Antwoord
Beste H.,
Het zou mooi zijn als je met je huisarts een open gesprek zou kunnen hebben hierover. Ik bedoel een transparant gesprek waarin jij zou kunnen delen wat het met jou doet als je zo moet onderhandelen en moet wachten op in rustig vaarwater zitten, maar niet weet wanneer jij dat dan zit volgens haar. Bovendien is en blijft het leven zelf nogal onvoorspelbaar, dus wanneer is het dan een goed moment? Maar het zou ook helpend zijn als je huisarts aan jou open vertelt wat haar afwegingen en zorgen zijn.
Mijn ervaringen (zowel vanuit de patiëntrol als vanuit de hulpverlenersrol, ook met collega’s) zijn heel wisselend op dit vlak. Ik werk vaak samen met psychiaters en huisartsen. En merk dat goedbedoelde bezorgdheid maar ook wel pessimisme vanuit inmiddels achterhaalde kennis over psychose en herstel, een rol kan spelen in terughoudendheid wat afbouw of verandering van medicatie betreft. Ook kunnen opvattingen over goed hulpverlenerschap een rol spelen. Waarbij “gij zult niet schaden” nogal verschillend kan worden uitgelegd. De ene arts zal vinden dat ontregeling te allen tijde voorkomen moet worden, de ander heeft meer onderzoeken gelezen over psychose en het belang van eigen regie bij herstel. Waarbij herstel wordt opgevat als toename van kwaliteit van leven en niet alleen als vermindering van symptomen. Natuurlijk speelt ervaring ook een rol, meer ervaring in het behandelen van psychose en meer ervaring in het algemeen als hulpverlener.
De cliëntenbeweging in de Verenigde Staten introduceerde het begrip ‘the dignity of risk’: ook mensen met (ernstige) beperkingen hebben het recht om risico’s te nemen. Dit komt voort (als tegengeluid) uit de aloude “doctor know’s best-benadering” die inmiddels toch steeds meer wijkt voor ‘shared decision making’.
Het kan helpen als je huisarts laagdrempelig terecht kan bij bijvoorbeeld je vorige ggz-psychiater. Dat zal je ook herkennen vanuit je rol als hulpverlener. Je durft dan meer als je je gesteund weet door een collega, andere deskundige en hebt dan nauwkeurig gehandeld. Is dat te realiseren? En anders zou het ook kunnen helpen een naaste te betrekken en samen met de huisarts een plan te maken voor afbouw en/of switch. Dan bouw je ook meer veiligheid in, maar kan er tegelijkertijd vaak meer.
Ik hoop dat je hier wat aan hebt.
Met vriendelijke groet,
Clara Koek
Beantwoord door: Clara Koek op 2 januari 2025
