Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Kan een depot voordelen hebben ten opzichte van orale medicatie?

Vraag

Hallo Jim,

Ondanks clozapinegebruik heb ik periodiek last van psychosen. Mijn behandelaar overweegt andere/aanvullende behandeling. Ook het inzetten van een depot wordt overwogen. Ik kan niet goed terugvinden of er ook een depot voor clozapine bestaat.

Kan een depot voordelen hebben ten opzichte van orale medicatie? Ik neem mijn medicatie overigens trouw in.

Kan clozapine eventueel gecombineerd worden met (depot van) een ander antipsychoticum?

Mijn diagnose is overigens schizoaffectieve stoornis. Ik gebruik ook nog aripiprazol, clomipramine en lamotrigine.

Bedankt en hartelijke groet,

P.

Antwoord

Beste P.,

Dank je wel voor je vraag!

Clozapine en depot… tja, dat is een lastig verhaal. Er bestaat op dit moment helaas geen depotvorm van clozapine. Het is een van die medicijnen die zo specifiek werken op een hele reeks receptoren in je brein, dat ze alleen als orale medicatie beschikbaar zijn. De reden hiervoor is deels praktisch – clozapine heeft die nauwkeurige bloedspiegelmonitoring nodig, en een depot zou dat ingewikkelder maken omdat je dan minder controle hebt over de dosering die geleidelijk wordt afgegeven.

Het voordeel van een depot bij andere antipsychotica is vaak dat je geen dagelijkse inname hoeft te onthouden, en het kan zorgen voor stabielere spiegels. Maar jij geeft zelf al aan dat je trouw je medicatie inneemt, dus dat is in jouw geval niet echt een probleem. Het lijkt erop dat jouw behandelaar misschien overweegt of een ander medicament erbij kan helpen om de periodes van psychose beter te stabiliseren.

En ja, clozapine kan gecombineerd worden met een ander antipsychoticum, ook in depotvorm. Dit gebeurt wel vaker in situaties waar clozapine alleen onvoldoende werkt. Denk bijvoorbeeld aan een combinatie met aripiprazol (waar je al mee bekend bent) of met andere middelen zoals risperidon of olanzapine in depotvorm. Dit moet wel heel zorgvuldig gebeuren, omdat je al meerdere medicijnen gebruikt en polyfarmacie (meerdere medicijnen tegelijk) risico’s kan hebben. Soms is het een kwestie van puzzelen om precies de juiste balans te vinden zonder te veel bijwerkingen.

Wat misschien handig is om te bespreken met je behandelaar, is of de dosering van je huidige medicatie nog goed aansluit bij wat je nodig hebt. Soms kunnen kleine aanpassingen (zoals timing of dosering) al een verschil maken. En als een nieuw middel wordt overwogen, kan het slim zijn om heel geleidelijk over te stappen of op te bouwen – vooral omdat je een complexe combinatie van middelen hebt.

Hope this helps en zie ook tips hieronder eventueel!

Greetz Jim

NB Bespreek verandering van medicatie altijd eerst met je voorschrijvende arts, ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van mijn adviezen. Bedenk je dat mijn adviezen altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Ik heb je immers niet persoonlijk onderzocht.

EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:

  • Wil je met iemand chatten? Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
  • Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet? Kijk hier voor informatie.
  • Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen? Kijk dan naar ons WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN, gemaakt door het UMC Utrecht en het User Research Centre, over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deze webinar is te zien op YouTube in twee delen: Deel 1 en Deel 2. In dit webinar wordt uitleg gegeven over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deel 1 is vooral voor afbouwers; deel 2 vooral voor voorschrijvers. Beide delen duren ongeveer 40 minuten. Er is een inhoudsopgave die kan worden gebruikt om snel bepaalde delen van de uitleg te vinden of terug te kijken. Om de inhoudsopgave te zien moet het webinar vanuit YouTube worden bekeken en moet de beschrijving die YouTube geeft worden uitgeklapt. Met behulp van de instellingen in YouTube kan het webinar ook met (automatisch gegenereerde) ondertiteling worden bekeken.
  • Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan mijn mini-college.
  • Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan mijn mini-college hierover.
  • Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is “in je hoofd”, wat is het dan wel? Als je dat wil weten, kijk dan mijn mini-college: WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan?
  • Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
  • Wil je een PERSOONLIJK ADVIES BIJ HET KIEZEN VAN EEN AFBOUWSCHEMA? Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
  • Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik hiertoe de KNMP-rekenhulp.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
  • Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van persoonlijk herstel? Kijk dan onze animatie hierover als een introductie.
  • Ben je op zoek naar de JUISTE HULP? Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
  • Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
  • Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 23 januari 2025

Gerelateerd

Meer over

Clozapine
depot medicatie
Medicatie
Psychosegevoeligheid

Lees ook