Beste Machteld,
Na 6 jaar gebruik van aripiprazol ben ik vier maanden geleden overgegaan op amisulpride vanwege ineffectiviteit en bijwerkingen.
In het begin van de overstap voelde ik mij goed. Het voelde als een bevrijding dat de aripiprazol uit mijn lichaam verdween, en ik had vooralsnog geen bijwerkingen van de amisulpride en ook geen psychotische belevingen.
Bij de uiteindelijke dosering van 400 mg hebben mijn behandelaar en ik op advies van een ‘second opinion-arts’ de prolactinespiegel laten bepalen. Deze bleek vier tot vijf keer zo hoog als de bovengrens. Enkele weken later begon ik last te krijgen van een wat neutrale stemming, enige afname van energie gedurende de hele dag en sterke vermoeidheid vanaf 17.30 uur. Bijna klokslag half 6 ’s avonds slaat de vermoeidheid sterk toe en een uurtje later lig ik in bed. Overdag valt het mee met de vermoeidheid, maar het energieniveau is beperkt en de stemming vrij neutraal/afgevlakt.
Omdat de amisulpridespiegel zo hoog is, ben ik in overleg met de behandelend psychiater 50 mg gaan minderen en waarschijnlijk volgende maand nog eens 50 mg omlaag. Met de huidige dosering van 350 mg blijven mijn klachten van verminderde energie, sterke vermoeidheid vanaf begin avond en neutrale stemming, gelijk.
Is het waarschijnlijk dat mijn klachten een gevolg zijn van de hoeveelheid prolactine in mijn lichaam? Of is het waarschijnlijker dat de klachten komen door het gebruik van amisulpride?
Andere medische oorzaken zijn via bloedtesten uitgesloten of niet waarschijnlijk.
Ik kijk uit naar uw reactie.
Met vriendelijke groeten,
C.
Antwoord
Beste C.,
Dank voor de vraag. Het antwoord is: waarschijnlijk een beetje van beide. De klachten die je beschrijft kunnen zowel het gevolg zijn van een verhoogde prolactinespiegel, als van de dopamine-receptor blokkade door amisulpride. Dopamine speelt een belangrijke rol bij onder andere motivatie, energieniveau en plezier beleven.
Om dat nog een beetje verder toe te lichten:
Gezien de normale functie van dopamine kan de dopamine-receptor blokkade als direct gevolg van amisulpride leiden tot vermoeidheid, een gedaald energieniveau, motivatieverlies en/of vervlakking van gevoel en stemming, vooral bij de hogere doseringen.
Daarnaast werken dopamine en prolactine op elkaar in, dopamine heeft normaliter een remmende werking op prolactine. Door antipsychotica valt de rem een beetje weg en wordt prolactine gestimuleerd. Hogere prolactinespiegels kunnen via oestrogeenverlaging indirect ook leiden tot onder andere moeheid, lusteloosheid, vervlakking van de stemming of depressieve gevoelens.
Door, in overleg met je psychiater, te proberen om geleidelijk wat omlaag te gaan in de dosering zou je samen kunnen monitoren of deze klachten geleidelijk afnemen. Je geeft aan dat je je bij een lagere dosis amisulpride goed voelde en ook geen psychotische belevingen had. Deze bijwerkingen zijn in principe dosisafhankelijk. Dus als je op een lagere dosering uit zou kunnen komen is jouw probleem vanwege deze bijwerkingen mogelijk opgelost.
Het is dus van belang om altijd naar de minimale effectieve dosering te zoeken, dat wil zeggen om te zoeken naar de laagste dosering die nog goed zijn werk doet op de psychose en je zo weinig mogelijk bijwerkingen geeft.
Hopelijk heb je hier wat aan en veel succes gewenst!
Hartelijke groet,
Machteld
Beantwoord door: Machteld Marcelis op 24 februari 2025
