Beste Jim,
Is het mogelijk om uit een diepe psychose te komen, en hoe doe je dat dan?
Bedankt!
Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Hey M., dank voor je vraag!
Een diepe psychose… tja, dat kan behoorlijk intens en verwarrend zijn. Het voelt vaak alsof je vastzit in een soort mentale achtbaan waar de remmen kapot zijn. Maar gelukkig zijn er manieren om langzaam maar zeker uit zo’n psychose te komen, al voelt het misschien nu nog ver weg.
Allereerst is het belangrijk om te beseffen dat een psychose niet iets is wat zomaar ineens oplost. Het is meer een proces van herstel, en dat kan echt wel even duren. Maar net zoals je in een psychose geleidelijk verzeild kunt raken, kun je er ook stapje voor stapje weer uitklimmen. Geduld en zelfcompassie zijn hierin echt je beste vrienden. Dat klinkt misschien wat zweverig, maar wees lief voor jezelf in dit proces.
Wat vaak helpt, is om een beetje structuur te vinden in je dag. Hoe gek het ook klinkt, iets eenvoudigs als elke dag rond dezelfde tijd opstaan, wat eten (ook al smaakt het niet) en misschien even naar buiten voor een wandelingetje kan een klein beetje orde scheppen in de chaos. Je hersenen vinden die regelmaat fijn, en dat geeft je systeem wat meer rust. Ook al lijkt het alsof het niet direct helpt, op de lange termijn kan zo’n simpel ritme wonderen doen.
Naast die structuur kan lichaamsgerichte therapie soms veel toevoegen. Psychoses worden vaak gevoed door spanning in je lichaam, en lichaamsgerichte therapieën – denk aan yoga, mindfulness of zelfs iets als trauma-related tension-release exercise – kunnen je helpen om die spanning los te laten. Je lichaam is namelijk net zo betrokken bij je psychische gesteldheid als je hoofd. En soms, als je lichaam wat rustiger wordt, volgt je geest vanzelf. Misschien klinkt het een beetje gek, maar zelfs ademhalingsoefeningen kunnen helpen om de storm in je hoofd wat te kalmeren.
Dan hebben we de medicatie natuurlijk. Als je al medicatie gebruikt, zoals antipsychotica, dan is het goed om te kijken of je de juiste dosis hebt. Dit is zo’n moment waarop het belangrijk is om samen met je behandelaar te kijken naar wat voor jou werkt. Vaak is het zoeken naar de minimale effectieve dosis – niet te veel, niet te weinig. En als je medicatie wilt afbouwen, dan kun je bijvoorbeeld kijken naar taperingstrips om het proces langzaam en gecontroleerd te doen. Maar let op: niet alle zorgverzekeraars vergoeden die strips. Je huisarts of behandelaar kan helpen om hier een advies over te krijgen via de Regenboog Apotheek.
Het kan ook dat je brein gewend is geraakt aan de medicatie, en dat er dingen spelen als oppositional tolerance of rebound-effecten. Dat betekent dat je brein zich tegen de medicatie verzet of extra gevoelig reageert wanneer je stopt of wisselt. Dat is behoorlijk pittig, maar met de juiste ondersteuning en eventueel aanpassingen in je medicatie kun je dit goed aanpakken.
Oh, en vergeet niet dat je er niet alleen voor staat! Praten met een ervaringsdeskundige kan echt een verschil maken. Iemand die zelf psychosegevoelig is geweest, begrijpt hoe verwarrend en eng het kan zijn, maar kan je ook hoop geven dat herstel mogelijk is. Het kan je net dat stukje perspectief geven dat je op dit moment misschien even kwijt bent.
Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen!
Greetz Jim
EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN: