Antwoord
Beste A.,
Dank je wel voor je vraag. Het klinkt als een ontzettend zware periode voor zowel je zoon als voor jou.
Je vraag over de depotdosering van Cisordinol (zuclopentixol) is heel relevant. De verdubbeling naar 200 mg is waarschijnlijk ingezet om een steviger antipsychotisch effect te hebben, vooral omdat het blowen opnieuw psychotische klachten triggerde. Cannabis en psychosegevoeligheid is een lastige combinatie: voor veel mensen met psychosegevoeligheid werkt cannabis als een brandversneller. Het kan psychoses uitlokken en de kans op terugval vergroten. Het is echter maar de vraag of de dosering van het antipsychoticum verhogen gaat helpen tegen de psychotogene effecten van cannabis – terwijl het wel voor meer bijwerkingen gaat zorgen….
Het is begrijpelijk dat je zoon zegt dat hij blowt om minder te dromen – cannabis onderdrukt inderdaad de REM-slaap – maar het lost helaas het grotere probleem niet op en maakt het op lange termijn vaak erger.
Wat betreft de medicatie: is 200 mg per twee weken echt de minimale effectieve dosis? Niet per se. Doseringen moeten altijd individueel afgestemd worden en er is geen universele “veilige” ondergrens. Sommige mensen doen het prima op een lagere dosering, anderen hebben juist een hogere nodig. Wat vooral belangrijk is, is om te kijken naar hoe hij zich voelt en functioneert op deze dosis. Als hij door de medicatie extreem moe is, aankomt en nachtmerries heeft, kan het goed zijn dat dit deels door de dosering of het middel zelf komt. Gewichtstoename is een bekende bijwerking van Cisordinol, vooral door verhoogde eetlust en veranderingen in de stofwisseling. De vermoeidheid kan komen door een combinatie van de medicatie, de herstelperiode na psychose en mogelijk een wat afgevlakte emotionele beleving.
Je vraagt of de dosis omlaag kan als hij geen cannabis meer gebruikt. In principe, ja. Als hij stabiel blijft zonder drugs, is het vaak mogelijk om in kleine stapjes te kijken of een lagere dosering ook voldoende bescherming biedt. Het is wel belangrijk om dat heel geleidelijk en onder begeleiding te doen. Sommige mensen kunnen na afbouw prima stabiel blijven, anderen merken dat er toch weer klachten terugkomen. Een mogelijkheid is om in kleine stapjes te verlagen en goed te monitoren hoe het gaat.
Wat mogelijk kan helpen om die nachtmerries en onrust te verminderen, zonder terug te grijpen op cannabis, is het inzetten van andere technieken. Lichaamsgerichte ontspanningsoefeningen, mindfulness en bijvoorbeeld EMDR voor trauma kunnen helpen als er onverwerkte spanning of angst achter de nachtmerries zit. Sommige mensen hebben baat bij het aanpassen van hun slaaphygiëne of supplementen zoals magnesium of melatonine (maar altijd even overleggen met de behandelaar).
Als afbouw ooit aan de orde komt, kan het helpen om heel langzaam te gaan en te kijken naar taperingstrips of andere manieren om in kleine stappen af te bouwen. Maar dat is pas een optie als hij stabiel is en geen drugs gebruikt.
Kortom: ja, afbouwen kan een optie zijn, maar pas als hij langere tijd stabiel is en geen cannabis meer gebruikt. Tot die tijd is het belangrijk om samen met zijn behandelaars te kijken naar een balans tussen bescherming en bijwerkingen. Misschien is een lagere dosering al voldoende, maar dat kan alleen met zorgvuldige monitoring. En misschien zijn er ook manieren om de bijwerkingen iets te verminderen zonder de dosering direct te verlagen.
Hope this helps, en kijk vooral verder op PsychoseNet voor meer info.
Greetz Jim
Beantwoord door: Jim van Os op 26 februari 2025
