Mijn vader is mijn vader niet, zag Jerry in een psychose. Hij had gelijk, is te zien in de documentaire Blue Monday – een pleidooi voor een radicaal andere kijk op de GGZ.
Hij had altijd al wel een knagend gevoel, totdat hem tijdens zijn eerste psychose glashelder werd: ik ben geen kind van mijn vader. Die ingeving werd de brandstof voor zijn psychotische gedachten en bracht hem op een intensieve zoektocht. Jerry gelooft niet dat zijn psychose alleen maar een platte ziekte is. Soms wil je brein je écht iets vertellen..
Ingrid Kamerling is naast documentairemaker psycholoog en manager in de GGZ
Zij merkte ten tijde van haar documentaire In het hoofd van mijn zusje (2016), over de suïcide van haar jongere zus, dat mensen met psychoses zich op een bepaalde manier aan hun ziekte hechten. “Psychoses hebben een ontwrichtend effect op de levens van mensen en hun naasten, maar de ziekte hoeft niet alleen maar een negatieve ervaring te zijn.”
Psychische klachten komen steeds vaker voor bij jonge mensen onder de 35 jaar
De groep groeit, onder andere door prestatiedruk vanuit sociale media en de gevolgen van de coronacrisis. Mensen met psychoses zijn vaak eng voor anderen. Er is geen aandacht voor wat zij zien, horen en voelen. Ze krijgen al snel het stempel ‘gek’. Mensen met psychotische klachten worden uit de samenleving verwijderd en mogen pas terugkomen als ze geen symptomen meer vertonen. Inleven in hun ervaring en proberen betekenis te geven aan de ziekte, maakt geen deel uit van de behandeling.
Moeten we hun waanzin wel zo rigoureus bestrijden?
Naast Jerry worstelt ook Chester in de film met de acceptatie van zijn ziekte. Het liefst blijft hij ver weg van de psychiatrie. Gaandeweg groeit het besef dat hij het ‘beest’ in de ogen moet kijken. Joyce vraagt zich tijdens haar opname in een psychiatrische kliniek af of haar psychotische crisis een ziekte is of een spirituele ervaring. Zij begint te twijfelen aan de medicijnen die ze slikt. Door een pil te slikken, wordt zij toch geen beter mens?
Kan de creativiteit, de ongeremdheid en de spirituele of mystieke ervaringen van de psychose de patiënten en de samenleving iets brengen?
Blue Monday wordt op maandag 1 november om 20:25 uur door de KRO-NCRV uitgezonden op NPO 2
Met de documentaire Blue Monday en de spin-off impactcampagne ‘Welkom in de waanzinnige wereld’: een tour met filmvertoningen en nagesprekken bij theaters en herstelacademies door het hele land willen Kamerling en de hoofdpersonen daaraan bijdragen.
Blue Monday ging op 30 september in première op het Nederlands Film Festival in de Gouden Kalf Competitie. Blue Monday is een productie van Tangerine Tree in samenwerking met KRO-NCRV. De film kwam tot stand met steun van het NPO-fonds.
Meer lezen over stemmen?