Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste meneer Van Os,
Hoe kijkt u naar alternatieve geneeswijzen voor de behandeling van psychisch lijden? In het bijzonder acupunctuur en homeopathie?
En hoe kan dit bijdragen aan ontwikkelingen in de psychiatrie van pre-wetenschappelijk naar volwaardige wetenschap?
Met vriendelijke groet,
A.
Hey A., je vragen gaan over hoe ik aankijk tegen de rol van acupunctuur en homeopathie binnen de psychiatrie. Nou, laten we er eens induiken.
Ten eerste, acupunctuur. De reden waarom ik denk dat het interessant kan zijn binnen psychisch lijden, heeft te maken met het idee dat lichaam en geest één geheel zijn. Acupunctuur kan helpen om lichaamsenergie – of “qi” in traditionele termen – te reguleren, wat een positief effect kan hebben op stress, angst, en zelfs stemmingen. Veel mensen ervaren na acupunctuur een diep gevoel van ontspanning en welzijn. En ja, er zijn ook studies die laten zien dat het kan helpen bij pijnbestrijding en bepaalde psychische klachten – maar het is zeker niet “de oplossing” voor alles. Dus hoewel een deel van het effect misschien placebo kan zijn, maakt dat het niet minder waardevol als iemand zich er echt beter door voelt.
Homeopathie is een wat lastiger terrein, vooral omdat de theorie erachter botst met wat we in de hedendaagse wetenschap als “werkzaam” beschouwen. De verdunningen die in homeopathie worden gebruikt zijn zó hoog, dat je uiteindelijk niet veel meer van de werkzame stof overhoudt – wat vaak tot kritiek leidt vanuit een wetenschappelijk perspectief. Toch zijn er mensen die baat zeggen te hebben bij homeopathische middelen, en dat kan liggen aan hoe de behandelaar met de persoon omgaat: de tijd nemen, aandacht hebben voor het totaalplaatje van lichaam en geest, en niet alleen focussen op symptomen. Dit holistische perspectief kan op zich al een sterk therapeutisch effect hebben.
Wat betreft jouw tweede vraag over de bijdrage van homeopathie aan de ontwikkeling van psychiatrie van pre-wetenschappelijk naar volwaardige wetenschap: ik zou zeggen dat de waarde van homeopathie eerder ligt in de benadering van het individu als een geheel, en niet per se in de middelen zelf. Homeopathie dwingt tot een andere manier van kijken – meer naar de persoon achter de klacht, en naar hoe alles samenhangt. Dat is iets wat in de reguliere psychiatrie soms vergeten wordt in de focus op symptomen en diagnoses.
Ik zou zeggen dat zowel acupunctuur als homeopathie bijdragen aan een bredere kijk op gezondheid en welzijn. Het idee van integrale geneeskunde is dat we breder moeten kijken dan puur de biomedische kant; dat betekent ruimte voor lichaamsgerichte therapieën, spiritualiteit, leefstijl, en andere interventies. Want soms helpt een andere kijk op dingen iemand om uit een vast patroon te komen en dat kan het begin zijn van herstel.
Of deze benaderingen altijd werkzaam zijn, blijft een discussiepunt. Maar zolang ze onderdeel zijn van een bredere, ondersteunende aanpak die rekening houdt met de mens als geheel, zie ik de waarde er wel van in.
Hope this helps, en blijf vooral vragen stellen! Er is nog veel meer te ontdekken, te lezen en te bespreken!
Greetz Jim
EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:
