Het afbouwen van venlafaxine lukt me niet, heeft u nog tips?

Antwoord

Beste P.,

Je hebt bijna 20 jaar venlafaxine gebruikt. Dat leidt tot veranderingen in je lichaam. Er stelt zich een nieuw evenwicht in. Je lichaam raakt steeds meer gewend aan dat nieuwe evenwicht. Als je dat verstoort door de dosis van de venlafaxine te verlagen, dan verstoor je dat evenwicht en kunnen klachten ontstaan (onttrekkingsverschijnselen) waar je veel last van kunt hebben. Om die klachten zoveel mogelijk te voorkomen moet je ervoor zorgen dat je de dosis van je venlafaxine geleidelijk verlaagt in een tempo dat bij jou past. Volgens een hyperbolisch afbouwschema, ‘hyperbolisch’ betekent dat de stappen naar het einde toe steeds kleiner moeten worden.

Met de standaarddoseringen die fabrikanten leveren lukt het in de praktijk niet om op deze manier veilig en verantwoord af te bouwen. Dat dat zo is heb je inmiddels zelf ontdekt, want het is je niet gelukt om door korreltjes te tellen af te bouwen zonder last te krijgen van onttrekkingsverschijnselen. Ook al had je daarbij goede begeleiding van je psychiater.

Omdat je al zolang venlafaxine had gebruikt is het meer dan waarschijnlijk dat de klachten die je nu hebt onttrekkingsverschijnselen zijn en niet een gevolg van terugval in een nieuwe depressie. Wat jij en je behandelaar hiervan kunnen leren is 1) dat het afbouwen zoals jij dat hebt geprobeerd voor jou veel te snel is gegaan en 2) dat het zin kan hebben om het nog een keer te proberen, maar dan veel geleidelijker en volgens een verantwoord afbouwschema.

Heel belangrijk als je nog een keer gaat proberen om af te bouwen is dat je dan tijdens het afbouwen van dag tot dag probeert bij te houden hoe dat voor je gaat. Dat helpt namelijk om er samen met je behandelaar voor te zorgen dat het afbouwschema op tijd wordt aangepast als je merkt dat het afbouwen voor jou te snel begint te gaan. Zo’n aanpassing kan plaatsvinden door een tijdje op dezelfde dosis te blijven als dat nodig is, en/of door de snelheid waarmee je afbouwt te verlagen.

Met de standaardmedicatie van de apotheker kan je psychiater je hierbij niet goed helpen. Met afbouwmedicatie (o.a. taperingstrips en stabilisatiestrips) die aan jou kan worden voorgeschreven lukt dat wel. Bij afbouwmedicatie zit altijd een zelfmonitoringformulier waarop je iedere dag kunt invullen hoe het afbouwen voor jou gaat. Dat is niet moeilijk en kost niet veel tijd. Als je dat formulier iedere dag invult dan help je daarmee zowel jezelf als je behandelaar om het afbouwen zo goed mogelijk te laten verlopen.

Meer over hoe dit werkt en wat er bij afbouwen komt kijken kun je nalezen in de tips voor afbouwen van medicatie van Prof. Jim van Os. Ik raad je aan om dat te doen en daar ook rustig de tijd voor te nemen. Laat dit antwoord ook aan je behandelaar lezen, dan hoop ik dat jullie er samen voor kunnen zorgen dat jij je venlafaxine alsnog veilig en verantwoord en hopelijk zonder veel problemen zult kunnen afbouwen. Hoeveel tijd daarvoor nodig is merk je dan vanzelf wel. Probeer dus niet sneller te gaan dan je zelf verantwoord vindt. Ik wens je hierbij veel succes.

Vriendelijke groet,

Peter