Beste Ralph,
Ik heb een specifieke vraag.
Ik gebruik 9 maanden Lithium met daarbij sinds enkele maanden cognitieve klachten, grote vermoeidheid en snelle verzuring van spieren en spierzwakte.
Afgelopen maandag begreep ik dat mijn TSH waarde is gestegen naar 4,8, T4 waarde bevindt zich net aan binnen de norm.
Subklinische hypotheriodie dus. Mijn psychiater geeft aan dat mijn klachten heel goed te maken kunnen hebben met Lithiumgebruik, we gaan omlaag met de dosering van 800 (bloedspiegel 0,8) naar 600 mg.
Nu komen mijn vragen:
– hoe groot acht u de kans dat met deze wijziging de TSH waarde zakt?
– hoe groot acht u de kans dat met deze wijziging eventuele bijwerkingen afnemen?
Ik las in de richtlijnen van de NIV dat internisten bij Lithium gebruik en een TSH waarde van hoger dan 4,0 medicatie voorschrijven, ongeacht de T4 waarde. Mijn psychiater gaf aan dat ze verwacht dat de huisarts NIETS gaat doen.
– wat zijn uw ervaringen/is uw idee? Is vragen om een doorverwijzing naar een internist verstandig?
Ik hoor het graag, alvast bedankt!
Antwoord
Beste M, bij gebruik van lithium kan een iets verminderde schildklierfunctie zoals jij die schetst voorbijgaand zijn, en dan is een in eerste instantie afwachtend beleid het beste. Maar als de tsh aan de hoge kant blijft, en je deze klachten houdt, dan zou ik wel behandeling met levothyroxine (schildklierhormoon) overwegen.
De Nederlandse Richtlijn Bipolaire Stoornissen (2015) adviseert hierover:
Suppletie met levothyroxine is geïndiceerd bij hypothyreoïdie en bij subklinische hypothyreoïdie met een tsh > 10 mU/l (met of zonder tpo-antistoffen).
Suppletie met levothyroxine kan overwogen worden bij:
• subklinische hypothyreoïdie met een tsh 5-10 mU/l en tevens tpo antistoffen;
• en/of een verhoogd risico voor hart- en vaatziekten;
• en/of bij zwangerschap;
• en/of indien er cognitieve of stemmingsverschijnselen zijn.
Die Richtlijn van de Nederlandse Internisten Vereniging NIV (2012) bevelen aan om behandeling met schildklierhormoon (levothyroxine) te overwegen bij lithiumgebruik en een tsh van > 4.0. Overwegen betekent dat het dus niet in alle gevallen hoeft en dat komt dus wel in de buurt van de Richtlijn Bipolaire Stoornissen.
Of de tsh waarde daalt en/of de genoemde bijwerkingen afnemen met iets minder lithium zou moeten blijken, maar wat van daarbij belang is dat de lithiumspiegel wel in het werkzame gebied blijft (0.6-0.8 mmol/l gemeten na 12 uur na laatste inname). Het heeft geen zin om lithium te gebruiken in een te lage dosis. Dan kun je beter een beetje levothyroxine erbij gebruiken, dat is een nogal eenvoudige ingreep waar je eigenlijk weinig van merkt en misschien veel voordeel van hebt. Ik schrijf regelmatig levothyroxine voor bij dergelijke problematiek, en dat wordt altijd goed verdragen.
Bij een (subklinische) hypothyreoïdie en lithiumgebruik laat ik altijd TPO-antistoffen bepalen om te kunnen zien of er misschien ook een auto-immuun component meespeelt. Verwijzing naar een internist kan hoe dan ook zinvol zijn.
Heel verhaal dus. Ik hoop dat het je verder helpt. Vriendelijke groet, Ralph Kupka
Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 46
Beantwoord door: Ralph Kupka op 18 januari 2019
