent aanwezig zijn therapie heel moeilijk is. Zoveel emoties zorgden ervoor dat ik geen plaats had in mijn hoofd om iets te doen met de altijd lieve adviezen en goed bedoelde raad van een lieve partner, kinderen, ouders, familie en vrienden:
‘probeer eens wat positiever te zijn.’
‘lekker makkelijk dan hoef je niet te werken.’
‘zo erg kan het toch niet zijn.’
‘ik zou ook de hele dag wel in bed willen liggen.’
‘je ziet er helemaal niet ziek uit.’
‘ik denk dat je gewoon een slechte conditie hebt.’
‘jij hebt altijd vakantie.’
Ik begreep en begrijp nog steeds niets van deze opmerkingen
het is een onderschatting van het probleem en pijnlijk, zeker als je nog of weer vol verdriet, boosheid en vertwijfeling zit. Gezonde mensen kunnen zich vaak niet inleven, geen empathie. In al die jaren heb ik nooit een collega patiënt ontmoet die mij onthulde: “vind jij het ook zo leuk hier, ik zou hier graag nog een poosje blijven logeren”.
Wat ik nodig had was een veilige plek. Geen commentaar dat maakt dat je je nog rotter gaat voelen. Maar rustige gesprekken die aangeven: dit is geen eigen schuld, je doet niets fout !
Tijdens mijn steeds terugkerende depressies maak ik me constant druk over hoe raar, anders men mij vindt. Hoe ik het absoluut dan niet zelfstandig red. Ik word te streng / te hard voor mezelf. Maak steeds dezelfde denkfouten. Besteed te veel tijd aan dingen die er niet toe doen. Vergelijk mezelf met anderen en dat pakt niet positief uit. Ik maak me druk over dingen waar ik geen controle over heb.
Dat punt, het voelen dat je stemming gaat wisselen en weten dat de depressie aanstaande is … als depressief echt een depressie wordt dan borrelt het verdriet naar boven. Ben ik ook gevoeliger voor de emoties van anderen, ik herken de emoties, ik erken de emoties en even zijn de dagen donker en pikzwart en valt het leven stil.
Tijdens de opname praten de patiënten wel met elkaar maar de manier van doen en laten herken van toen ik zelf net patiënt was. Iemand regelmatig huilend lopend op de gang. Iemand aan tafel, hoofd gebogen rustend in de handen met de ellebogen op tafel. Ik spreek de persoon aan en langzaam kijkt hij omhoog maar zijn ogen kijken door mij heen en hij buigt zijn hoofd weer in stilte. Iemand die een boek leest op de gang maar daarbij wel een driepersoonsbank claimt. Ik ken haar van de vorige opname maar zij herkent mij niet. Iemand die er al maanden is. En een andere patiënte die aan mij vraagt: ” jij hebt toch ook ketamineinfuus ? Is bij jou bij elk infuus de ervaring ook anders ?” Ik knik en even is er een glimlachje.
Doorzettingsvermogen
Verdriet is heel logisch als je denkt dat alles wat je hebt opgebouwd voor je gevoel allemaal blijvend tussen je vingers wegglipt. Geloof in herstel verdwijnt. Relatie met je partner, kinderen, familie, vrienden en werk staan volledig op zijn kop voor je gevoel. En geloof me: je kunt ineens aan niets anders meer denken, het wordt als maar groter in je hoofd totdat het vol is. Ik ben alleen maar tot last, ze hebben niets meer aan me. Ik dacht het zelfde maar hoor het ook de medepatiënten zeggen …. Het verbaast mij niet. Groot onbegrepen verdriet.
Op een moment lukte het mij dankzij spv’er, psychiaters en psycholoog om de boosheid, het verdriet, de vertwijfeling, het ongeloof en commentaar van anderen los te laten. Maar dat ging niet vanzelf, het vraagt inzet, juist van de patiënt.
Leer je gedachten te ordenen. Leer je emoties herkennen. Ook spanning leren herkennen en dan doorbreken. Echt geloof me er zijn binnen de GGZ heel wat mogelijkheden, psychiaters zijn prima op de hoogte van medicatie en buiten deze instanties is ook heel veel te doen om je weer prettig in je vel te krijgen maar nogmaals het meeste en moeilijkste werk is voor de patiënt die een behoorlijk doorzettingsvermogen nodig heeft. Hiervoor heeft de patiënt steun nodig van familie, vrienden en arts, spv’er en bijv. psycholoog.
Wat je ook kiest, de kans is groot dat het een combinatie is. Medicatie via de psychiater. Zoek aanvullende therapie wat bij je past, iets wat bij je past houd je langer vol. Laat je niet meeslepen met mensen die zelf een fantastische ervaring hebben en met veel overtuiging je mee willen krijgen. Als iets echt fantastisch is en een bewezen oplossing dan noemt je arts of spv’er het ook wel. Kijk naar de kosten (informeer bij ziektekosten-verzekering) en bij twijfel volg je gevoel en probeer maximaal twee maanden. Verlengen kan altijd als iets je bevalt, geld retourneren als je voor een jaar betaald hebt lukt zelden.
Win informatie in bij ervaringsdeskundigen maar realiseer dat zij enkel de ervaring van hun eigen gekregen therapie hebben. Zoveel deskundigen zoveel therapieën. Het is een ervaring die de ervaringsdeskundige als prettig heeft ervaren maar dat geeft geen garanties. Er zijn ook ervaringsdeskundigen die je meerdere ideeën kunnen voorstellen die zij niet allemaal zelf heeft doorgemaakt maar waarvan zij wel het bestaan kennen.
Maar wanneer de depressie vermindert en ik herstel dan kom ik nu toch steeds weer boven al deze niet helpende- gedachten uit. En dan lukt het me weer om gewoon mijn bescheiden leventje te leven. Als ik weer voor opname moet, dan weet ik er is een veilige afdeling waar de verpleegkundigen, artsen en therapeuten niet (ver)oordelen maar luisteren. Vooral zorgen voor rust en ruimte om mij heen en in mijn hoofd. In februari volgt kuur nummer 6.
Monique is bipolair. Ze hoopt bij te dragen aan openheid, bespreekbaarheid en hoop voor de mensen die leiden aan depressie / bipolariteit.
foto creative commons (piqsels)
Meer lezen over psychische kwetsbaarheid ?
Geef een reactie