Onlangs is May-May gestart als ervaringsdeskundige bij het UMC Utrecht. In deel 2 van deze serie gaan Jim en May-May in gesprek over de eerste indrukken van May-May op de afdeling ‘Acute en Intensieve Zorg’ en op de afdeling ‘Vroegtijdige Interventie Psychose’.
Vraag May-May:
Ha Jim,
Onlangs ben ik als ervaringsdeskundige begonnen bij het UMC Utrecht op de afdeling Psychiatrie. Hierbij het tweede deel van mijn ervaringen in de eerste dagen en weken op de werkvloer. Ik heb het vooral over verbeterpunten en punten waar ik tegenaan gelopen ben. Ik ben benieuwd of je wat herkent?
Een paar keer ben ik met de patiënten gaan wandelen
Wat is Oostbroek een schitterende groene omgeving! Laatst ging ik een keer alleen wandelen met vijf patiënten. Van mijn mede-ervaringsdeskundige Maryse begreep ik dat wij alleen patiënten meenemen met groene of gele vrijheden (en niet rood of oranje). De wandeling was heerlijk en ik heb één en ander besproken met patiënten. Later dacht ik wel, wat als een patiënt nou was weg gelopen. Wat had ik dan moeten doen? Ook vroeg ik me af of het nou wel ‘nuttig’ was geweest. Toen dacht ik terug aan mijn eigen opname-tijd en hoe ontzettend fijn ik het vond als ik er uit kon. Dat gaf me voldoening.
Ik ben geen onderdeel van het behandelteam
Van tevoren dacht ik dat ik nauw zou overleggen met de psychiater en de andere verpleegkundige over patiënten. Dat we bijvoorbeeld met de psychiater, de verpleegkundige en ik in gesprek zouden gaan met de patiënt in een gesprekskamer. Dit bleek niet het geval. Gelukkig kon ik goed sparren met Maryse over patiënten en hoe we zaken aanpakken. Zij is overigens nu weg, begin oktober begint een nieuwe ervaringsdeskundige. Als ik vind dat een psychiater iets moet weten dan benader ik die persoon actief. Ook vond ik het fijn dat de maatschappelijk werkster me om mijn mening vroeg.
Er was ook een patiënt die iets wilde kopen
Ik had daar geen tijd voor, dus ik gaf het door aan de verpleging. “Zeg maar tegen de patiënt dat hij het zelf aan de verpleging moet vragen”, zei iemand van de verpleging. Ik had het gevoel dat de patiënt van het kastje naar de muur werd gestuurd. Hij had het immers toch al aangegeven bij iemand van het personeel? Waarom zou hij het opnieuw moeten vragen? Het deed mij denken aan mijn tijd als patiënt, waarbij ik wel eens het gevoel had dat ik eenzelfde verzoek meerdere keren moest herhalen. Dat is des te vervelender, omdat je opgesloten bent en afhankelijk van anderen. Als ik het me goed herinner, begreep ik van de verpleegkundige dat ze hiermee ‘zelfredzaamheid’ wilde stimuleren.
Jim, ik hoop dat jij en collega’s mijn opmerkingen kunnen waarderen. Ik vind het altijd fijn om uit te wisselen waar ik tegenaan loop bij het werk en het doel is om de zorg voor patiënten te verbeteren.
Groeten,
May-May
Antwoord Jim
Hey May-May,
Dank voor je observaties!
Je beschrijft heel mooi de mogelijkheden, maar ook de natuurlijke verwarring en het spanningsveld rond de positie van ervaringswerker. Er zijn natuurlijk allerlei mogelijkheden – betaald of vrijwillig, met of zonder BIG-registratie, parttime of fulltime, etc. Dit maakt behoorlijk verschil.
Als jij als ervaringswerker mee gaat met een wandeling en iemand besluit niet meer terug te gaan naar de afdeling, dan is er niet iets wat je wel of niet zou moeten doen vanuit een bepaalde formele verantwoordelijkheid. Zo werkt het niet.
Je kunt niet aansprakelijk worden gesteld voor iets waar je geen formele verantwoordelijkheid voor draagt
Je hoeft dus alleen te doen wat je hart je ingeeft op dat moment. Dat is tegelijkertijd je kracht – je kunt gewoon praten met de persoon zonder de belasting van dat er iets “dreigt” vanuit een formele verantwoordelijkheid. Dit maakt het gesprek makkelijker.
De aanwezigheid van een ervaringswerker is een mogelijkheid voor een team in de ggz om zich systematisch horizontaal (in plaats van vertikaal) te leren verhouden met iemand met ervaringskennis. Dat is best wel wennen voor een team en het zal even duren voor men je – zoals de maatschappelijk werker reeds doet – systematisch om je mening vraagt.
Dit is dus ook een belangrijk aspect van de ervaringswerker: een team verleiden om zich systematisch horizontaal te leren verhouden tot ervaringskennis, en die meenemen in de dagelijkse praktijk
Het is een soort sluipende empowerment waar je mee bezig bent, die langzaam maar zeker dingen in de juiste richting duwt. Ik heb er vertrouwen in dat je dat gaat lukken – ook omdat er fantastische teams werken op het UMC Utrecht. Dank daarvoor May-May!
Je beschrijft heel mooi het dilemma van de patiënt die iets wil en hoe jij, als ervaringsdeskundige ondersteuner, het instrument van dit verzoek kan worden. Ik kan me voorstellen dat de ene keer dit gewoon direct kan worden opgepikt door de verpleging – op jouw verzoek – maar ik kan me ook voorstellen dat de verpleging de persoon wil helpen om assertiever te worden en zichzelf directer te uiten, zonder tussenkomst van jou, en daarom het verzoek weer van jou naar hem legt. Verpleegkundigen zijn gewend dit soort kleine interventies te doen om mensen te helpen voor zichzelf op te komen en niet afhankelijk te worden.
Kortom, May-May, kleine pareltjes van ervaring leg je bij ons neer, en wij doen er wat mee.
Dank!
Jim
Photocredits: Geeske Roorda
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Wil je PsychoseNet steunen?
Wordt donateur en help ons om mooie projecten te realiseren.
Geef een reactie