Hoe omgaan met iemand met depressie? Bel aan, bel op, zoek contact, dus zeker niet negeren. Niet veroordelen, niet willen verbeteren of genezen, maar luisteren, begrijpen, troosten, steunen, accepteren en bemoedigen. François de Waal geeft tips in deze blog en onderstaande filmpjes in Nederlands én Engels!
Link naar filmpje in het Nederlands:
Hoe omgaan met iemand met depressie
Vaak is de directe omgeving van een depressieveling net zo ten prooi aan verwarring als de depressieveling zelf. “Moet ik haar of hem met rust laten?” “Of moet ik juist wel iets doen? Wat kan ik zeggen of doen? En wat kan ik beter niet zeggen of doen?”
Voor een mens met depressie is dat zo’n ramp dat de directe omgeving er niet zonder kleerscheuren vanaf komt.
Mensen die depressief zijn, die wanhopig zijn, zijn bezig met hun ellende, wanhopig bezig om na te denken, ik bedoel te piekeren, hoe ze uit deze hel kunnen ontsnappen. Ze zijn dus egocentrisch, uitsluitend bezig met zichzelf, met hun eigen ellende. Die ellende is per definitie alleen maar negatief, dus depressievelingen zijn negatief en kunnen alleen dàt weggeven, ook aan u.
Depressie is besmettelijk
Dus ze zijn ook bij u pessimistisch, snel geïrriteerd, bang, boos, vol stress, wantrouwig, hebben nergens zin in, enzovoort. Dat noem ik de slechte adem van depressie. Kortom: niet bepaald leuk om mee om te gaan en vooral voor partners een hele kluif om niet zelf depressief te worden. Depressie is besmettelijk.
Omgaan met een depressieveling is misschien geen pretje, maar het is ook een kans. De enige manier om er echt te zijn voor zo’n iemand, dus voor iemand met extreme pijn, is je masker afdoen. Het leven is moeilijk, en echt niemand wordt overgeslagen. De manier om er te zijn voor iemand met depressie is om die pijn enigszins te voelen, dus empathie.
Dat kan alleen als jij in contact staat met je eigen pijn. Je hoeft niks mee te nemen. Je hoeft zelfs niks te zeggen. Je hoeft er alleen maar te zijn. Echt zijn, authentiek, dus zonder masker. Dat is op zichzelf helend. Voor de depressieveling, misschien ook wel voor jou.
Echt contact
Als je je masker niet afdoet, kan je nooit werkelijk contact maken, er nooit werkelijk voor iemand zijn. Laat het kwetsbare vlees onder je masker zien, dat wordt meteen herkend, dan heb je echt contact.
Traumaexpert Gabor Maté vertelt iets vergelijkbaars: ‘Als ouders niet in contact staan met hun eigen gevoelens, dan kunnen ze de gevoelens van het kind niet verdragen, dat ervaren ze als bedreigend.’
Ga iemand niet proberen op te beuren met “Kop op!” Doe iets anders: bel aan, bel op, zoek iemand op en wees aardig voor iemand die heel erg onaardig is voor zichzelf. Opbeuren werkt niet. Als je een snelle, concrete oplossing wil, moet je naar McDonald’s gaan.
Depressie is besmettelijk
Mensen vragen me wel eens: “Maar ik kan toch niet aanbellen, binnenkomen en zwijgen, wat moet ik nou zeggen?” Misschien beginnen met de meest gebruikte groet: “Hoe gaat het met je?” Maar dan echt willen weten hoe het met die ander gaat. Dus luisteren, doorvragen, luisteren. “Nee, hoe gaat het écht met je?“
Deze constructieve tijd en aandacht geven noem ik liefde, naastenliefde, compassie. Geen ‘quick fix’, niet veroordelen, niet willen verbeteren of genezen, maar troosten, steunen, begrijpen, accepteren en bemoedigen. Echt luisteren is erg moeilijk. Echt gehoord worden is zeldzaam en voor veel mensen zal het misschien voor het eerst zijn in hun leven (of sinds lange tijd) dat er iemand echt luistert, echt wil weten hoe het met je gaat, dus wie je bent.
Vriend
Mensen vragen: “hoe kan ik mijn depressieve man/vrouw/kind/ vriend(in)/kennis/collega helpen?” De beste woorden hierover zijn van Henri Nouwen: ‘De vriend is die in stilte bij ons kan zijn in momenten van wanhoop of verwarring, die bij ons kan blijven in uren van verdriet en verlies, die het niet-weten aankan en het niet-oplossen en het niet-helen, die met ons onder ogen ziet dat onze machteloosheid de realiteit is, dat is een vriend die om ons geeft.’
François de Waal heeft van dit blog (en andere) ook een Engelstalige versie gemaakt, waarvan hier de link.
How to deal with someone with depression
Meer lezen en kijken over hoe je iemand met een depressie kunt benaderen:
- Wat kun je doen voor iemand met een depressie? Bekijk de 10 tips
- De kracht van Naasten
- Soms vallen de blaadjes verkeerd – over het omgaan met een opkomende manie
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Behoefte aan een luisterend oor?
Wil je je verhaal kwijt? Onze PsychoseNet chatprofessionals staan voor je klaar.
Geef een reactie