Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Is het zinvol om eerst te starten met traumabehandeling?

Vraag

Beste Jim,

Ruim 25 jaar geleden is bij mij in ongeveer 10 minuten een bipolaire stoornis vastgesteld. Ik heb diverse behandelingen en opnamen gehad maar zonder het gewenste resultaat.

Ik dacht altijd al dat er trauma onder lag en sinds kort is CPTSS vastgesteld. Ik heb ondertussen weinig vertrouwen in de huidige ggz-instelling en wil daar weg. Maar switchen schijnt nogal lastig te zijn.

Mijn plan was om eerst de trauma’s te behandelen, en vervolgens de clozapine af te bouwen. Ik dacht aan lichaamsgerichte therapie, of iets als EMDR of hypnotherapie.

Wat is uw mening, en heeft traumabehandeling überhaupt nut met gebruik van clozapine (100 mg)?

Hoe kan ik het nu het beste aanpakken?

Dank u wel.

Antwoord

Beste U.,

Als ik het zo lees, lijkt het alsof je behandelingen hebt gehad, zonder dat er echt naar de kern is gekeken. Eerst bipolair, toen CPTSS, en ondertussen tientallen medicatiewijzigingen.

Je denkt nu meer aan een traumagerichte aanpak en vraagt je af of dat zin heeft zolang je clozapine gebruikt. Goede vraag. Clozapine kan zeker invloed hebben op hoe je emoties verwerkt, en soms maakt het dissociatie of emotionele afvlakking sterker. Dat wil niet zeggen dat traumabehandeling met clozapine onmogelijk is, maar het kan het proces beïnvloeden. Een optie kan zijn om eerst te kijken hoe ver je komt met lichaamsgerichte therapie – dat kan vaak een zachtere manier zijn om contact te maken met de emoties zonder meteen alles open te breken, zoals bij EMDR of hypnotherapie. Dingen als trauma-related tension-release exercises of het comprehensive resource model kunnen helpen om het zenuwstelsel te reguleren voordat je dieper in het trauma gaat duiken.

Wat betreft afbouwen van de clozapine: logisch dat je daar pas aan wil beginnen na de traumabehandeling, maar als de medicatie nu al als een rem werkt op emotionele verwerking, kan het misschien ook goed zijn om juist wél (heel langzaam!) af te bouwen. Clozapine is een lastige klant qua afbouw – reboundpsychose en onttrekkingsklachten liggen op de loer – dus dit moet echt met een goed plan. Misschien is een advies van de Regenboog Apotheek een idee, zodat je een taperingstrip kunt aanvragen voor die laatste, moeilijkste stappen. Maar hou er rekening mee dat niet alle zorgverzekeraars dat vergoeden.

En dan het grote probleem: hoe vind je een ggz-instelling die wél bij je past? Ja dat is lastig, want de ggz is bureaucratisch en je bent snel “vastgeklonken” aan een instelling. Maar het is niet onmogelijk. Een paar opties: je kunt je aanmelden bij een andere ggz-instelling en vragen of zij de zorg willen overnemen, maar de wachtlijsten zijn vaak lang. Een andere route kan zijn om je zorgverzekeraar in te schakelen en hen om bemiddeling te vragen. Daarnaast kun je kijken naar een herstelacademie of ervaringsdeskundige begeleiding buiten de reguliere ggz via de sociale kaart.

Misschien is een combinatie van afbouwen (heel geleidelijk) en traumaverwerking met lichaamsgerichte methoden en ervaringsdeskundigen de beste weg.

Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder voor meer tips en steun!

Greetz Jim

NB Bespreek verandering van medicatie altijd eerst met je voorschrijvende arts, ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van mijn adviezen. Bedenk je dat mijn adviezen altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Ik heb je immers niet persoonlijk onderzocht.

EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:

  • Wil je met iemand chatten? Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
  • Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet? Kijk hier voor informatie.
  • Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen? Kijk dan naar ons WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN, gemaakt door het UMC Utrecht en het User Research Centre, over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deze webinar is te zien op YouTube in twee delen: Deel 1 en Deel 2. In dit webinar wordt uitleg gegeven over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deel 1 is vooral voor afbouwers; deel 2 vooral voor voorschrijvers. Beide delen duren ongeveer 40 minuten. Er is een inhoudsopgave die kan worden gebruikt om snel bepaalde delen van de uitleg te vinden of terug te kijken. Om de inhoudsopgave te zien moet het webinar vanuit YouTube worden bekeken en moet de beschrijving die YouTube geeft worden uitgeklapt. Met behulp van de instellingen in YouTube kan het webinar ook met (automatisch gegenereerde) ondertiteling worden bekeken.
  • Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan mijn mini-college.
  • Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan mijn mini-college hierover.
  • Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is “in je hoofd”, wat is het dan wel? Als je dat wil weten, kijk dan mijn mini-college: WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan?
  • Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
  • Wil je een PERSOONLIJK ADVIES BIJ HET KIEZEN VAN EEN AFBOUWSCHEMA? Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
  • Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik hiertoe de KNMP-rekenhulp.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
  • Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van persoonlijk herstel? Kijk dan onze animatie hierover als een introductie.
  • Ben je op zoek naar de JUISTE HULP? Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
  • Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
  • Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 3 februari 2025

Gerelateerd

Meer over

Behandeling
Bipolariteit, manie, hypomanie
Trauma

Lees ook