Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Is behandeling voor verslavingsgevoeligheid niet beter dan antipsychotica?

Vraag

Beste Jim,

Mijn zoon heeft verschillende psychosen gehad. Hij is bijna 20 en blowde vanaf zijn vijftiende.

Voor zijn psychosen kreeg hij olanzapine 10 mg en vanaf dat moment stopte hij met blowen. Het ging snel beter met de psychotische klachten (ik denk vooral vanwege het stoppen met blowen) maar hij ervaarde veel bijwerkingen. Er is besloten om over te schakelen naar aripiprazol.

Mijn zoon heeft weer enkele keren geblowd en ik merk dat de verslaving weer aan hem ’trekt’. Ik zie dat aripiprazol juist deze bijwerking heeft. Is dat dan wel een verstandige keuze?

Is het misschien niet beter om eerst aan zijn verslavingsgevoeligheid te werken?

Bij de ggz zeggen ze dat je met psychose niet in de afkickprogramma’s komt. En ook psychotherapie is niet mogelijk zeggen ze.

Ik maak me zorgen. Hij is op dit moment niet echt psychotisch meer in zijn uitlatingen. Ik denk niet dat de medicijnen zijn probleem gaan oplossen, en ben zelfs bang dat als hij er niet in slaagt om van de drugs af te blijven het probleem straks nog groter wordt omdat hij ook weer van die middelen af moet.

Is het niet mogelijk om het zonder antipsychotica te doen? En dan nog een concrete vraag: ze willen de olanzapine terugschroeven en tegelijk starten met de aripiprazol, maar hoe kun je dan weten wat wel of niet werkt?

Bij voorbaat hartelijk dank voor uw antwoord.

Antwoord

Hey E.,

Het is zeker begrijpelijk voor me dat je je zorgen maakt over je zoon en de beste manier om hem te ondersteunen bij zijn herstel van psychose en verslavingsproblemen. Bij de behandeling van complexe aandoeningen zoals psychose, vooral wanneer deze gepaard gaan met verslavingsgedrag, is het cruciaal om een benadering van ‘samen beslissen‘ te hanteren. Dit betekent dat jij, je zoon, en de behandelende professionals, nauw samenwerken om de best mogelijke zorgstrategie te ontwikkelen, waarbij alle betrokkenen geïnformeerd zijn en akkoord gaan met de behandelplannen. Als er nog vragen of zorgen zijn, is het proces van ‘samen beslissen’ nog niet afgesloten. Het is belangrijk dat alle partijen zich gehoord en begrepen voelen, en dat er ruimte is voor aanpassingen in de behandeling op basis van de ervaringen en voorkeuren van jijzelf en je zoon.

Ondanks wat vaak gedacht wordt, is verslavingsbehandeling bij iemand met een psychose wel mogelijk en kan psychologische behandeling zelfs zeer gunstig zijn. Het is een misvatting dat mensen met psychose niet kunnen deelnemen aan afkickprogramma’s of psychotherapie. Hoewel sommige instellingen misschien niet de benodigde gespecialiseerde zorg kunnen bieden, betekent dit niet dat deze opties geheel van tafel zijn. Het kan nodig zijn om buiten de huidige instelling te zoeken naar zorgaanbieders die gespecialiseerd zijn in de behandeling van psychose in combinatie met verslavingsproblematiek.

Wat betreft de medicatie, zoals de overstap van olanzapine naar aripiprazol, is het belangrijk om nauwlettend te monitoren hoe je zoon hierop reageert. Aripiprazol kan inderdaad bij sommige mensen aanzetten tot verslavingsgedrag, maar dit is niet bij iedereen het geval. Het effect van medicatie kan sterk variëren per individu. Het is ook waar dat het stoppen met blowen een aanzienlijke invloed kan hebben gehad op de verbetering van de psychotische symptomen van uw zoon. Werken aan de onderliggende oorzaken van zijn verslavingsgevoeligheid is cruciaal, en het kan verstandig zijn om dit aspect in zijn behandelplan te prioriteren – met of zonder antipsychotica.

Als het gaat om het gelijktijdig aanpassen van olanzapine en het starten met aripiprazol, is het inderdaad complex om te beoordelen welk medicijn welk effect heeft. Dit zou een nauwgezette monitoring vereisen, waarbij de veranderingen in symptomen en bijwerkingen zorgvuldig worden bijgehouden om te bepalen welke medicatie het beste werkt voor je zoon.

Kortom, veel is nog niet duidelijk. Als jij en je zoon willen focussen op de onderliggende verslaving zonder antipsychotische medicatie moet dat naar voren gebracht worden als optie in een proces van ‘samen beslissen’. Het is inderdaad te beargumenteren dan je van zo’n experiment veel kan leren. Aan de andere kant is het vaak zo dat de combinatie van psychose met cannabis ook betekent dat de persoon een zekere mate van onderliggende psychosegevoeligheid heeft die monitoring en behandeling behoeft.

Hope this helps!

Greetz Jim

Beantwoord door: Jim van Os op 18 februari 2024

Gerelateerd

Meer over

Drugs en alcohol
Psychosegevoeligheid
Verslavingsgevoeligheid

Lees ook