Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
Weet u of er na een doorgemaakte auto-immuun encefalitis sprake is van een verhoogde algehele psychische kwetsbaarheid (in het bijzonder stressgevoeligheid en psychosegevoeligheid)?
Context: blanco familiaire belasting voor psychose, wel bekend met terugkerende stemmingsklachten.
Alvast bedankt voor uw reactie.
Hey J.,
Auto-immuun encefalitis is een complexe aandoening waarbij het immuunsysteem per ongeluk gezonde hersencellen aanvalt, wat kan leiden tot neurologische en psychiatrische symptomen. Na herstel van een auto-immuun encefalitis kunnen patiënten inderdaad blijvende neuropsychiatrische gevolgen ondervinden.
Er zijn aanwijzingen dat personen die een auto-immuun encefalitis hebben doorgemaakt een verhoogde kwetsbaarheid kunnen hebben voor allerlei psychische en neurologische problemen, waaronder stressgevoeligheid en psychosegevoeligheid. Dit komt mogelijk door de schade die tijdens de ziekte aan de hersenen is toegebracht. Neuro-inflammatie, die typisch is voor auto-immuun encefalitis, kan blijvende effecten hebben op hersenstructuren en -functies die betrokken zijn bij stemming en cognitie.
Het verband tussen auto-immuun encefalitis en een verhoogd risico op psychoses is nog relatief onontgonnen, maar er zijn casusrapporten en studies die suggereren dat er een verhoogd risico op psychotische episodes kan zijn na zo’n encefalitis. Dit kan worden versterkt door de stress van de ervaring en de mogelijke langdurige impact op het brein.
In jouw geval, waarbij er sprake is van terugkerende stemmingsklachten maar geen familiegeschiedenis van psychose, zou het belangrijk zijn om regelmatig gevolgd te worden door een neuroloog of psychiater. Deze specialisten kunnen helpen bij het beheersen van eventuele symptomen en bij het vroegtijdig signaleren van nieuwe of verergerende psychische klachten.
De stemmingsklachten wijzen op een onderliggende stemmingsgevoeligheid – die ook weer overlapt met psychosegevoeligheid. We zijn allemaal tot op zekere hoogte psychosegevoelig, dus ik zou dat bij jou niet uitsluiten.
Bedenk dat auto-immuun encefalitis echt een zware neurologische aandoening is, als je die hebt gehad zijn er vrijwel zeker ook ernstige neurologische verschijnselen geweest.
Hope this helps!
Groet,
Jim
