Het omgaan met een crisis is voor jezelf een enorme uitdaging. Maar ook voor de mensen er omheen. Jeroen Kloet beschrijft in dit blog hoe een gezamenlijk opgesteld signaleringsplan kan ondersteunen.
Stemming kleurt je belevingswereld, zowel naar binnen als naar buiten. Dat kennen we bijna allemaal wel, denk ik. Als stemming je belevingswereld buitenproportioneel gaat kleuren dan ontstaat er dikwijls een probleem.
Zowel je binnen- als buitenwereld wordt dan zo sterk gekleurd door je stemming dat het vrijwel ondoenlijk wordt om nog nuance aan te brengen in je waarneming. Zowel je zelfbeeld als je wereldbeeld wordt ondergedompeld in de kleur van de manie of depressie.
Angst heeft ook al zo’n terroriserend effect op de waarneming van jezelf of de ander om je heen, evenals psychose
Hoe ingewikkeld is dit wel niet voor degene die hieronder gebukt gaat? Maar ook, hoe complex is dit voor de naaste verwanten van degene die dit overkomt?
Want zeg nu zelf. In contact staan én blijven, met iemand met een depressie is écht heel erg moeilijk. Soms simpelweg onmogelijk, denk ik. Hetzelfde geldt voor mensen die gebukt gaan onder extreme angsten en manie.
Bij een psychose is het fenomeen al niet anders. Kortom, hoe ga je als naaste nu om met een dierbare die zichzelf of haarzelf is verloren in de wereld van de depressie, angst, manie of psychose?
Met wie spreek ik nu eigenlijk?
Nu ik steeds vaker uit de mist kom en weer helder kan zien, realiseer ik me ook steeds beter hoe ontzettend moeilijk het moet zijn geweest om met mij te communiceren toen ik zo verdwaald was.
Inmiddels weet ik van mezelf dat er in mij een enorme zwartdenker opstaat als ik depressief ben. De wereld en ikzelf dienen nergens toe, is dan mijn overtuiging.
Als ik angstig ben dan staat vooral een ontwijkende, afhankelijke kant op die emotioneel gaat klampen. Als ik hypomaan was dan voelde ik overal connectie en liefde om me heen en was mijn zelfbeeld opgeblazen.
Niets kon mij raken, ik voelde geen enkele vorm van kwetsbaarheid meer. En al deze elementen die ik nu benoem zitten ook deels in mij maar worden enorm versterkt, als ware liggend onder een vergrootglas, op de momenten dat ik doorschoot.
Mijn omgeving moest dus om leren gaan met verschillende kanten in mij, zoals ik dat zelf ook dien te leren
En dat is nog niet zo makkelijk, zoals gezegd. Feitelijk dien je eerst af te stemmen wie je nu voor je hebt: De depressieve variant met haar eigen kijk op jou? De angstige kant?
De wanhopige kant met haar eigen manier van aanpak? Of de overmatig vrolijke en uitbundige kant met al haar wispelturigheid, die dikwijls moeilijk te corrigeren is?
Zelf denk ik dat het kan helpen om een plan van benadering te maken zoals een cliënt dit ook doet na een doorgemaakte crisis. We noemen het bij cliënten een ‘crisissignaleringsplan‘.
Voor de directe omgeving is het mogelijk helpend om een eigen signaleringsplan te maken
In dit plan van benadering kan men met elkaar, van te voren en in rustige tijden, een overzicht worden gemaakt hoe om te gaan met bijvoorbeeld de depressieve kant van de cliënt.
- Hoe ziet die ‘zieke’ kant eruit?
- Wat valt dan op?
- Wat werkt in benadering, wat juist niet?
- Wat heeft het steunsysteem nodig van elkaar om het vol te kunnen houden?
- Ditzelfde kan gedaan worden uiteraard voor alle andere genoemde varianten.
Er bestaan aanpakken als deze maar ik wil het toch graag benoemd hebben in dit blog en ben ook zeer benieuwd naar eventuele reacties van cliënten. Zeker ook van betrokkenen rondom eigen ervaringen op dit gebied.
Geef een reactie