Kan zen meditatie psychose versterken?

Antwoord

Beste Jolanda,

Goed dat je deze vraag stelt.

Tijdens zen-meditatie kun je merken dat je in een andere staat van bewustzijn komt. Veel mensen ervaren dat als leegte, als stilte, of hoe je dat ook maar noemen wilt of ervaart.

Na het mediteren, maak je vervolgens weer helemaal en volledig contact met je dagelijks bewustzijn, je lichaam, je omgeving. De kwaliteit van dat contact, is bepalend voor de vraag of je er wel of niet goed aan doet om te mediteren.

Door te mediteren, kom je meer en midden in het leven op aarde te staan. Je kunt weliswaar wat meer beschouwend aanwezig zijn maar je bent en blijft in contact met jezelf en met anderen. Je staat echt ín de wereld.

Dat is een heel andere bestaanservaring dan die in een psychose, waarin je als het ware ‘naast de wereld’ komt te staan en in de positie van buitenstaander komt te verkeren.

Zen-meditatie is een behoorlijk intensieve vorm van meditatie waarvan bekend is dat sommige technieken daarvan, bij mensen die daarvoor gevoelig zijn, averechts kan werken. Ik zou niet willen zeggen dat de meditatie dan de psychose veroorzaakt. Het is eerder zo dat door de meditatie de in ons lichaam ingebouwde biologische rem op psychose, kan verminderen of zelfs geheel kan verdwijnen.

Het is daarom, zeker ook als je mediteert, ontzettend belangrijk om goed contact te houden met je lichaam. In die zin is mindfulness mogelijk een goed alternatief voor zen-meditatie.

Sowieso kun je zelf nog eens goed kijken of je het gevoel of idee hebt of meditatie een rol speelde bij het ontstaan van de twee psychoses die je had. Ontstonden die in een periode dat je (intensief) mediteerde en raakten ervaringen van het mediteren verstrikt in je ervaringen tijdens psychose? Dan doe je er goed aan om heel voorzichtig en terughoudend te zijn met mediteren.

Mindfulness is dan een veiliger methode om innerlijk te verstillen. Zoek in ieder geval geen andere of ‘hogere werelden’ op in meditatie. Als je signalen krijgt dat je door meditatie én daarna, uit contact met de wereld en het leven van alledag raakt en bijzondere betekenissen aan gebeurtenissen gaat toekennen, dan schiet je je doel voorbij.

Dit alles gezegd hebbende: mediteren kan ook veel voordelen hebben en rust brengen, dus je kunt ook nog onderzoeken of je het kunt beoefenen met een goede leraar die samen met je vinger aan de pols houdt, en/of in een groep.

Succes ermee en hartelijke groet,

Timo