Heeft u ervaring met Flow tDCS voor behandeling van depressie?

Antwoord

Hey D., dank je wel voor je vraag!

Wat goed dat je dit op tafel legt, want tDCS met zo’n apparaatje als de Flow headset is inderdaad een beetje een vreemde eend in de bijt: futuristisch ogend, lekker draagbaar, beetje klinisch wit met hip Scandinavisch sausje, en dan ook nog gekoppeld aan een app die je ademhaling en beweging volgt… Het lijkt bijna een mix van psychotherapie en een wearable uit een Netflixserie. Maar goed, het roept natuurlijk ook wat vragen op: werkt het, is het veilig, en wie snapt er in Nederland eigenlijk wat je ermee aan het doen bent?

Voor wie even meeleest: tDCS staat voor transcranial direct current stimulation, oftewel: lichte stroompjes door de schedel heen richting de hersenen, meestal op de prefrontale cortex, in de hoop dat daar net een beetje meer activiteit ontstaat (want die is bij depressie vaak wat onderactief). Denk een soort hersenyoga met een batterij en elektroden. Het klinkt wat eng, maar de stroom is superlaag, een soort 9 volt batterij dat je hersenen zachtjes kietelt.

Er is wel wat bewijs dat het kan helpen bij milde tot matige depressieve klachten, zeker als je het combineert met dingen als lichaamsbeweging, dagstructuur, reflectie en een beetje coaching. Het idee is dat die stroom een soort boost geeft aan je neuroplasticiteit — dus je hersenen worden nét iets gevoeliger voor nieuwe ervaringen, gedragingen of gedachten, waardoor verandering wat makkelijker binnenkomt. Een soort mentale vruchtbare grond, zeg maar. Maar… de resultaten in de wetenschap zijn een beetje mixed. Sommige studies laten mooie effecten zien, andere vinden niet veel. En een deel van het effect lijkt ook weer samen te hangen met — jawel — het placebo-effect, de context van gebruik, je verwachting, je betrokkenheid bij de app, enzovoort. Kortom: het is geen wondermiddel, maar wel interessant als onderdeel van een bredere aanpak.

Dan je vraag of er in Nederland mensen zijn die hier kennis van hebben: eerlijk is eerlijk, het is hier nog geen gemeengoed. Er zijn wat psychiaters en onderzoekers die ernaar kijken (onder andere bij Amsterdam UMC en Radboudumc), maar tDCS is nooit echt doorgebroken in de reguliere ggz. Misschien juist omdat het lastig in te passen is in ons zorgsysteem: geen richtlijn, geen vergoeding, geen duidelijke beroepsgroep die het “doet”. En omdat het nu ook gewoon online te koop is met CE-keurmerk, wordt het een beetje gezien als iets tussen een medisch hulpmiddel en een zelfhulpsnufje in.

Dus: nee, er zijn niet heel veel behandelaars die jou hierin kunnen begeleiden — wat jammer is, want juist bij zo’n tool is het fijn als iemand even met je meekijkt en kan helpen afwegen: is het voor jóu, in jouw situatie, veilig en zinvol? Zeker omdat ik lees dat je ook de ziekte van Parkinson hebt.

Ik zou je daarom aanraden om, als je het serieus overweegt, eerst een neuroloog of psychiater in de arm te nemen die bekend is met Parkinson én met neuromodulatie (dat is de overkoepelende term voor dit soort technieken). In een ideaal scenario zou iemand met kennis van zaken met je meekijken: is er sprake van dopaminegevoeligheid, hoe ver is je Parkinson, hoe staat het met eventuele cognitieve veranderingen, enzovoort.

Want het zit hem niet alleen in de vraag: “werkt dit spul?” maar ook: “werkt dit spul in dit brein, met deze medicatie, op dit moment van het leven?”

Een mooi alternatief of aanvulling, zeker als je op zoek bent naar iets dat níet weer een chemisch ingrijpen is maar wél invloed heeft op je stemming, zou bijvoorbeeld ademwerk kunnen zijn. Of yoga nidra. Of hartcoherentie-training. Of zelfs regelmatig koud douchen. Allemaal dingen waarvan je zelf de regie houdt, die je hersenen beïnvloeden via je lichaam, en waar je niks voor hoeft in te nemen of op je hoofd hoeft te zetten.

Maar hé, ik snap je nieuwsgierigheid naar die Flow — en misschien is het voor jou juist wél een goede weg, als je ‘m bewust en voorzichtig bewandelt. Kijk even of je het bespreekbaar kunt maken met je behandelaar, of mail de mensen van Flow met je situatie. Ze hebben in elk geval een redelijke supportlijn en geven vaak antwoord op vragen over combinaties met medicatie.

Hope this helps, en kijk ook vooral bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen.

Greetz Jim

NB Bespreek verandering van medicatie altijd eerst met je voorschrijvende arts, ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van mijn adviezen. Bedenk je dat mijn adviezen altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Ik heb je immers niet persoonlijk onderzocht.

EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:

• Wil je met iemand chatten? Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
• Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet? Kijk hier voor informatie.
• Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
• Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
• Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
• Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
• Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen? Kijk dan naar ons WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN, gemaakt door het UMC Utrecht en het User Research Centre, over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deze webinar is te zien op YouTube in twee delen: Deel 1 en Deel 2. In dit webinar wordt uitleg gegeven over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deel 1 is vooral voor afbouwers; deel 2 vooral voor voorschrijvers. Beide delen duren ongeveer 40 minuten. Er is een inhoudsopgave die kan worden gebruikt om snel bepaalde delen van de uitleg te vinden of terug te kijken. Om de inhoudsopgave te zien moet het webinar vanuit YouTube worden bekeken en moet de beschrijving die YouTube geeft worden uitgeklapt. Met behulp van de instellingen in YouTube kan het webinar ook met (automatisch gegenereerde) ondertiteling worden bekeken.
• Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan mijn mini-college.
• Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan mijn mini-college hierover.
• Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is “in je hoofd”, wat is het dan wel? Als je dat wil weten, kijk dan mijn mini-college: WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan?
• Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
• Wil je een PERSOONLIJK ADVIES BIJ HET KIEZEN VAN EEN AFBOUWSCHEMA? Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
• Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik hiertoe de KNMP-rekenhulp.
• Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
• Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
• Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
• Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van persoonlijk herstel? Kijk dan onze animatie hierover als een introductie.
• Ben je op zoek naar de JUISTE HULP? Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
• Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
• Ben je op zoek naar stemmenhorengroepen buiten de reguliere ggz? Zie de website van Stichting Weerklank.
• Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet of stichting trauma en dissociatie.