Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
Wat zijn jouw ervaringen met esketamine bij de behandeling van therapieresistente depressie?
Kortom, is deze behandeling aan te bevelen?
Dank alvast voor de informatie.
Beste H.,
Esketamine (in combinatie met een SSRI of SNRI) heeft in de tweedelijnszorg een plaats als vierde medicamenteuze behandeloptie (na falen van twee verschillende antidepressiva én falen van het toevoegen van lithium, mirtazapine of atypisch antipsychoticum) bij ernstige, therapieresistente depressie.
Esketamine is een krachtig anestheticum dat al vele jaren wordt gebruikt. Het heeft recentelijk aandacht gekregen voor de mogelijke toepassing in de behandeling van ernstige, therapieresistente depressie. Het onderzoek dat tot nu toe is uitgevoerd is niet erg positief. Het laat zien wat voor alle andere middelen ook geldt: soms is er iemand die een zeer positieve respons heeft – voor de rest helpt het weinig.
Hier zijn wat details over de vragen die je hebt gesteld:
Toegevoegde waarde. Esketamine kan van waarde zijn voor patiënten met een ernstige depressie die niet hebben gereageerd op traditionele antidepressiva. Het is een ander type behandeling en het werkt via een ander mechanisme dan de meeste conventionele antidepressiva. Het kan vooral nuttig zijn voor patiënten die snel verlichting nodig hebben, omdat het vaak sneller werkt dan traditionele antidepressiva.
Risico’s en bijwerkingen. Esketamine kan een aantal bijwerkingen hebben, waaronder misselijkheid, verhoogde bloeddruk, hallucinaties of andere veranderingen in de waarneming. Het kan ook potentieel misbruikt worden vanwege zijn dissociatieve effecten. Daarom moet het gebruik ervan nauwkeurig worden gecontroleerd door een zorgverlener.
Hoelang het effect aanhoudt. Dit kan variëren, maar over het algemeen kan men verwachten dat de effecten enkele dagen tot een week aanhouden. Daarom wordt het meestal twee keer per week toegediend in de eerste fase van de behandeling.
Is de behandeling genezend of alleen maar symptoomonderdrukkend? Zoals de meeste behandelingen voor depressie, richt esketamine zich op het verlichten van symptomen. Het kan sommige mensen helpen om een betere kwaliteit van leven te bereiken, maar het is geen genezing. Depressie is een complexe aandoening die vaak een combinatie van medicatie, therapie en levensstijlveranderingen vereist om effectief te beheren.
Hoelang je het moet gebruiken. Dit varieert en hangt af van de individuele reactie van de patiënt. Sommige patiënten kunnen na verloop van tijd naar een onderhoudsdosering gaan die minder frequent is, terwijl anderen mogelijk langdurige behandeling nodig hebben.
In termen van aanbeveling, het is belangrijk op te merken dat elke behandelingsoptie afhankelijk is van de individuele omstandigheden en behoeften van de patiënt. Esketamine kan een nuttig hulpmiddel zijn voor sommige mensen met ernstige depressie die niet hebben gereageerd op andere behandelingen, maar het is zeker niet voor iedereen geschikt vanwege de potentiële bijwerkingen en risico’s. Het is belangrijk om dit met een zorgverlener te bespreken om de beste behandelingsoptie voor elke individuele patiënt te bepalen.
Hope this helps!
Greetz Jim
