Antwoord
Hey A., dank voor je vraag!
Het effect van antipsychotica op spermakwaliteit is inderdaad een gebied waar nog niet zo veel over bekend is. Wat je vaak terugleest, en misschien ook hebt gevonden, is dat antipsychotica zoals olanzapine de productie van sperma kunnen verminderen, vooral door hun invloed op de hormoonhuishouding. Antipsychotica kunnen de aanmaak van prolactine verhogen, wat invloed heeft op de spermaproductie én soms ook op de kwaliteit van het sperma zelf, hoewel de effecten individueel kunnen variëren.
Je vraagt specifiek naar de kwaliteit – niet alleen of de hoeveelheid wordt beïnvloed, maar ook of het sperma zelf “gezond” genoeg is om bijvoorbeeld een kinderwens mee in vervulling te laten gaan. Wat je moet weten is dat studies naar de kwaliteit van sperma bij antipsychotica-gebruikers soms niet overtuigend zijn. De hormonale bijwerkingen van antipsychotica, zoals een toename van prolactine, kunnen indirect invloed hebben op zowel de motiliteit als de levensvatbaarheid van spermacellen, maar dit betekent niet automatisch dat de spermakwaliteit dusdanig slecht wordt dat een zwangerschap niet mogelijk is.
Een goed idee kan zijn om dit even met je behandelaar te bespreken en wellicht een spermavitaliteitstest te overwegen. Die kan inzicht geven in hoe je sperma er momenteel voor staat, zodat je weet waar je aan toe bent. Misschien klinkt het wat vergezocht, maar voor mensen met een kinderwens kan dit wel nuttig zijn, vooral als langdurig gebruik van antipsychotica in de lijn der verwachtingen ligt.
Als laatste, overweeg ook om, mocht het moment daar zijn, andere opties te bespreken met je behandelaar. Soms is het mogelijk om antipsychotica te “fine-tunen” naar de minimale effectieve dosering – zo laag mogelijk terwijl het toch doet wat het moet doen. Dan verlaag je de kans op hormoongerelateerde bijwerkingen.
Hope this helps!
Groet,
Jim
Beantwoord door: Jim van Os op 8 november 2024