In de documentaire Echo onderzoekt filmmaker Ingrid Kamerling de relatie tussen tbs-patiënt en hulpverlener. Ze volgde hen drie jaar lang in de Utrechtse Van der Hoeven Kliniek. Door haar jarenlange werkervaring in de GGZ won Kamerling het vertrouwen.
Niet alleen de tbs’ers worden vastgelegd in deze documentaire, ook medewerkers doen een boekje open over hun gevoelens en onzekerheden.
Wie heeft wie eigenlijk harder nodig?
Met de documentaire Echo wil maker Ingrid Kamerling de nauwe blik op tbs-patiënten en tbs-zorg, die gevoed wordt door doorgaans negatieve berichtgeving in de media, verbreden. Aan de hand van het klassieke verhaal van Echo en Narcissus – een theaterstuk dat de tbs’ers en begeleiders zelf opvoeren buiten de kliniek – onderzoekt Kamerling de relatie tussen tbs-patiënt en hulpverlener. Het resultaat is een intieme film die laat zien dat het lijntje tussen behandelaar en tbs’er soms maar flinterdun is.
Groepsleider Luke: ‘Ik werd door een patiënt belaagd met een baksteen. Ik pakte de steen, vloerde de jongen en hield de baksteen in mijn handen, boven zijn hoofd. Iets in me maakte me op tijd wakker. Maar wat als dat niet was gebeurd?
Niet eerder kregen buitenstaanders zo’n unieke toegang tot de tbs-samenleving; een wereld die zich veelal achter gesloten deuren afspeelt
Naarmate het verhaal zich ontvouwt, krijgen de tbs’ers steeds meer een gezicht én worden de werkelijke motieven van hun behandelaren onthuld. Een seksuoloog, een sociotherapeut, een theaterdocent en een geestelijk verzorger voelen mee met de hoge pieken en diepe dalen van vier patiënten. Vroeg of laat brengt dit de medewerkers en patiënten dichter tot elkaar met een emotionele climax tot gevolg. In tegenstelling tot de patiënten kunnen de medewerkers daarna de poortjes uit lopen en thuis stoom afblazen. Toch blijven ze aangetrokken worden tot de rand van de afgrond, waar ze zelf ook eens hebben gestaan.
Schuilt het beest niet in ieder mens?
Met de documentaire Echo en theater scènes gebaseerd op het leven in de kliniek gaan de tbs’ers en de behandelaren na de tv-uitzending op tournee langs (film)theaters en instellingen
De tbs-patiënten gaan ook in debat met het publiek. Het is een onderdeel van hun resocialisatieproces om in contact te komen met ‘mensen van buiten’. Met een tour door het land met tbs’ers in de hoofdrollen, zoekt TBS on Tour de grenzen op van de resocialisatie van tbs-patiënten.
Klik hier om de documentaire Echo te bekijken.
Regisseur Ingrid Kamerling maakte eerder de documentaire Rusteloze zielen – scènes uit de tbs (2020) en de prijswinnende films In het hoofd van mijn zusje (2016) en Geluiden voor Mazin (2012). De documentaire Echo ging op 30 september in première op het Nederlands Film Festival en was onderdeel van de Gouden Kalf Competitie. Echo is een productie van Tangerine Tree in coproductie met de VPRO.
Meer lezen?
