Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Dirk Corstens is psychiater en psychotherapeut en heeft veel ervaring met mensen die stemmen horen. Dirk is betrokken bij Peer Supported Open Dialogue Nederland (POD NL), een eerste echte stap richting werken met open dialogue in de praktijk.

Wordt mijn gemoedstoestand veroorzaakt door risperidon?

Vraag

Geachte heer Corstens,

Ik slik sinds anderhalf jaar risperidon vanwege psychoses. Ik kan mij nu al een hele tijd veel minder tot dingen zetten en ben ook somber.

Kan dit een bijwerking zijn van de medicatie?

Ik heb mijn cyclus niet meer. Kan dit wellicht van invloed hierop zijn? Ik wissel niet graag van medicatie omdat ik al verschillende heb geprobeerd.

Bij voorbaat dank.

Met vriendelijke groet,

L.

Antwoord

Risperdal heeft als belangrijk veelvoorkomend ongewenst effect dat het de prolactinespiegel verhoogt, en bij vrouwen leidt dat nogal eens tot het stoppen van de menstruatiecyclus en libidovermindering, soms zelfs tot melkvloed uit de tepels. Daarnaast vlakken antipsychotica je gevoelens af (ook de positieve).

Het richtlijnenbeleid is dat je een antipsychoticum na meerdere psychotische episoden langdurend moet blijven gebruiken. Het is zeer de vraag of dat juist is. Probleem is echter dat zodra je brein gewend is aan zo’n middel, het moeilijk is om te stoppen. Inmiddels is het redelijke advies om met 10% per stap af te bouwen, om te voorkomen dat je een onttrekkingspsychose krijgt. Overigens kunnen sommige mensen prima stoppen ermee, en bij anderen gaat het altijd mis.

Dosisvermindering is wellicht een optie, maar dan langzaam (afhankelijk van hoelang je het middel al gebruikt). Een signaleringsplan maken en gebruiken is dan wel van groot belang (even wachten met afbouwen als het dreigt mis te gaan, of weer een stapje terug).

Ik schrijf in zo’n geval, als afbouwen of stoppen geen optie is (voor de patiënt), als alternatief aripiprazol voor, omdat dat in niet te hoge dosis (tot 15 mg) minder vaak afvlakking geeft en zeker geen prolactinestijging. Andere optie zou Invega kunnen zijn, dat is (volgens de farmaceut) ‘verbeterde Risperdal’ en zou minder ongewenste effecten hebben (maar ik weet niet of dat op realiteit berust of een marketingstrategie is).

Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 35-50
Beantwoord door: Dirk Corstens op 25 juni 2023

Gerelateerd

Meer over

antipsychotica
Bijwerkingen
Medicatie

Lees ook