Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Kan CBD effectief helpen om psychotische episodes te voorkomen?

Vraag

Hallo Jim,

Ik ben een psychiatrisch verpleegkundige werkzaam op een HIC. Bij ons op de afdeling zien wij veel mensen met psychosegevoeligheid die in crisis raken, en blijven raken omdat ze niet willen stoppen met cannabisgebruik. Het blijkt heel moeilijk te zijn om deze mensen te motiveren om zich te onthouden van cannabisgebruik.

Nu heb ik gelezen dat CBD de psychose-inducerende stof THC tegenwerkt.

Is het mogelijk om deze personen met psychosegevoeligheid en geen motivatie om te stoppen met cannabis, te suppleren met CBD?

Zou dit terugval in psychoses tegengaan? Wat zou jij hierin adviseren?

Alvast bedankt voor je reactie.

Antwoord

Hey M.,

Dank voor je vraag! Ik snap precies waar je vandaan komt – werken op een HIC met mensen die vast blijven zitten in die cannabis-cyclus is bepaald geen sinecure. En ja, THC en psychosegevoeligheid: dat is bijna zoals vuur en benzine, die combinatie zet alles in lichterlaaie. Toch vinden veel mensen met psychosegevoeligheid die cannabis wel echt een uitlaatklep, dus het blijft een behoorlijke uitdaging om ze te overtuigen van de negatieve effecten.

Nu over CBD – de hype dat CBD de effecten van THC kan balanceren hoor je steeds vaker. In theorie klinkt het ook heel aantrekkelijk: zou CBD misschien kunnen dienen als een soort ‘brandblusser’ tegen de vuur-startende THC? Helaas is dat net wat complexer. We hebben nog geen keihard bewijs dat CBD-gebruik of suppletie effectief kan helpen om psychotische episodes te voorkomen bij mensen die THC gebruiken. CBD kan inderdaad een kalmerende werking hebben en werkt op een andere manier in de hersenen, maar het “neutraliseren” van THC, vooral in iemand met een psychosegevoelig brein, dat gaat misschien te ver.

Wat we wél weten, is dat er verschillen zijn in de risico’s per type cannabis – soorten met een hoog THC-gehalte (en dus weinig of geen CBD) zijn vaak riskanter. Dus mocht je in gesprek zijn met iemand die niet wil stoppen, dan kun je wellicht voorzichtig beginnen over het kiezen van soorten met een hoger CBD-gehalte en minder THC. Toch blijft zelfs deze aanpak niet ideaal, omdat de kern blijft: je hebt te maken met een brein dat zeer gevoelig is voor psychose-inducerende prikkels. Daarbij is cannabisgebruik vaak ook een soort copingmechanisme dat op andere manieren ondersteund zou kunnen worden.

Een mogelijk alternatief, mocht iemand al niet willen stoppen, is een focus op het aanreiken van niet-cannabisgerelateerde copingstrategieën. Dingen als lichaamsgerichte therapie of zelfs mindfulness kunnen soms een ingang bieden om op een andere manier met onrust of spanning om te gaan. Een wat meer indirecte manier van werken, zeg maar. Wellicht ook in combinatie met motivational interviewing, liefst in een dagelijkse groep. Als je patiënten hierover wil informeren, kun je uitleggen dat cannabisgebruik het brein net gevoeliger maakt voor die uit de hand gelopen betekenissen en dat stoppen uiteindelijk echt kan bijdragen aan hun eigen rust. En wanneer ze dan toch de wens uitspreken te minderen of stoppen, kun je ze wijzen op peer support, of dat gebruiken in de groep met een ervaringsdeskundige toegevoegd.

Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen.

Greetz Jim

EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:

  • Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen? Kijk dan naar ons WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN, gemaakt door het UMC Utrecht en het User Research Centre, over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deze webinar is te zien op YouTube in twee delen: Deel 1 en Deel 2. In dit webinar wordt uitleg gegeven over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deel 1 is vooral voor afbouwers; deel 2 vooral voor voorschrijvers. Beide delen duren ongeveer 40 minuten. Er is een inhoudsopgave die kan worden gebruikt om snel bepaalde delen van de uitleg te vinden of terug te kijken. Om de inhoudsopgave te zien moet het webinar vanuit YouTube worden bekeken en moet de beschrijving die YouTube geeft worden uitgeklapt. Met behulp van de instellingen in YouTube kan het webinar ook met (automatisch gegenereerde) ondertiteling worden bekeken.
  • Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan mijn mini-college.
  • Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan mijn mini-college hierover.
  • Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is “in je hoofd”, wat is het dan wel? Als je dat wil weten, kijk dan mijn mini-college: WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan?
  • Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
  • Wil je een gratis advies op maat om AF TE BOUWEN MET EEN TAPERINGSTRIP? Maak gebruik van de mogelijkheid om een advies te vragen bij de Regenboogapotheek over hoe je af moet bouwen. Je krijgt dan via de mail een adviesformulier dat de huisarts alleen maar hoeft te ondertekenen voor de aanvraag van een taperingstrip conform het advies. Dit is reuzehandig want huisartsen vinden het vaak heel ingewikkeld om een taperingstrip voor te schrijven.
  • Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik hiertoe de KNMP-rekenhulp.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
  • Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van persoonlijk herstel? Kijk dan onze animatie hierover als een introductie.
  • Ben je op zoek naar de JUISTE HULP? Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
  • Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 29 oktober 2024

Gerelateerd

Meer over

CBD. THC
Psychosegevoeligheid

Lees ook