Een naaste van mij, een intelligente en creatieve man van 31, is in augustus vorig jaar abrupt met zijn antipsychotische medicatie gestopt. Hij dacht die niet meer nodig te hebben. Hij gebruikte deze medicatie vanaf zijn 15e. Na het op eigen initiatief stoppen met medicatie in 2011 raakte hij in een ernstige psychose (waarvoor uiteindelijk dwangopname en dwangmedicatie).
Sinds hij in gestopt is met medicatie gaat het niet goed met hem: hij werkt niet meer, zijn huis vervuilt geleidelijk, hij zegt afspraken met vrienden en familie steeds af, er is nauwelijks nog een gesprek met hem te voeren, contact is er nauwelijks meer. Zelf vindt hij dat het goed gaat, en als er eventueel iets niet goed zou gaan, ligt dat aan het jarenlange slikken van medicatie, aan de bemoeienis van hulpverleners, aan de ziektewet (want als hij daar niet in zat, zou hij best kunnen werken…).
Familie en naasten zien het gebeuren en staan machteloos. Hulpverlening vindt hij onnodig. Het FACT-team geeft ook aan zijn afwerende houding t.a.v. hulpverlening lastig te vinden. Gronden voor een RM bleken er 2 maanden geleden onvoldoende te zijn.
En zo lijkt hij steeds verder af te glijden. Heel naar om aan te zien. Ook mis ik hem, het contact dat er vroeger was.
Mijn vragen:
– Gaat zo’n toestand ooit vanzelf over?
– Kunnen we iets doen om hem daarbij te helpen?
– Wat kan ik doen in relatie met de hulpverlening (FACT-team)?
Antwoord
Dit is een pijnlijke en moeilijke situatie, die bij psychotische mensen helaas vaker voorkomt.
Het is goed dat je je om je vriend blijft bekommeren, hoe frustrerend dat ook zal zijn. Wat je als naast betrokkenen in elk geval probeert te doen is contact houden, iemand niet laten zitten, hij heeft ook niet om een psychose gevraagd, en is kennelijk niet in staat om op zijn eigen toestand en situatie te reflecteren.
Maar ook als je contact houdt, kun je aan die psychose niet zoveel doen. Je kunt je zorg blijven uitspreken over zijn verslechterende toestand, de vervuiling, etc, en in het midden laten wat daarvan de oorzaak is. Maar wel aangeven dat hij er kennelijk niet zelf uit kan komen. Er zijn speciale teams die zich met ‘zorgmijders’ bezig houden, en proberen om hen geleidelijk in zorg te krijgen.
Soms lukt dat, soms moet je toch wachten tot het echt verder achteruit gaat en er wel een RM aangevraagd kan worden, zoals ook in 2011. Dan moet je wel kunnen verdragen dat de situatie eerst nog wat achteruit gaat. En ja, zo’n psychose kan na lange tijd vanzelf minder worden, maar daar wil je toch liever niet op wachten. Wat jij kunt doen is aan de bel blijven trekken van de hulpverlening, m.n. het FACT team.
Maar zoals gezegd, dit is echt moeilijk, verwacht geen wonderen, maar houd moed, dat je niet opgeeft alleen al kan ook je vriend helpen.
Ik geef je allemaal nogal algemene antwoorden, want ik ken de specifieke situatie van je vriend natuurlijk onvoldoende. Toch hoop ik dat je hier iets aan hebt, en dat je jezelf vooral niet tekort voelt schieten. Je wenst iedereen die geplaagd wordt door een psychose zulke vrienden toe.
Vriendelijke groet,
Ralph Kupka
Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 68
Beantwoord door: Ralph Kupka op 6 mei 2019
