Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Horen mijn klachten bij derealisatie of is het een vorm van psychose?

Vraag

Beste Jim,

Ik heb al vanaf mijn jeugd last van klachten in de vorm van depersonalisatie/derealisatie. Dit is een gevolg van emotionele verwaarlozing en jeugdtrauma’s. Daarnaast heb ik veel last van angst en paniek.

Soms is de angst zo groot dat ik ervaar dat mijn gevoel en omgeving veranderen in een niet aan de situatie gerelateerde omgeving of situatie. Mijn brein laat mij dan in de volle overtuiging iets beleven wat buiten de werkelijkheid staat. Het duurt nooit lang maar het is krachtig genoeg om hiervan in paniek te raken.

Mijn hersenen en lichaam verkeren dan in een soort van ‘freeze’ modus waardoor het niet meer mogelijk is om mij te richten op hetgeen ik mee bezig was.

Kunnen we hier spreken van een vorm van psychose, en is het dan direct gerelateerd aan de depersonalisatie/derealisatie?

Hartelijke groet,

M.

Antwoord

Beste M.,

Nee, ik denk niet dat hier sprake is van psychose maar eerder dat het een typisch onderdeel is van de angstige dissociatie onder de depersonalisatie/derealisatie.

Het zijn heel vervelende fenomenen – maar waar je volgens mij NIET bang voor moet zijn is dat het een begin is van een verwoestende psychose of zo. Het ligt meer op het niveau van angst-dissociatie in het kader van depersonalisatie-derealisatie vermoed ik.

Soms is juist onze heftige reactie op een mentaal fenomeen het probleem – vooral de catastrofale verwerking in de vorm van gedachten dat er sprake is van psychose, dementie of anderszins totaal verval.

Soms kan ACT – Acceptance and Commitment Therapy – of mindfulness helpen: de mentale fenomenen van wat meer afstand leren bekijken, zonder er meteen door ‘gehijackt’ te worden in een catastrofale interpretatie….

Hope this helps,

Jim

Deze vraag is gesteld door een man in de leeftijdscategorie 35-50
Beantwoord door: Jim van Os op 27 november 2020

Gerelateerd

Meer over

Psychosegevoeligheid
Trauma

Lees ook