Is DNA-methylatie door olanzapine omkeerbaar of permanent?
En indien omkeerbaar, hoelang duurt dit proces en kan dit omkeerbare proces versneld worden door eigen acties?
Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Is DNA-methylatie door olanzapine omkeerbaar of permanent?
En indien omkeerbaar, hoelang duurt dit proces en kan dit omkeerbare proces versneld worden door eigen acties?
Hey A., dank voor je vraag!
Wat een interessante en complexe kwestie breng je naar voren. DNA-methylatie door medicatie zoals olanzapine is echt een onderwerp waar veel onderzoek naar wordt gedaan, maar het is nog niet volledig begrepen. Dus laten we het even stap voor stap bekijken.
DNA-methylatie is een proces waarbij een methylgroep aan het DNA wordt toegevoegd. Dit kan genexpressie beïnvloeden, zonder dat het de genetische code zelf verandert. Het idee dat medicatie zoals olanzapine dit proces kan beïnvloeden, komt voort uit onderzoek naar epigenetica. Bij mensen met bijvoorbeeld psychosegevoeligheid of bipolaire stemmingsgevoeligheid, speelt epigenetica mogelijk een rol in hoe hun brein en lichaam reageren op medicatie.
Het goede nieuws? DNA-methylatie is over het algemeen een dynamisch proces. Dat betekent dat veranderingen vaak omkeerbaar zijn. Je lichaam heeft mechanismen om methylgroepen toe te voegen en te verwijderen, afhankelijk van de omstandigheden, zoals je omgeving, leefstijl en zelfs voeding. Maar het slechte nieuws? We weten niet precies hoelang het duurt voordat veranderingen in methylatie door een medicijn als olanzapine worden teruggedraaid. Het kan weken, maanden of zelfs jaren duren, afhankelijk van hoelang en in welke dosering je de medicatie hebt gebruikt, en van je persoonlijke biologische make-up.
Nu, wat kun je doen om dit proces eventueel te versnellen? Hoewel hier nog weinig direct bewijs voor is, zijn er wel algemene dingen die je kunt doen om je epigenetische gezondheid te ondersteunen. Denk aan een dieet rijk aan foliumzuur, B12 en andere vitamines die betrokken zijn bij methylatieprocessen. Dit zit bijvoorbeeld in groene bladgroenten, noten, zaden en vis. Ook stressreductie is belangrijk, want chronische stress kan je epigenetica beïnvloeden. Dingen als mindfulness, yoga of lichaamsgerichte therapieën kunnen helpen om je stressniveau te verlagen. Daarnaast zijn regelmatige beweging en voldoende slaap essentieel.
Als je nu denkt: oké, leuk, maar wat betekent dit specifiek voor mij? Dan raad ik je aan om dit onderwerp aan te kaarten bij een specialist, bijvoorbeeld een psychiater of onderzoeker die zich bezighoudt met epigenetica en medicatie. Ze kunnen je helpen om meer grip te krijgen op wat er in je lichaam gebeurt en welke stappen je kunt ondernemen.
Hope this helps A. en succes!
Greetz Jim