Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

Jeroen Kloet

Jeroen Kloet is psychiater en kampt zelf met een wiebelige geest. Hij blogt op persoonlijke titel.  Hij heeft de intentie om deze twee kanten van de behandeltafel meer tot elkaar te brengen. Hij is initiatiefnemer van het Anti Stigma Café, een initiatief om stigma rondom psychische kwetsbaarheden te doen verminderen.

Door de bladeren de boom niet meer zien – meditatie en herstel

meditatie

Als je écht stil staat en kijkt, wat merk je dan? Een mantra voor mezelf, bedacht tijdens één van de vele meditatie sessies die ik mezelf had opgelegd ten tijde van het herstel van mijn laatste depressie. Na een cursus mindfulness doorlopen te hebben trachtte ik dagelijks te gaan mediteren.

Iets waar ik destijds toch veel tijd voor had daar mijn dagen bestonden uit piekeren, wandelen, piekeren, eten, piekeren, huishoudelijke klusjes proberen te doen voor zover dat ging , en uiteraard nog meer piekeren.

Piekeren, het is als je er over nadenkt topsport. Heel de tijd gonst het van de gedachten door je hoofd, als een zwerm bijen gaat het te keer daar boven. De geest associeert er lustig op los en vooral negatieve gedachten, rampspoedscenario’s en zelfbeklag doen het ten tijde van het herstel van een depressie bijzonder goed in de hitparade in mijn hoofd. Het meest gekke is nog wel dat iets in mij zich enorm aangetrokken lijkt te voelen tot dat soort gedachten. Alsof het mij toefluistert : “Ga daar maar naar toe, daar moet je zijn.”

Het gevoel dat afslaan naar andere wegen direct zal leiden tot een corrigerende tik op de vingers terwijl een TomTom navigatie stem je vermanend toespreekt in je hoofd: “Keer nu om!

En terwijl je steeds verder verstrikt raakt in je eigen gedachten krijgen somberheid en angst alleen maar meer en meer vat op je. Gevoelens die je proberen te verleiden, als de sirenen uit de Griekse mythologie, om naar de gevaarlijke kliffen te sturen waarop je jezelf vervolgens te pletter zal varen.

Dagelijks mediteren doet menig wenkbrauw fronsen en wordt nogal eens als ‘zweverig’ gezien. Maar eerlijk gezegd ben ik zelden zoiets aards tegen gekomen als meditatie. Simpelweg gaan wandelen, zitten of liggen en met milde aandacht je concentreren op bijvoorbeeld de ademhaling. En opmerken hoe onrustig je geest is. Hoe snel deze geneigd is je weer mee te trekken naar de kliffen. Hoe hij je verleidt tot fantaseren over sprookjeswerelden waar alles beter is. Hoe hij je vertelt dat drie kwartier zitten in een stoel toch echt wel een bijzonder onzinnige bezigheid is binnen je bestaan als mens.

Maar daar zit nu juist de ruimte. In het observeren van je geest, alsof je vanuit een hoge boom op jezelf neerkijkt en aandachtig aanschouwt wat die geest van je nu werkelijk allemaal wil

Mild en zonder oordeel observeren van jezelf, het is iets wat we binnen onze Westerse maatschappij van nature nauwelijks hebben geleerd of mee hebben gekregen.

Het duurde niet lang voordat ik de één na de andere valkuil voorbij zag komen, mezelf observerend vanuit de boom. “Als ik nu echt veel oefen, wie weet, raak ik wel verlicht!” Juist, daar is de Icarus in mij die weer eens naar de top van de berg wil en verder. “Was dat juist niet dat deel in mij dat me in deze ellende heeft gebracht ? Ja dus, ik leer het dus nooit. Laat dat streberige in je nu eens los!”
Een ontmoeting tussen Icarus en de zelfcriticus in mij bracht een flauwe glimlach op mijn gezicht. “Wat nu als die depressie dit keer niet over gaat en je jezelf voor altijd zo rot blijft voelen?”
Ah, mijn paniekerige kind begint zich te mengen in de discussie. “Ben je helemaal gek geworden? Je overwint dit wederom en je zal iedereen wel eens laten zien wat je nog in je mars hebt!”
Juist, daar is mijn fijne innerlijke strijder weer die mij tijdens sportwedstrijden doet geloven dat winnen toch echt wel heel belangrijk is voor mijn zelfwaardegevoel.

En telkens weer terug naar de ademhaling, terug naar mijn observatiepost daar hoog in de boom

Zo trok een bonte stoet aan kleine ikken aan mij voorbij daar onder de boom en ik verbaasde me over de rust die over me heen begon te vallen als een zachte deken. Het werd stiller en stiller en uiteindelijk was er niets meer dan stilte. Mijn kleine ikken waren ver weg nu en ik voelde me er even niet meer mee verbonden. Een onmetelijke grote ruimte openbaarde zich in mij en daarin voelde ik, stilte. Geen verlichting, geen hemels paradijs, geen diepe kosmische inzichten.

Er was gewoon stilte en ruimte. En deze voelde helend, enorm helend. En ik besloot hier even te blijven. Ik was thuis gekomen, bij mezelf, en er hoefde even helemaal niets…

photo credit: jeroen kloet

Reacties

4 reacties op “Door de bladeren de boom niet meer zien – meditatie en herstel”

  1. Karel Burgs

    Hoi Jeroen. Ik vind eigenlijk wel dat je gelijk hebt. Maar ik heb eigenlijk alleen maar via mijn innerlijke strijder me door alle instanties en andere zaken heen kunnen worstelen na de psychiatrie om mijn leven weer op te bouwen. Ik had het ook liever anders gedaan, vanuit een toestand van rustige acceptatie om mijn verdriet te verwerken maar daar had de wereld om me heen geen boodschap aan. En ik wou toch echt onafhankelijk van de psychiatrie en de invloed van de uwv en de stigma’s van de omgeving die niet veel begrip voor rouwperiodes heeft worden. Daar neem je dan niet de tijd voor, dat weet ik en de onderliggende emoties zijn niet goed verwerkt en liggen nog te wachten maar het is echt niet simpel om en de hernieuwde opbouw van een gewenst leven en tot rust, authenticiteit en verwerking te komen. We hebben ook niet allemaal dezelfde emotionele eigenschappen hiertoe denk ik. En binnen alle tegengestelde informatie en chaos vind ik dit toch erg moeilijk, zeker als je dat nooit geleerd hebt. Maar het spreekt wel aan. Ik denk dat iedereen innerlijke rust zoekt in zijn leven, zeker na de strijd.

  2. Kees

    Hoi Jeroen,
    Mijn Persoonlijke mening over mediteren en dat bij mijzelf toepassen is en ligt ergens anders dan de hype en de hypes die opgelegd worden hier en in landen waar meditatie niet verweven zit in het levensritme van de bevolking.

    Everything Zen?

    I dont think so,

    🙂 😉

  3. Kriek

    Dank je wel voor weer een prachtige blog, Jeroen
    Volop herkenning en een mooie aanmoediging om weer aan het mediteren te gaan.

  4. Esther Matthaei

    Bedankt, Jeroen voor deze blog. De aandacht richten op meditatie en met behulp van eigen ervaringen de meerwaarde daarvan kunnen aantonen voor persoonlijk herstel, vind ik enorm belangrijk.
    Even stilstaan, dat is , denk ik, voor veel vormen van meditatie het beginpunt. Zelfs ben ik ontzettend sfeergevoelig en moet vaak oppassen in een setting die druipt van negativiteit mezelf niet te verliezen, er ondergedompeld en opgezogen te worden. Het was voor mij noodzakelijk geworden om een strategie te vinden waardoor ik ook in stressvolle en onaangename situaties bij mezelf kon blijven.
    Bij een Duitse songwriter(Gerhard Schöne) heb ik mijn toegang kunnen vinden tot een persoonlijke vorm van meditatie. Een vorm die me ook helpt m.b.t. beginnende onrust-en angstbeleveningen. Ook en vooral het speels element erin trok me aan. Wat ik bedoel, kan ik ,geloof ik, het beste illustreren door een tekst van hem hier neer te zetten:
    “Ich herberge einen kleinen Indianer. Kann sein, es ist der letzte Mohikaner. Er bewohnt einige geräumige Zellen meines Gehirns. Da sitzt er in seinen weichen Mokassins und späht aus den Fenstern meiner Augen. Und wenn die Fenster schmutzig sind, spuckt er von innen dagegen und putzt sie blitzblank, so dass ich auf einmal die Ameisenstraße wahrnehme, die meinen Weg kreuzt und noch ausweichen kann.
    Wenn ich von Termin zu Termin eile, wird der kleine Kerl ganz kribblig. Plötzlich sagt er in strengem Ton: “Bleib stehn!”” Und dann muß ich gehorchen, sonst würde er ja nicht bei mir bleiben. Dann stehe ich also mitten in der Fußgängerpassage und höre seinen nächsten Befehl: “Wende das Gesicht zur Sonne und atme langsamer! Was riechst du?”Ich überlege: “Benzin, Diesel, Staub,. Geröstete Kaffeebohnen, Französisches Parfüm, Marke “Egoiste”. Bohnerwachs.” “Ganz gut”sagt der Kleine anerkennend”da ist dann nur noch der Angstschweiß, welkgestresstes Gras und die Hundemarkierungen völlig degenerierter Tiere. Kurz und gut, es stinkt. Geh weiter!”
    Seit ich meinen kleinen, roten Bruder mit mir herumtrage, ist Seltsames und Wunderbares mit mir geschehen. Meine Fingerspitzen haben das Gefühl zurückbekommen. Meine Ohren hören zwischen die Worte. Meine Zunge schmeckt im Brot das Getreide, die Ackerkrume und die Sonne. In manchen Augenblicken spricht er einen Indianerzauber und dann verwandel ich mich ganz.
    Dann steigt aus der Hülle eines ängstlichen, blassen Knaben mittleren Alters ein schlanker, entschlossener Indianer mit knisternden Haaren und sprühenden Augen, der seinen Mund auftut und singt.”
    (Excuses voor dit lange stukje Duitse tekst. Mocht iemand behoefte aan een vertaling hebben, dan houd ik me aanbevolen.)
    De essentie van deze tekst lijkt me dat je doordat je stil blijft staan en je omgeving (relatief) vooroordeelloos begint waar te nemen (ze als het ware te ‘proeven’) je daardoor afstand kan nemen en dichter bij jezelf komt te staan. Kortom een gezonde grensstreep trekt of misschien beter uitgedrukt een doorlaatbare cocon tussen jezelf en je omgeving schept, waardoor je ook in stressvolle en onaangename situaties dicht bij jezelf kan blijven.
    En misschien dat dan ook het besef groeit dat het waarnemen van kleine dingen die ons dagelijks omringen een bron van geluk kunnen zijn.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *