Antwoord
Beste P.,
Dank voor je vraag en je openhartigheid!
Wat je beschrijft, dat patroon waarin depressie de trigger lijkt te zijn voor een serie van gebeurtenissen die uitmonden in een manische episode, en weer terug naar depressie, klinkt inderdaad heel bekend. Veel mensen met bipolaire stemmingsgevoeligheid ervaren een soortgelijk ‘ritme’, waarin die depressie de start vormt van een cascade die zich bijna vanzelf ontvouwt. Dit lijkt haast wel op een soort kettingreactie, waarbij dieperliggende emoties – zoals het gevoel van verlies dat je noemt – als brandstof fungeren voor de manische ‘oplossingen’ of compensaties. Het systeem probeert iets op te lossen dat eigenlijk niet met acties of energie kan worden hersteld, en zo draait het als het ware zichzelf op tot een manische piek.
In de psychiatrie wordt vaak gefocust op de afzonderlijke symptomen (manie hier, depressie daar) en wat minder op de samenhang die je beschrijft. Je hebt helemaal gelijk dat zo’n ’totaalplaatje’, dat jou juist inzicht geeft in je eigen kwetsbaarheid, vaak niet wordt belicht of meegenomen in de diagnostiek. Eigenlijk jammer, want het juist zien van dat patroon kan veel zeggen over hoe je de kwetsbaarheid als geheel kunt benaderen in plaats van enkel de losse symptomen proberen te managen.
Wat je zegt over bipolariteit en de term niet voldoende vinden: begrijpelijk! Bipolaire stemmingsgevoeligheid is inderdaad een beetje een ruim begrip, en ieder individu heeft zijn eigen ‘stemmingslandschap’, zou je kunnen zeggen. Voor jou lijkt het bijvoorbeeld meer een depressieve gevoeligheid met een manisch hoogtepunt, zoals je dat treffend beschrijft. En vaak vraagt dit om een benadering die verder gaat dan symptoombestrijding. Het is een soort innerlijk dansje, waarbij het vooral belangrijk is om te herkennen waar de energie verschuift, en hoe deze shifts zich als het ware ‘vastklampen’ aan de dingen die je raakt, zoals verlies.
Bij behandeling speelt medicatie natuurlijk een rol, maar als het vooral gaat om het voorkomen van triggers en het managen van die onrechtvaardige gebeurtenissen, dan kan lichaamsgerichte therapie, mindfulness, of misschien een trauma-related tension-release exercise helpen om de reactie op deze gebeurtenissen op een andere manier op te vangen. Door niet alles via de medische bril te zien, maar ook te leren hoe je lichaam en geest als één geheel reageren op externe stressoren, kun je nieuwe manieren vinden om grip te krijgen op die stemmingswisselingen. Ervaringsdeskundigen kunnen hierbij ook ontzettend helpen, omdat zij vaak hun eigen manieren hebben gevonden om dit soort cycli te doorbreken of ermee te leven.
En mocht je ooit overwegen om je lithiumgebruik te herzien, dan kan het misschien helpen om in de toekomst heel voorzichtig af te bouwen (als dat überhaupt aan de orde komt) – bijvoorbeeld met taperingstrips voor de laatste en kleinste stapjes. Niet alle zorgverzekeraars dekken die trouwens, dus het kan handig zijn om eerst een advies bij de Regenboog Apotheek aan te vragen.
Dit alles neemt niet weg dat de kracht ook ligt in een duurzame structuur in je leven – regelmaat, beweging, gezonde voeding, en steun van de mensen om je heen.
Hope this helps en kijk vooral even verder rond op PsychoseNet, want er valt nog veel meer te ontdekken over hoe je je kwetsbaarheid in een breder kader kunt plaatsen. En als je meer intensief contact wil of gewoon even wil ‘praten’, kom dan gerust langs op onze chat.
Greetz Jim
NB Bedenk je dat mijn adviezen altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Ik heb je immers niet persoonlijk onderzocht.
EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:
- Wil je met iemand chatten? Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen? Kijk dan naar ons WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN, gemaakt door het UMC Utrecht en het User Research Centre, over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deze webinar is te zien op YouTube in twee delen: Deel 1 en Deel 2. In dit webinar wordt uitleg gegeven over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deel 1 is vooral voor afbouwers; deel 2 vooral voor voorschrijvers. Beide delen duren ongeveer 40 minuten. Er is een inhoudsopgave die kan worden gebruikt om snel bepaalde delen van de uitleg te vinden of terug te kijken. Om de inhoudsopgave te zien moet het webinar vanuit YouTube worden bekeken en moet de beschrijving die YouTube geeft worden uitgeklapt. Met behulp van de instellingen in YouTube kan het webinar ook met (automatisch gegenereerde) ondertiteling worden bekeken.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan mijn mini-college.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan mijn mini-college hierover.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is “in je hoofd”, wat is het dan wel? Als je dat wil weten, kijk dan mijn mini-college: WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Wil je een gratis advies op maat om AF TE BOUWEN MET EEN TAPERINGSTRIP? Maak gebruik van de mogelijkheid om een advies te vragen bij de Regenboogapotheek over hoe je af moet bouwen. Je krijgt dan via de mail een adviesformulier dat de huisarts alleen maar hoeft te ondertekenen voor de aanvraag van een taperingstrip conform het advies. Dit is reuzehandig want huisartsen vinden het vaak heel ingewikkeld om een taperingstrip voor te schrijven.
- Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik hiertoe de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van persoonlijk herstel? Kijk dan onze animatie hierover als een introductie.
- Ben je op zoek naar de JUISTE HULP? Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
- Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
- Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 15 november 2024
