Is het bij afbouw lithium beter om langer te stabiliseren naar het einde toe?

Antwoord

Beste M.,

De goede manier om af te bouwen is om dat geleidelijk in kleine stapjes te doen, waarbij je je lichaam iedere keer voldoende tijd probeert te geven om aan de steeds lager wordende dosis te wennen. Hoe langzaam jij daarbij precies moet gaan is moeilijk te zeggen omdat dat voor iedereen anders kan zijn. Mensen verschillen nu eenmaal van elkaar en die verschillen kunnen best groot zijn.

Jij hebt er inmiddels voor gekozen om drie keer te stabiliseren voordat je weer verder ging met afbouwen. Uit wat je schrijft begrijp ik dat het afbouwen voor jou tot nog toe goed is verlopen. Het lijkt mij dat je daaruit de conclusie kunt trekken dat je tot nog toe goed bezig bent geweest.

Als jij je zekerder voelt als je even kunt stabiliseren voordat je verder gaat met afbouwen dan zie ik niet in wat daartegen kan zijn. Wat je in plaats van stabiliseren ook zou kunnen doen als je graag heel voorzichtig wilt afbouwen, is om de rest van de afbouw nog wat geleidelijker te gaan doen dan je van plan was. Waar je ook voor kiest, bedenk dat het veel beter voor jou is om geleidelijker af te bouwen dan om terug te gaan naar een hogere dosis omdat je toch wat te snel hebt afgebouwd.

Ik hoop dat je met dit antwoord verder komt. Hieronder vind je een algemene uitleg over verantwoord afbouwen die je desgewenst een keer rustig door kunt lezen. Daarin wordt nog een keer uitgelegd hoe je medicatie, in goed overleg met je behandelaar, zo verantwoord en veilig mogelijk kunt afbouwen. Je kunt dit antwoord uiteraard aan je behandelaar laten lezen.

Met vriendelijke groet,

Peter

ALGEMENE UITLEG OVER VERANTWOORD AFBOUWEN IN DE PRAKTIJK
Als je medicatie gebruikt raakt je lichaam daaraan gewend. Over wat er dan in je lichaam allemaal kan gebeuren is best veel bekend maar nog lang niet genoeg om te kunnen voorspellen of en wanneer en hoe snel iemand onttrekkingsklachten zal krijgen, hoelang die dan zullen duren en hoe erg die dan zullen zijn.

Omdat je niet van tevoren precies kunt weten of de snelheid waarmee je gaat afbouwen voor jou goed is, moet je tijdens het afbouwen proberen om iedere dag bij te houden hoe goed dat voor jou gaat. Zolang het goed gaat kun je verder gaan met afbouwen volgens het schema dat was gekozen. Als je merkt dat je tijdens het afbouwen (onttrekkings)klachten begint te krijgen, dan is dat een teken dat het afbouwen voor jou te snel begint te gaan.

Wat je dan NIET moet doen is zomaar verder gaan met het verlagen van de dosis, omdat onttrekkingsklachten dan nog erger zullen worden. En dat wil je niet. Wat je WEL moet doen is contact opnemen met je behandelaar en bespreken of je bijvoorbeeld een tijdje op dezelfde dosis gaat blijven. We noemen dat stabiliseren. Stabiliseren doe je om je lichaam de tijd te geven om te wennen aan de dosis waarop je zat toen je klachten begon te krijgen. Onttrekkingsverschijnselen zullen hierdoor verminderen en hopelijk weer helemaal verdwijnen. Dat kan heel snel gaan. Als dat gebeurd is, dan kun je daarna als je je weer goed en sterk genoeg voelt verder gaan met afbouwen. Alleen moet je dat dan langzamer doen dan je eerder deed.

Als je op deze manier met je behandelaar goed kunt samenwerken dan heb je de minste kans op problemen en de grootste kans dat het afbouwen zal lukken. Als je daarvoor meer tijd nodig hebt, dan moet je die tijd ook nemen.

De beste manier om geleidelijk en verantwoord af te bouwen zoals hierboven bedoeld is, is om de dosis in een aantal kleine stapjes te verlagen waarbij ervoor gezorgd wordt dat die stapjes naar het einde toe steeds kleiner worden. In technische termen noemen we dat hyperbolisch afbouwen. Je kunt dit vergelijken met de manier waarop een kind van een glijbaan afgaat. In het begin gaat dat sneller maar door de curve van de glijbaan gaat dat naar het einde toe steeds langzamer. Dat zorgt ervoor dat het kind, ook al gaat dat in het begin heel snel, aan het eind toch zonder schok en heel gelukkig tot stilstand kan komen. Bij afbouwen probeer je hetzelfde te bereiken. Waarbij je jezelf kunt helpen door tijdens het afbouwen goed op te letten hoe dat voor jou gaat zodat het afbouwschema op tijd kan worden aangepast als je merkt dat het voor jou te snel begint te gaan (dat wil zeggen als je door het afbouwen klachten krijgt).

Bij afbouwmedicatie zit altijd een zelfmonitoringformulier dat je één keer per dag moet invullen. Dat is niet moeilijk en het kost je niet veel tijd. Als je dat iedere dag doet dan kun je veel beter zien hoe het afbouwen voor jou gaat, en als je het ingevulde formulier aan je behandelaar laat zien dan kan hij of zij dat ook zien. Dat helpt jullie om samen goede beslissingen over jouw afbouw te nemen.

PERSOONLIJK ADVIES BIJ HET KIEZEN VAN EEN AFBOUWSCHEMA
Ook kunnen behandelaars bij de apotheker een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt. Hoe dit moet, wordt uitgelegd op blz. 3 van het recept/bestelformulier voor taperingstrips.