De GGZ achter zich laten. Dat is wat Essy heeft gedaan. Na bijna twintig jaar binnen de GGZ, op zoek naar hulp, heeft Essy een grens getrokken en gekozen voor meer autonomie. Wat betekent het om afscheid te nemen van een systeem dat zo lang deel van je leven was? Essy deelt haar zoektocht naar een nieuw begin.
Een hoop geleerd van de GGZ
Vanaf toen ik 15 jaar was dwaalde ik rond in de GGZ. Soms met tussenpozen, waarin ik de moed opnieuw bij elkaar moest zoeken om opnieuw hulp te vragen. Ik ben nu 34, en inmiddels is de stand van zaken, dat de GGZ mij weer wil doorverwijzen, en dat ik een grens voor mezelf heb getrokken. Nee, dank je. Ik ga het zelf doen.
Dat is niet omdat ik niets heb bereikt binnen al die spreekkamers. Ik heb een hoop geleerd. Ik heb geleerd…:
- nieuwsgierig te zijn naar mezelf
- te reflecteren, en mijn emoties beter te reguleren.
Dat zijn dingen waar ik dankbaar voor ben, dat zeker, maar ik heb ook veel geleerd over hoe de ggz werkt, en niet werkt. Ik heb namelijk ook geleerd dat..:
- wanneer een behandelrelatie onder druk komt te staan, door mijn overlevingsreacties, dat meestal een einde betekent van een behandeling.
- ik in mijn hoofd overwegend positiever ben over mijn vooruitgang, dan behandelteams.
- ik regelmatig anders in de wedstrijd zit, dan de ggz, en dat mijn beleving van hoe iets is, vaak terzijde wordt geschoven, omdat beslissingen worden gemaakt tijdens MDO’s (Multidisciplinaire Overleg), daar waar ik nooit aanwezig bij ben.
- ik iedere keer niet echt kon vertrouwen op uitgesproken woorden, zoals “ik ga niet weg”, of “ik laat je niet zomaar in de steek”.
Blijven duwen!
Ik denk dat ik door dat verloren vertrouwen mijn behandelaars vaak op de proef heb gesteld. Soms door niets meer te willen delen, soms door boos weg te lopen, soms door grenzen af te tasten. Als ik heel hard duw, val je dan om? Als ik zeg, ga weg, blijf je dan toch? Zijn de woorden die je uitspreekt waar? Ben je er echt? Of zeg je het, omdat het passend zou zijn om dat te zeggen?
Het stuur zit niet in mijn handen
Ze gingen allemaal, of althans, ze verwezen me door, wanneer ik mezelf liet zien. Wat doorgaans erg lang duurde. Wanneer ik genoeg getest had en afgetast, en ik ineens het roer omgooide: ik ga delen over waarvoor ik hier ben. Dit ben ik, en dit is mijn verleden. Ik wil het graag verwerken, nu ben ik zover. Dat dan de richtlijn EMDR zegt. Ik twijfelde soms of dat de juiste keuze was.
Maar als patiënt heb ik nooit iets mogen kiezen dat mij passend leek. Evidence based werken, dat is hoe het werkt. Ik denk dat behandelaren dachten dat ze al een enorme hoeveelheid aan afwijkingen van de richtlijn afweken, door de emdr anders te doen, dan “normaal gezien” de bedoeling is. Misschien is dat ook zo binnen de huidige GGZ.
Een ander doorverwijzing
Waar ik veel vooruitgang ervaarde tijdens mijn laatste “aangepaste vorm” van EMDR, was de beoordeling van het MDO tijdens mijn laatste GGZ-behandeling. Ze hebben het dan samen over de kwaliteit van mijn behandeling. Ik moest wachten op de uitkomst van dat overleg. Een week later zouden ze mij informeren. Heel menselijk heeft dat niet gevoeld. Terwijl ik weet, dat er met goede intenties wordt gekeken. Alles in het kader van “goede zorg”. In het belang van mij en een beetje in het belang van de GGZ.
Ik wist het!
Doorverwijzen is altijd besloten met oog op “goede zorg”, dus voor het zover was liet ik hen alvast weten wat de uitkomst zou zijn. Jullie gaan mij doorverwijzen, dit wist ik al tijdens het wachten.
Ik kreeg allerlei antwoorden om mij gerust te stellen: waarom denk je dat? Onze intentie is niet de behandeling te stoppen, maar om te kijken op welke manier we door kunnen. Etc. En na een week werd ik uit mijn lijden verlost. We gaan je doorverwijzen. No shit, Sherlock. Dat zei ik toch.
Het systeem past mij niet
“Blijven” binnen de ggz is lastig, ook als behandelaars het willen. Ook na een periode van woede, kan ik inmiddels zien dat mijn individuele behandelaars niet schuldig zijn. Het is de inrichting van de GGZ, de protocollen, de richtlijnen, de manier waarop kwaliteit van zorg beoordeeld wordt. Het is een systeem dat niet is ingericht op mensen zoals ik.
Daar ben ik verdrietig over. Ik vind het moeilijk me afscheid te nemen van mijn huidige behandelaar. Vier jaar lang zag ik haar bijna elke week. Dat is langer dan ik bij iemand anders in de zorg ben gebleven. Daar ben ik haar dankbaar voor. Ik heb mij na die tijd, voor het eerst weer kunnen hechten aan iemand die weer weggaat.
Maar nu ik nee heb gezegd op een doorverwijzing, voel ik me voor het eerst best krachtig. Ik ga het zelf doen. Voor een deel uit zelfbescherming, maar ook omdat ik niet meer geloof dat de GGZ mij kan bieden wat ik nodig heb.
Mijn euthenasie wens
Ik heb euthanasie overwogen, ja zeker. Tijdens mijn behandeling heb ik meerdere malen aangekaart dat wanneer de behandeling niet werkt, ik mijn leven niet de moeite waard vind. Na mijn behandeling wilden ze over mijn euthanasiewens uitweiden in de brief naar de huisarts.
Ik vroeg hen dat eruit te laten, omdat ik zelf graag contact opneem met de huisarts wanneer ik van een wens naar een eerste stap zou gaan. “Maar ik zette het er alleen maar in, omdat als de huisarts ziet dat het al een tijd speelt, het traject sneller wordt ingezet.” “Dat begrijp ik, maar laat het eruit.” zei ik. Na aandringen vanuit mij, hebben ze dat gedaan.
Autonomie en het gevolg
Achteraf weet ik niet of ik hierom moet lachen of huilen. Hoe makkelijk er wordt gedaan over euthanasie, en hoe moeilijk over behandeling. Mij serieus nemen geeft ruimte, dus fijn dat het niet terzijde wordt geschoven, maar er gebeurt veel in een mens, bij grote levensveranderingen. En de veranderingen in mij heeft niemand meegekregen.
Waarom niet? Omdat ik hen dat niet meer toevertrouw. Ik hou mijn gedachten voor mezelf. Daar zij zeker niet alleen, maar naast mijn eigen geschiedenis en persoonlijkheid, zeker ook wel debet aan.
Hoe die beweging van wanhoop en uitzichtloosheid naar kracht en een vernieuwd levensperspectief in mij eruitziet en hoe ik het dan zelf ga doen, daar ga ik over schrijven. Want nee, dat gaat niet zonder vallen en opstaan, maar vooruitgaan, dat zal ik. Ik blijf bij mij.
Meer lezen over Behandeling en de GGZ?
- Behandeling voor trauma
- Wat is integrale psychiatrie? Interview met Rogier Hoenders
- Wat gebeurt er op een gesloten afdeling? Interview met psychiater Laura van Goor
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Denk je aan zelfmoord?
Denk je aan zelfmoord? Bel of chat met 113 Zelfmoordpreventie.
Dat kan 24 uur per dag. Bel 113 of ga naar www.113.nl.
Geef een reactie