Antipsychotica hebben vaak een rol bij de behandeling van psychose. Maar kan een behandeling zonder antipsychotica ook? Mag je bij psychose wettelijk kiezen voor behandeling zonder antipsychotica? Daarover gaat het nationaal debat dat PsychoseNet in juni 2020 organiseert.
Als je een depressie hebt, is niemand verbaasd als je zegt dat je niet kiest voor antidepressiva en het liever probeert met running therapy, mindfulness, counseling of psychotherapie.
Bij angst is het heel normaal dat de behandeling bestaat uit geleidelijk de angst juist opzoeken om er zo langzaam aan te wennen. Zonder medicatie.
Maar bij psychose?
Als je in een psychose zit en zegt dat je geen antipsychotica wil kun je op weinig begrip rekenen
Volgens de richtlijn is dat niet de bedoeling. Men zal je onder zware druk zetten of zelfs dwangbehandeling starten. Psychose moet altijd chemisch onderdrukt worden.
Waarom is dat zo? We weten uit betrouwbare meta-analysen van randomised trials dat bij een acute psychose de kans op een goede respons 23% is bij behandeling met antipsychotica, en 14% bij behandeling met placebo (1). Sowieso een niet erg indrukwekkend resultaat. En het betekent dat van de 11 mensen met een goede respons op het antipsychoticum, er 10 dat ook op placebo zouden hebben gehad.
Vroeger werd er gezegd dat snelle behandeling met een antipsychoticum belangrijk was omdat onbehandelde psychose slecht zou zijn voor het brein. Maar dit bleek een ‘urban myth’ te zijn.
In Noorwegen is daarom wettelijk vastgelegd dat mensen met een psychose mogen kiezen voor behandeling in een instelling waar zonder antipsychotica wordt behandeld. Niet alleen vanwege het feit dat de antipsychotische effecten uit de meta-analysen niet heel spectaculair zijn, maar ook vanwege het sterke vermoeden dat sommige mensen door langdurig antipsychotica gebruik juist méér psychosegevoelig worden (zie onze eerdere blog over het dopamine-supersensitivity-syndrome). Tegelijkertijd wordt in Noorwegen de effectiviteit van verschillende niet-medicamenteuze behandelopties onderzocht.
Dus willen we in Nederland ook een wettelijk beschermde keuze om zonder antipsychotica behandeld te kunnen worden?
Over deze vraag willen wij in 2020 een debat organiseren, bij de KNAW in Amsterdam. We beginnen daar met presentaties over de ervaringen die tegen die tijd in Noorwegen zullen zijn opgedaan, gevolgd door presentaties, pitches en debat over de wenselijkheid van deze praktijk in ons eigen land.
Er is slechts plek voor 150 mensen, dus vroeg reserveren is noodzakelijk. De officiële aankondiging volgt binnenkort op de website van PsychoseNet, in samenwerking met Sympopna.
Prof. dr. Jim van Os, Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij is tevens verbonden als Visiting Professor Psychiatric Epidemiology aan het Institute of Psychiatry te Londen. Hij is sinds 2011 lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en werd in 2016 benoemd tot Fellow van King’s College London.
Jim van Os werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Hij verschijnt sinds 2014 op Thomson-Reuter Web of Science lijst van ‘most influential scientific minds of our time’. In 2014 kwam zijn boek De DSM-5 Voorbij uit, en in 2016 het boek Goede GGZ! (samen met Philippe Delespaul e.a.)
Lees hier meer over Jim van Os. Of volg Jim op LinkedIn, Facebook, Twitter en YouTube!
Geef een reactie