PSY-PGx is een internationaal project voor onderzoek naar de interactie tussen genen en geneesmiddelen (farmacogenetica) in de psychiatrie. Kennis van het genetische profiel van een patiënt kan helpen met het beter afstellen van medicatie en dosis.
Ons DNA is een soort blauwdruk van ons lichaam
Ongeveer 50 tot 70% van de mensen met een psychische stoornis heeft last van bijwerkingen, of ervaart niet genoeg effect van hun medicatie. Bepaalde genetische varianten hebben een invloed op de werking en effecten van een medicijn.
Individuele variaties in ons DNA bepalen een deel van de verschillen tussen mensen, bijvoorbeeld hoe verschillende mensen reageren op medicatie. In deze studie zijn we vooral geïnteresseerd in de variaties in 2 genen die eiwitten in de lever bepalen, genaamd CYP2C19 en CYP2D6. Deze eiwitten spelen een rol in de afbraak van medicatie.
Doel van het onderzoek
Het doel van het onderzoeksproject is om bijwerkingen van medicatie voor angst-, depressieve of psychotische klachten te verminderen en de effectiviteit te vergroten. Aan het onderzoek doen 12 landen mee. Het doel is om wereldwijd 2.000 kandidaten te werven, waarvan het merendeel in Nederland, onder andere in Maastricht.
Voor dit onderzoek wordt DNA afgenomen
Er wordt DNA afgenomen bij deelnemers in de leeftijd van 16 tot 65 jaar die een antidepressivum of antipsychoticum gebruiken en daarvan bijwerkingen of ineffectiviteit ervaren.
Aan de hand van afgenomen DNA wordt een medicatie-advies op maat opgesteld. Een deel van de deelnemers volgt dit advies op en krijgt deze nieuwe medicatie voorgeschreven. De controlegroep krijgt ook een advies, maar gebruikt de medicatie zoals de behandelaar dit gebruikelijk voorschrijft, dus zonder de genetische informatie. Hierna worden deelnemers 24 weken lang gemonitord door middel van vragenlijsten en vier polibezoeken.
Het project zoekt deelnemers
Ben je geïnteresseerd om deel te nemen, check dan of je aan de volgende criteria voldoet:
- Ben je tussen 16 en 64 jaar oud?
- Ben je in het bezit van een smartphone waar een onderzoeks-gerelateerde app op geïnstalleerd kan worden? (Smartphone niet ouder dan uit 2015)
- Heb je momenteel last van een of meerdere van de onderstaande psychische stoornissen?
- Depressieve stoornis of bipolaire stoornis? (momenteel in depressieve episode)
- Paniek stoornis of gegeneraliseerde angst stoornis?
- Schizofrenie of schizoaffectieve stoornis? (Psychosegevoeligheid)
- Heb je in de afgelopen 2 weken, of ga je op korte termijn je medicatie voor deze aandoening moeten veranderen omdat je last had van bijwerkingen, of omdat het medicijn niet goed genoeg werkte?
- Gebruik je niet meer dan 4 verschillende soorten psychofarmaca?
Hoe ziet het onderzoek eruit?
- Duur: 24 weken, 5 visites in totaal (week 0, week 2, week 6, week 12 en week 24)
- Studieactiviteiten: bloedafname, ECG, vragenlijsten gericht op huidige symptomen, medicatiegebruik, dagelijkse gewoontes, vragenlijsten gericht op welzijn, en bijwerkingen.
- Twee weken na de eerste visite word je gerandomiseerd naar een groep met ‘normale behandeling’ of ‘behandeling aangepast aan genetisch profiel’.
- Gedurende de studie zal de wetenschappelijke app BeHapp achtergrond informatie over je dagelijkse leven bijhouden (zoals locatie en gebruik van je telefoon)
Aan het eind van de studie krijg je uitslag over je metabolisme status.
Wat gebeurt er met jouw resultaten?
De resultaten die we tijdens deze studie verzamelen, worden volledig beschermd volgens de meest recente AVG en ethische standaarden. Jouw data wordt gelabeld met een willekeurige code, zodat je identiteit altijd beschermd blijft.
Alle informatie over het onderzoek is te vinden op psy-pgx.nl (Nederlands) of psy-pgx.org (Engels).
Vragen?
Wil je meedoen? Of heb je vragen over het onderzoek of over je deelname? Dan kun je contact met de onderzoekers van het PSY-PGx project opnemen:
Locatie Maastricht: psy-pgx-sp@maastrichtuniversity.nl / 06 26 07 41 53 Locatie Amsterdam: PSY-PGx@parnassiagroep.nl / 06 57 94 03 68
PSY-PGx is een internationaal project voor onderzoek naar de interactie tussen genen en geneesmiddelen (farmacogenetica) in de psychiatrie.
Meer lezen over genen, onderzoek en psychose?
- Brams kennismaking met de wetenschap – Lieuwe de Haan
- Genen slechts in beperkte mate belangrijk bij psychisch lijden
- De oorzaken van psychose
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Ken je de mini-College’s van PsychoseNet al?
Bekijk PsychoseNet college’s van Jim van Os over zorg en herstel, van depressie tot psychose.
