Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Antipsychotica werken bij mij heel goed tegen de ernstige depressie die ik heb naast borderline. Echter olanzapine en aripiprazol geven mij een enorme onrust in mijn lijf en benen. Mijn werk ging eronder lijden.
Is er een middel zonder deze bijwerking?
Alvast hartelijk dank.
Hey I.,
Goede vraag, acathisie (mentale en bewegingsonrust) is een vreselijke bijwerking.
Het is dus goed dat je op zoek bent naar een antipsychoticum dat je ernstige depressie kan helpen verlichten zonder de vervelende bijwerkingen van onrust in je lichaam en benen, die je werk en dagelijks leven negatief beïnvloeden. Elk antipsychoticum kan verschillende bijwerkingen hebben, en hoe je erop reageert kan sterk variëren van persoon tot persoon. Hier zijn enkele opties maar die moet je met je psychiater verder bespreken.
Brexpiprazol is een antipsychoticum dat vergelijkbaar is met aripiprazol, maar vaak beter wordt verdragen en minder bijwerkingen van lichamelijke onrust geeft. Dit kan een goede optie zijn om met je psychiater te bespreken.
Quetiapine (Seroquel) is een ander antipsychoticum dat vaak wordt voorgeschreven voor depressieve episodes en minder vaak motorische bijwerkingen zoals onrust in de benen veroorzaakt. Het kan echter slaperigheid en gewichtstoename veroorzaken, dus het is belangrijk om deze bijwerkingen ook in overweging te nemen.
Hoewel clozapine meestal wordt gebruikt voor therapieresistente psychose, kan het in sommige gevallen ook nuttig zijn bij ernstige depressie. Het heeft echter een strikt monitoringprogramma vanwege mogelijke ernstige bijwerkingen, zoals agranulocytose (een ernstige daling van het aantal witte bloedcellen).
Lurasidon (Latuda) is een nieuwer antipsychoticum dat effectief kan zijn bij zowel bipolaire depressie als ernstige depressie. Het heeft een relatief gunstig bijwerkingenprofiel, met minder sedatie en minder gewichtstoename dan sommige andere antipsychotica.
Hoewel lamotrigine eigenlijk een stemmingsstabilisator is en geen antipsychoticum, wordt het vaak gebruikt bij depressieve episodes in bipolaire stoornis en kan het effectief zijn zonder de motorische bijwerkingen van antipsychotica.
Het is ook mogelijk dat een combinatie van LAGE tot SUPERLAGE doses van verschillende medicamenten kan helpen bij het beheersen van je symptomen zonder de bijwerkingen te veroorzaken die je nu ervaart. Daarnaast kunnen niet-medicamenteuze behandelingen zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) of dialectische gedragstherapie (DGT) waardevolle aanvullingen zijn op je medicatie.
Hope this helps!
Greetz Jim
