Clara Koek is psycholoog. Ze kampt sinds haar studie psychologie met psychoses en depressies. Tijdens haar herstel kreeg ze waardevolle steun van het Inloophuis Psychiatrie Leiden, wat een grote impact had op haar. Deze ervaring inspireerde haar om dit verhaal dan ook te delen.
Inloophuis Psychiatrie Leiden
Het Leidse Inloophuis Psychiatrie werd 14 februari 1984, op de Dag van de Psychiatrie, opgericht door een aantal enthousiaste jonge maatschappijverbeteraars samen met leden van hun doelgroep. Doel van het Inloophuis is om voor (ex-)cliënten uit de psychiatrie een behandelvrije en ondersteunende gezellige ontmoetingsplaats te bieden, waar de behoeften van de gebruikers centraal staan (Roosenschoon & Nagy, 2021).
Ik was één van deze cliënten die de weg vond naar het Inloophuis. Het was op stand gevestigd op het Rapenburg, tegenover het academiegebouw in Leiden. Een prachtige centrale plek in het oude centrum van de stad waar ik woonde toen het een beetje mis ging met mij.
Mijn ontregeling met depressie en psychose
Na een periode van opnames wegens depressie en psychose in het zuiden des lands, keerde ik terug naar Leiden in 1986. Achteraf gezien nog flink ontregeld, betrok ik weer mijn studentenkamer en pakte min of meer mijn studentenleven weer op.
Dat verliep met horten en stoten en soms luidruchtig. Ik had het besef dat ik bezig was geweest met een studie psychologie voor mijn opnames. Tegelijkertijd vond dat ik dat ik wel even binnen kon lopen bij andere studies om iedereen te overtuigen van mijn gedachtengoed over hoe de wereld en heelal in elkaar staken. Zo volgde ik behalve bij psychologie, ook colleges van rechten, geschiedenis, Japans etc.
Ik liep dan naar voren, nam het woord en onderbrak menig docent om te vertellen hoe ik nu pas begreep hoe alles met alles verbonden was en in elkaar stak. Ik ben er nooit uitgezet, maar heb later wel van mensen terug gehoord hoe ik toen deed. Toen iets waar ik mij voor schaamde, nu iets waar ik ook om kan lachen. En dat alles met alles verbonden is vind ik nog steeds, alleen ik bracht het met zoveel lading en zijpaden en hield me zodanig niet meer aan sociale normen dat ik mijn doel niet erg bereikte…
Op weg naar het Inloophuis
Ondertussen deed ik hard mijn best niet meer bij de GGZ te belanden, want daar had ik na weken dwangverpleging en dwangmedicatie geen boodschap meer aan. De jaren tachtig en behandeling psychose waren geen feest.
Maar ik vond dus de weg naar het inloophuis op het Rapenburg. Hoe ik daar voor het eerst terechtkwam weet ik niet meer, maar wel dat ik gelijk voelde dat ik daar veilig was. Het bleef een periode bij inlopen en uitlopen. Ik had moeite met alle prikkels, geluiden, bewegingen, gesprekken, geuren, alles kwam nog zo hard binnen. Dus soms dronk ik wat aan het barretje, maakte een klein praatje en ging weer weg. Maar ik bleef komen.
De DSM voorbij
En geleidelijk hield ik het langer vol, en leerde ik de andere inlopers kennen. En de vrijwilligers. Er waren er meer die net als ik wat in en uit liepen. En hier en daar leerde ik iets over wie zij waren en zij over mij. Er werden geen eisen gesteld, en geen DSM-labels verstrekt.
Maar soms vroeg een vrijwilliger aan ons of we misschien wat wilde doen. Keertje meehelpen met een bardienst, of tosti’s maken in de keuken, of de muziek verzorgen, of de planten water geven. Of helpen met schoonmaken na een dans-avond. Of meedoen met een thema-avond. Iets schrijven voor de nieuwsbrief. Notuleren tijdens de maandelijkse vergadering, open voor het bestuur en alle inlopers om mee te denken over ons inloophuis.
Verbetering van mijn psychose
En zo krabbelde ik uit de psychose, leerde ik dat ik me nog steeds ergens op kon concentreren, maar vooral dat ik welkom was en mensen het belangrijk vonden dat ik er was. Ik werd lid van deze kleine en kleurrijke gemeenschap waar ik jaren wekelijks en soms dagelijks even kwam.
De studie psychologie stond nog stil, maar deze studie herstel lag aan de basis van wat ik later weer kon en kleurde mijn mensbeeld en kijk op de GGZ.
Wel eens een normaal mens ontmoet, en beviel het? Die bekende poster van Pandora hing in het inloophuis en blijft mij inspireren.
Een oude videoband uit het archief van het Inloophuis Psychiatrie Leiden werd onlangs gedigitaliseerd. Deze film werd gemaakt in 1994 ter gelegenheid van tien jaar Inloophuis Psychiatrie en blikt o.a. aan de hand van interviews met een vrijwilliger, een oud-inloper/vrijwilliger, een oud-bestuurslid en een oud-coördinator terug op de start van het Leidse Inloophuis Psychiatrie. Daarmee maakt de film ons deelgenoot van het gedachtegoed uit de tijd van de oprichting van het Inloophuis: de democratische psychiatrie (Roosenschoon, 2021).
Behandelvrij, labelvrij en blij!
Mijn verhaaltje is een ode aan dit inloophuis, wat overigens nog steeds bestaat tot mijn grote vreugde en nu gevestigd is in Leiden op de Hooigracht, vlakbij de oude psychologiefaculteit waar ik studeerde.
Het is mooi dat dit soort initiatieven, herstelwerkplaatsen, inloophuizen, community ’s, een behandelvrije en labelvrije omgeving blijven bieden aan mensen die zichzelf weer proberen te vinden en leven in een ingewikkelde wereld. Onmisbaar wat mij betreft!
Bron
Roosenschoon, B.J., & Nagy, E. (Red) Ongebonden schilvoorzieningen , SWP 2001Roosenschoon, B.J., De start van het Leids Inloophuis Psychiatrie, impressie van een hervonden film, tijdschrift Participatie en Herstel 2021-4
Meer lezen over Herstel?
- Waarom inzetten van lived experience belangrijk is
- Mijn weg naar een psychose – herstelverhaal van Bart
- Wat leidde tot mijn psychoses? Herstelverhaal van Marieke
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Ontvang jij de PsychoseNet nieuwsbrief al?
Meld je aan en ontvang iedere week de nieuwe blogs en interessante items in je inbox.
Geef een reactie