Dr. Peter C. Groot is onderzoeker en ervaringsdeskundige bij User Research Center NL, UMC Utrecht. Hij is deskundige medicatie afbouw en taperingstrips. Taperingstrips (ook wel: afbouwmedicatie) maken veilige afbouw praktisch mogelijk van medicijnen die bij te snel stoppen problemen kunnen veroorzaken.
Ik moet oxazepam afbouwen. Ik doe het al langzamer dan mijn psycholoog wil: viermaal daags één hele en dan de andere afvijlen. Ik moet eigenlijk meer afvijlen dan ik nu doe maar ik voel me niet zo goed.
Ik mag dus eigenlijk niet zo langzaam gaan maar ik heb nu al klachten, vandaar….
Hoe moet ik nou verder?
Beste A.,
Afvijlen is geen goede en verantwoorde manier om medicatie af te bouwen. De kans dat je niet nauwkeurig genoeg de dosis kunt behalen en daardoor problemen gaat krijgen is daarvoor te groot. Hoe snel je moet gaan wordt niet bepaald door wat er misschien in een richtlijn of bijsluiter staat, maar door wat voor jou de juiste afbouwsnelheid is. Wat die snelheid is kun je niet weten omdat dat voor verschillende mensen heel anders kan zijn. Het is daarom heel belangrijk om tijdens het afbouwen goed op te letten of dat voor jou goed blijft gaan en om de afbouwsnelheid aan te passen wanneer dat nodig is.
Hoe je dat samen met je behandelaar goed kunt doen kun je nalezen in de algemene uitleg over afbouwen, die je onder dit antwoord vindt. Ik raad je aan om die uitleg zelf door te lezen en om die daarna met je behandelaar te bespreken. Dan hoop ik dat jullie er samen uitkomen en dat het zal lukken om je oxazepam helemaal en hopelijk zonder veel problemen af te bouwen. Ik wens je daarbij alvast veel succes.
Als je behandelaar en jij daar behoefte aan hebben dan kunnen jullie bij de apotheker ook om een persoonlijk advies vragen bij het kiezen van een afbouwschema voor jou.
Met vriendelijke groet,
Peter
ALGEMENE UITLEG OVER VERANTWOORD AFBOUWEN IN DE PRAKTIJK
Als je medicatie gebruikt raakt je lichaam daaraan gewend. Over wat er dan in je lichaam allemaal kan gebeuren is best veel bekend maar nog lang niet genoeg om te kunnen voorspellen of en wanneer en hoe snel iemand onttrekkingsklachten zal krijgen, hoelang die dan zullen duren en hoe erg die dan zullen zijn.
Omdat je niet van tevoren precies kunt weten of de snelheid waarmee je gaat afbouwen voor jou goed is, moet je tijdens het afbouwen proberen om iedere dag bij te houden hoe goed dat voor jou gaat. Zolang het goed gaat kun je verder gaan met afbouwen volgens het schema dat was gekozen. Als je merkt dat je tijdens het afbouwen (onttrekkings)klachten begint te krijgen, dan is dat een teken dat het afbouwen voor jou te snel begint te gaan.
Wat je dan NIET moet doen is zomaar verder gaan met het verlagen van de dosis, omdat onttrekkingsklachten dan nog erger zullen worden. En dat wil je niet. Wat je WEL moet doen is contact opnemen met je behandelaar en bespreken of je bijvoorbeeld een tijdje op dezelfde dosis gaat blijven. We noemen dat stabiliseren. Stabiliseren doe je om je lichaam de tijd te geven om te wennen aan de dosis waarop je zat toen je klachten begon te krijgen. Onttrekkingsverschijnselen zullen hierdoor verminderen en hopelijk weer helemaal verdwijnen. Dat kan heel snel gaan. Als dat gebeurd is, dan kun je daarna als je je weer goed en sterk genoeg voelt verder gaan met afbouwen. Alleen moet je dat dan langzamer doen dan je eerder deed.
Als je op deze manier met je behandelaar goed kunt samenwerken dan heb je de minste kans op problemen en de grootste kans dat het afbouwen zal lukken. Als je daarvoor meer tijd nodig hebt, dan moet je die tijd ook nemen.
De beste manier om geleidelijk en verantwoord af te bouwen zoals hierboven bedoeld is, is om de dosis in een aantal kleine stapjes te verlagen waarbij ervoor gezorgd wordt dat die stapjes naar het einde toe steeds kleiner worden. In technische termen noemen we dat hyperbolisch afbouwen. Je kunt dit vergelijken met de manier waarop een kind van een glijbaan afgaat. In het begin gaat dat sneller maar door de curve van de glijbaan gaat dat naar het einde toe steeds langzamer. Dat zorgt ervoor dat het kind, ook al gaat dat in het begin heel snel, aan het eind toch zonder schok en heel gelukkig tot stilstand kan komen. Bij afbouwen probeer je hetzelfde te bereiken. Waarbij je jezelf kunt helpen door tijdens het afbouwen goed op te letten hoe dat voor jou gaat zodat het afbouwschema op tijd kan worden aangepast als je merkt dat het voor jou te snel begint te gaan (dat wil zeggen als je door het afbouwen klachten krijgt).
Bij afbouwmedicatie zit altijd een zelfmonitoringformulier dat je één keer per dag moet invullen. Dat is niet moeilijk en het kost je niet veel tijd. Als je dat iedere dag doet dan kun je veel beter zien hoe het afbouwen voor jou gaat, en als je het ingevulde formulier aan je behandelaar laat zien dan kan hij of zij dat ook zien. Dat helpt jullie om samen goede beslissingen over jouw afbouw te nemen.
