Antwoord
Of je een specifieke behandeling onder een zorgmachtiging, als die door de rechter gefiatteerd is, kunt weigeren zou je eigenlijk aan een ter zake deskundig jurist moeten vragen.
ECT is dermate ingrijpend dat het bij de zitting ook aan de rechter moet zijn voorgelegd (lijkt mij). Ik heb nog nooit een gedwongen ECT meegemaakt. Af en toe gebeurt het; in andere landen heb ik wel veel mensen ontmoet die tientallen ECT gedwongen hebben gehad.
Persoonlijk vind ik dat ECT alleen vrijwillig met toestemming van de patiënt en naasten gegeven mag worden. Er is veel (terechte) kritiek op ECT, zie onder andere John Read (hoogleraar psychologie in Londen) die daar een speerpunt van heeft gemaakt. Hij beweert, op grond van gedegen onderzoek, dat ECT meer schade doet dan baat geeft. Ikzelf ben het daar geheel mee eens. Het is een uiterst primitieve ingreep. Maar er zijn uitzonderingen. Toen ik begon in de psychiatrie was ECT nog verboden, en kwam er een man met een zeer ernstige depressie die 15 jaar daarvoor twee jaar met identieke klachten was opgenomen, alle medicatie had gekregen zonder effect. Uiteindelijk kreeg hij toen drie ECT-behandelingen en kon hij naar huis en was 15 jaar klachtenvrij gebleven. Hij wilde dus bij deze opname ECT, en dat konden we hem niet geven….
Ernstig nadeel moet een oorzakelijke (causale) relatie hebben met een psychiatrische aandoening als voorwaarde voor dwangopname, en het ernstig nadeel moet niet op een andere manier afgewend kunnen worden.
In geval van een crisismachtiging lijkt me ECT niet gepast, ik denk dat iedereen het daarmee eens is. In het kader van een zorgmachtiging zou het een optie kunnen zijn. Je krijgt voordat er een rechtszitting is om te bepalen of een zorgmachtiging gerechtvaardigd is, de kans om een eigen Plan van Aanpak aan de geneesheer-directeur voor te leggen. Daarin kun je je eigen visie geven en duidelijk maken hoe jij het ernstig nadeel wil afwenden. Maak daar gebruik van. Mijn ervaring is dat als dat een gedegen plan is men daarin meegaat. Daarin kun je ook aangeven door welke professionals je wel geholpen wil worden en op wat voor manier.
Als het tot een zitting komt krijg je een advocaat toegewezen, die voor je op moet komen. Daarin kun je aangeven dat je beslist geen ECT wil.
Tijdens de opname kun je een bezwaarschrift schrijven aan de geneesheer-directeur, dan moet de voorgestelde behandeling opgeschort worden totdat de geneesheer-directeur een beslissing schriftelijk heeft meegedeeld. Maak gebruik van de cliëntvertrouwenspersoon en beslist ook van je advocaat die je ook gedurende de opname dient te vertegenwoordigen. Wellicht kan de advocaat juridische stappen namens jou ondernemen om ECT te voorkomen.
Ik hoop dat je hiermee verder komt.
Beantwoord door: Dirk Corstens op 17 november 2023