Wat is de wisselwerking tussen alcohol, medicijnen en dopamine?

Antwoord

Hey C., dank voor je vraag!

Interessant onderwerp, alcohol en dopamine-gevoeligheid. Ik denk dat er heel wat mensen zijn die worstelen met de impact van alcohol op hun psychische gezondheid, dus fijn dat je het aankaart.

Oké, dus alcohol. Het is een raar goedje. In kleine hoeveelheden lijkt het ontspannend en sociaal, maar biologisch gezien is het eigenlijk best tricky. Alcohol beïnvloedt namelijk de werking van dopamine in je hersenen – dat stofje dat betrokken is bij beloning, motivatie en plezier. Als je al een verhoogde gevoeligheid hebt voor dopamine (wat vaak speelt bij psychosegevoeligheid), dan kan alcohol dit systeem behoorlijk in de war schoppen.

Wanneer je psychosegevoelig bent en ook nog medicatie gebruikt, wordt het plaatje nog complexer. Medicatie zoals antipsychotica werkt vaak door de dopamine-activiteit in je hersenen te stabiliseren. Alcohol doet echter het tegenovergestelde: het gooit die stabiliteit juist omver. Het kan ervoor zorgen dat je hersenen even een dopamineschok krijgen, maar daarna volgt een dip. En die dip kan best pittig zijn, zeker als je al stemmingsgevoelig bent. Dit verklaart waarom alcoholgebruik de kans op depressie of zelfs psychotische symptomen kan verhogen bij mensen die daar gevoelig voor zijn.

Wat betreft de wisselwerking met medicijnen: alcohol kan de werking van antipsychotica of antidepressiva verminderen, of in sommige gevallen juist versterken op een onvoorspelbare manier. Denk bijvoorbeeld aan een verhoogd risico op slaperigheid, verminderde coördinatie of zelfs stemmingswisselingen. En daar houdt het niet op: als je diabetes hebt en metformine gebruikt, gooit alcohol ook nog roet in het eten bij je bloedsuikerspiegel. Alcohol kan je bloedsuiker eerst verhogen (door de suikers in drankjes), maar daarna laten kelderen, wat gevaarlijk kan zijn als je diabetes hebt.

En dan nog de verslavingskant. Het beloningssysteem van je hersenen wordt geprikkeld, en voor je het weet, raak je gewend aan het ontspannen gevoel dat het geeft. Maar dat gevoel kost je brein veel energie, en het herstel daarna kan je kwetsbaarder maken voor terugval in depressieve of psychotische klachten.

Als je merkt dat alcohol een rol speelt in hoe je je voelt, is het goed om er kritisch naar te kijken. Misschien experimenteren met een periode zonder alcohol en kijken wat dat doet? Veel mensen vinden dat hun stemming en energieniveau verbeteren als ze minderen of stoppen. En dat betekent niet dat je nooit meer iets kunt drinken, maar wel dat je bewuster kunt kiezen wat goed voor je is.

Oh, en als je denkt dat dit een thema is dat je vaker bezig zal houden, zijn ervaringsdeskundigen vaak een geweldige bron van steun. Zij hebben vaak zelf geworsteld met dit soort dilemma’s en kunnen uit eigen ervaring spreken. En als je echt meer wil weten over hoe je alcoholgebruik en je medicatie-instellingen het beste op elkaar kunt afstemmen, overleg dan met je behandelaar. Het blijft maatwerk.

Hope this helps, en als je meer intensief contact wil kun je terecht op onze chat.

Greetz Jim