Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Hoe motiveer ik mijn zoon om goed voor zichzelf te zorgen?

Vraag

Goedendag,

Mijn volwassen zoon is bekend met psychosegevoeligheid (schizofrenie). Hij is twee jaar geleden ziek geworden. Hij is zorgmijder en zit in de daklozenopvang. Hij heeft een zorgmachtiging maar de medicatie wordt in een half jaar afgebouwd.

Hij is veel aangekomen in gewicht en zwaar depressief geworden. Hij is een hoogopgeleide intelligente jonge man die zichzelf momenteel verwaarloost. Hij doucht niet, poetst zijn tanden niet, ruimt zijn kamer niet op… Het gaat heel slecht met de persoonlijke verzorging.

Regelmatig ga ik langs om zijn kamer op te ruimen en zijn bed te verschonen. Ik heb meermaals geprobeerd om hierover met hem te praten. Hij belooft dan dat hij het gaat doen, maar er komt niks van terecht. Dit doet me veel pijn. Hij was altijd een hele nette jongen.

Zou u mij willen adviseren hoe ik hem zou kunnen motiveren om voor zichzelf te zorgen?

Met vriendelijke groet,

A.

Antwoord

Hey A., dank voor je vraag!

Wat een zware situatie, zowel voor jou als voor je zoon – het is echt begrijpelijk dat dit je zoveel pijn doet, vooral als je weet hoe netjes en verzorgd hij vroeger was. Psychosegevoeligheid kan bij mensen soms een muur optrekken tussen hen en de wereld om hen heen, en zelfzorg is vaak het eerste dat op de achtergrond raakt.

Het lastige met motivatie voor persoonlijke verzorging bij mensen in deze situatie is dat het vaak voelt alsof elke poging om ze te ‘activeren’ juist averechts werkt. Het kan helpen om kleine, niet-oordelende stappen voor te stellen die hem vooral uitnodigen tot eigen initiatief. Bijvoorbeeld, je zou kunnen vragen of hij je zou kunnen helpen met één specifieke taak of om op een bepaalde dag samen een kleine activiteit te doen die misschien minder op hygiëne zelf gericht is, maar meer op verbinding. Soms kan een wandeling of koken iets losmaken, een soort subtiele reminder van dingen die hij ooit belangrijk vond.

Psychosegevoeligheid vraagt om een andere benadering; hij heeft misschien een periode nodig waarin hij leert omgaan met die nieuwe kwetsbaarheid zonder al te veel druk. Als de medicatie ook nog wordt afgebouwd, kan dit ontregelingen geven – iets wat ook kan bijdragen aan die somberheid en weerstand tegen dagelijkse taken. Mocht hij zelf openstaan voor contact met iemand buiten zijn directe kring, kan een ervaringsdeskundige via een organisatie zoals Team ED hem mogelijk inspireren (als ze in jouw regio opereren – anders iets vergelijkbaars). Zij weten hoe je stap voor stap met kleine successen kan werken, zodat hij zich niet overweldigd voelt.

En het feit dat je regelmatig zijn kamer opgeruimd hebt en hem helpt, dat laat zien dat hij gelukkig een geweldige steun heeft aan jou. Hopelijk brengt dit wat rust, en kun je in elk geval zelf wat energie sparen door in je hoofd te houden dat dit een lange reis kan zijn. Misschien heb je er iets aan om zelf ook wat support te zoeken – vaak is er ook ondersteuning voor familieleden in dit soort situaties, bijvoorbeeld via de familievertrouwenspersoon bij de instelling.

Hope this helps en kijk vooral bij de info hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen.

Greetz Jim

EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:

  • Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen? Kijk dan naar ons WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN, gemaakt door het UMC Utrecht en het User Research Centre, over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deze webinar is te zien op YouTube in twee delen: Deel 1 en Deel 2. In dit webinar wordt uitleg gegeven over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deel 1 is vooral voor afbouwers; deel 2 vooral voor voorschrijvers. Beide delen duren ongeveer 40 minuten. Er is een inhoudsopgave die kan worden gebruikt om snel bepaalde delen van de uitleg te vinden of terug te kijken. Om de inhoudsopgave te zien moet het webinar vanuit YouTube worden bekeken en moet de beschrijving die YouTube geeft worden uitgeklapt. Met behulp van de instellingen in YouTube kan het webinar ook met (automatisch gegenereerde) ondertiteling worden bekeken.
  • Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan mijn mini-college.
  • Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan mijn mini-college hierover.
  • Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is “in je hoofd”, wat is het dan wel? Als je dat wil weten, kijk dan mijn mini-college: WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan?
  • Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
  • Wil je een gratis advies op maat om AF TE BOUWEN MET EEN TAPERINGSTRIP? Maak gebruik van de mogelijkheid om een advies te vragen bij de Regenboogapotheek over hoe je af moet bouwen. Je krijgt dan via de mail een adviesformulier dat de huisarts alleen maar hoeft te ondertekenen voor de aanvraag van een taperingstrip conform het advies. Dit is reuzehandig want huisartsen vinden het vaak heel ingewikkeld om een taperingstrip voor te schrijven.
  • Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik hiertoe de KNMP-rekenhulp.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
  • Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van persoonlijk herstel? Kijk dan onze animatie hierover als een introductie.
  • Ben je op zoek naar de JUISTE HULP? Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
  • Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
  • Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 31 oktober 2024

Gerelateerd

Meer over

Psychosegevoeligheid
zelfzorg

Lees ook