Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

Jim van Os

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht.

Jim van Os werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Jim van Os schreef deze toegankelijke boeken:

Trauma Begrijpen in 33 vragen

Psychose Begrijpen in 33 vragen

Neurodiversiteit Begrijpen in 33 vragen

We zijn God niet

De mythe van de Test op ADHD / Autisme – op zoek naar de echte jij

Het lijkt het soms alsof we met een simpele test alles over onszelf kunnen ontdekken. Heb ik ADHD? Of autisme? Is het echt zo eenvoudig?

In de wondere wereld van de psychologie en psychiatrie lijkt het soms alsof we met een simpele test alles over onszelf kunnen ontdekken. Heb ik ADHD? Ben ik autistisch? Worstel ik met depressie? Vragen die op het puntje van onze tong branden. Het internet staat vol met aanbiedingen voor snelle tests die beloven antwoorden te geven.

Maar is het echt zo eenvoudig?

Laten we even een stap terug doen

Laten we kijken naar de realiteit achter deze diagnoses. ADHD en autismespectrumstoornis (ASS) zijn geen duidelijk afgebakende ziektes, maar eerder classificaties binnen de DSM-5, een handboek voor psychiatrische aandoeningen. Deze classificaties zijn gebaseerd op een reeks criteria, maar de combinaties en uitingsvormen kunnen enorm variëren. Dit maakt elke diagnose uniek en persoonlijk.

Mensen in hokjes plaatsen op basis van een reeks symptomen

Het gevaar schuilt in de verleiding om onszelf of anderen in hokjes te plaatsen op basis van een reeks symptomen. De tests die claimen ADHD of autisme te kunnen ‘diagnosticeren’, kijken vaak alleen naar oppervlakkige tekenen en symptomen. Ze houden geen rekening met de complexiteit van een individu, noch met de context van hun leven. Dit kan leiden tot een overhaaste, onnauwkeurige diagnose die meer schade aanricht dan goed doet.

En deze testen doen het zeker niet beter vergeleken met een gewoon klinisch onderzoek door een ervaren ggz-professional die veel met de doelgroep heeft gewerkt en die toegang heeft tot informatie van familie en vrienden van de persoon.

Commercialisering van deze diagnoses

Bovendien heeft de commercialisering van deze diagnoses geleid tot een industrie die snel etiketten plakt en medicatie voorschrijft, zonder de persoon als geheel te zien. Vooral bij volwassenen en vrouwen met ADHD zien we een zorgwekkende trend waarbij diagnoses niet alleen een medisch, maar ook een commercieel product worden.

Maar wat is dan de juiste benadering?

Het is cruciaal om de mens in zijn geheel te zien, in de context van zijn dagelijkse leven. Het gaat er niet alleen om of iemand voldoet aan een reeks criteria, maar hoe deze kenmerken invloed hebben op hun functioneren thuis, op het werk of op school. Past de manier waarop iemand zich concentreert, routines volgt of flexibiliteit toont bij hun levensstijl? Of leidt het tot problemen?

Holistische blik op geestelijke gezondheid

In plaats van ons blind te staren op testresultaten, zouden we een meer holistische blik moeten werpen op geestelijke gezondheid. Het is tijd om de complexiteit van het menselijk brein en de nuances van persoonlijke ervaringen te erkennen. Laten we voorzichtig zijn met labels en ons richten op het begrijpen en ondersteunen van elkaar in onze unieke levensreizen.

Dus, de volgende keer dat je een test ziet die belooft te onthullen of je ADHD of autisme hebt, bedenk dan dat je meer bent dan een diagnose. Je bent een complex, dynamisch individu, wiens waarde niet bepaald wordt door een checklist. Laten we samen de reis voortzetten om de echte jij te ontdekken, voorbij de mythes en misverstanden.

Bedankt voor het lezen, en tot de volgende keer op Psychosenet.nl, waar we samen de diepte in duiken om de mysteries van de geest te ontrafelen.

Meer lezen over zorg?

Heb je een vraag?

Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.

Verder lezen over goede zorg en GGZ?

Onderstaande boeken zijn geschreven door hoogleraar Jim van Os. In deze eerlijke boeken lees je meer over psychose, trauma, de nieuwe GGZ, herstel en veel meer.

Reacties

10 reacties op “De mythe van de Test op ADHD / Autisme – op zoek naar de echte jij”

  1. Suus

    Hoi Jim,

    Ik ben het zeker met je eens en toch heeft de diagnose autisme mij wel handvatten gegeven waar ik al heel lang naar op zoek ben. Omdat ik ook psychotische kenmerken heb noemt met dit a-typisch en ben ik momenteel een ‘lastig” geval.

    Ik merk dat het “lastig” blijkt te zijn, voor in ieder geval, mijn psychiater. Dit omdat ik niet in een specifiek hokje pas. Dat wil ik ook helemaal niet, ik wil dat ze mij aanhoort en ziet zoals IK ben. Dan krijg ik vaak te horen dat ik bij haar kom voor medicijnen en dat de psycholoog er is om mijn verhaal bij te doen. Best verwarrend kan ik je zeggen!

    Goed dat je dit soort onderwerpen blijft posten want het leeft zeker!

  2. Mabel

    Ik moest ooit wel in de ggz wezen omdat er geen betrouwbare, neutrale en veilige volwassen anderen om me heen waren om op terug te vallen. Vervolgens krijg je er een op zichzelf draaiend circus bij. Ja, triest . Ik kan geen omfloerste psychologen babbel meer verdragen. Diagnose praat ook niet. Ik wil persoonlijk gekend worden en niet beroepsmatig.

  3. Mar

    Gelukkig vond ik een kundige psychologe binnen de ggz die mij helpt om juist mijn eigen pijn onder ogen te zien. Met de kennis die zij heeft van trauma zonder dit specifiek te labelen want ik word gezien als mens met mijn eigen specifieke dingen kijkt ze samen met mij wat ik nodig heb om te groeien
    en straks zelfstandig verder kan ipv een afhankelijke positie die ik eerder kreeg binnen de ggz inclusief labeltjes waar ik niks aan had. Het kan dus wel maar je moet wel met een lamp zoeken.

  4. Kyon

    Psychologische tests moeten inderdaad heel goed gevalideerd en genormeerd worden. Anders kunnen we net zo goed de eerste de beste persoonlijkheidstest over MBTI invullen, om een schijn van houvast te krijgen over hoe we in elkaar steken.

    Wat mezelf betreft. Bij mij ging alle twijfel weg over mijn autisme, toen ik een holistisch boek las daarover. Dat was een openbaring voor mij geweest.

  5. In mijn geval: het gaat erg slecht in je leven, je bent enorm kwetsbaar en ziet hulp van buiten als enige oplossing. Dus dan accepteer je onmiddellijk het hokje waar je in wordt gestopt (ik trouwens door mezelf). Pas als het iets beter gaat, als er weer wat kalmte is, ga je nadenken (en vind je bv Psychosenet.nl) en ga je twijfelen. Je wordt langzaam wakker, kijkt verbaasd om je heen in dat donkere hokje, doet de deur open en loopt naar buiten. Dan merk je ineens dat je een gezonde honger hebt, honger naar waarheid, zelfkennis, verantwoordelijkheid nemen, wijsheid, pijn verwerken en herstel.

  6. Jim van Os

    Dank Nico voor reactie – goed advies van die vriend!

    1. Nico van der Veer

      Yep, absolutely!

  7. Nico van der Veer

    BINGO! Heel herkenbaar Jim! Out of the box en in de context blijven!

    … gelukkig ben ik er laatst niet ‘ingetrapt’ om (toch maar weer), op sterke aanbeveling van een psychiater, mee te gaan in een ADHD-onderzoek welke mij (uiteindelijk, na ongeveer 9 maanden op een wachtlijst te hebben gestaan en daarvoor al door 4 GGZ-instellingen was afgewezen omdat mijn casus te complex was) werd aangeboden terwijl ik hemel en aarde had bewogen om mij te laten onderzoeken op mogelijk complexe trauma! Het bizarre, beter gezegd het onmenselijke, gebeurde daarna; als je niet meega in dit ADHD-onderzoek sluiten wij jouw dossier bij ons, onderzoek naar jouw vermoeden van dit soort trauma kost veel te veel geld omdat deze veel te uitgebreid zijn en bovendien is daarvoor een heel grote wachtlijst…

    Heel regelmatig denk ik bij mijzelf; wat heeft het überhaupt allemaal voor zin; financiële belangen, bezuinigingen et cetera et cetera, maar gelukkig zit er een mooi stukje rebel in mij en zet mij dan toch weer in mijn kracht om mee te strijden voor een ‘Goede GGZ’! Alleen mijn valkuil is dat ik dan begin te denken dat ook dit een utopische gedachtegang is omdat ik dan vaak ‘doorschiet’ in het vormen van totaalplaatjes; mijn kijk op wat er op globaal niveau afspeelt, wat de patronen zijn, wat (vanuit mijn geloof) de Bijbel zegt over het wereldgebeuren en trek ik conclusies… Ook mooi en dit mag er ook zijn, alleen blijf ik daarin dan hangen en kom ik niet verder in mijn herstelproces! Nu weet ik inmiddels dat dit redeneren en snel totaalplaatjes krijgen en de daarbij conclusies trekken waarschijnlijk te maken heeft met hoogbegaafdheid, maar gelukkig zei een goede vriend laatst tegen mij; wil je dan tot je dood blijven hangen in jouw redeneringen of kom je in actie!?

    Hope this helps 😉

    1. Mar

      Hier weet ik inmiddels een soort van antwoord op;) je gebruikt je denken om niet te hoeven voelen. En ja dat is rete moeilijk. Maar het kan anders . Je stukje is voor mij zo herkenbaar. Dit is ook mijn valkuil. Mijn psychologe zei juist je snelle denken maakt het moeilijk. Gelukkig trapt zij er niet in. Nu ik nog;)

      1. Nico van der Veer

        Dank Mar!

        Precies dat ja en inderdaad zijn er zo nu en dan gelukkig mensen die je weer ‘back to earth’ kunnen praten en tegen je zeggen; nu zit je volledig in je hoofd, maar wat voel je in lichaam e.d.?

        … nu ik ook nog idd… 😉

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *